Premium
W dzisiejszym usieciowionym świecie nasze podejście do rywali musi się zmienić. Coraz częściej relacje między firmami są bardziej złożone i wymagają nowego spojrzenia oraz nowych narzędzi.
Zmieniające się i burzliwe otoczenie wymaga od osób zarządzających przedsiębiorstwami ciągłej i szybkiej adaptacji nowych systemów zarządzania oraz odmiennych rozwiązań. Przedsiębiorstwa, chcąc przetrwać i się rozwijać, poszukują nowych możliwości działania. Opracowują i wdrażają nowe modele biznesowe, których celem są poprawa konkurencyjności i ciągły rozwój.
Rozwiązaniem dla przedsiębiorstw poszukujących nowych możliwości jest przyjęcie przez osoby zarządzające strategii koopetycji, która łączy w sobie dwie perspektywy strategiczne – konkurencyjną i kooperacyjną. Adam Brandenburger i Garry Nalebuff w książce Co‑opetition wydanej w 1996 roku zdefiniowali koopetycję jako strumień wartości lub inaczej sieć wartości. Jak to rozumieć? Firma, która decyduje się na współpracę z konkurentami, wspólnie z nimi tworzy wartość dla użytkowników, dla swoich klientów, dla swoich dostawców. W wielu obszarach ma też z firmami partnerami wspólne cele, na innych polach z nimi rywalizując. Łączą ją z otoczeniem elastyczne powiązania, pozwalające na wymienianie się różnego typu danymi lub wspólne realizowanie projektów, ale i efekty koopetycji.
Jednym słowem koopetycja to jednoczesne występowanie współzawodnictwa i kooperacji między konkurentami. Jej istotą jest współpraca z rywalami w celu powiększania tzw. tortu, a konkurowanie odnosi się do jego podziału.
Brandenburger i Nalebuff nie wymyślili nowych strategii. Oni jedynie opisali i nazwali to, co od wielu lat robiły takie firmy, jak Intel, Nintendo, American Express czy American Airlines. Ta idea spotkała się z zainteresowaniem w środowiskach eksperckich, ale nie stała się przełomową koncepcją, która zmieniła sposoby działania większości firm. Można powiedzieć, że była to idea, której istotność dopiero dzisiaj jest w pełni zauważalna.
Koopetycja jest działaniem paradoksalnym: łączy dwa wzajemnie wykluczające się typy relacji ekonomicznych (współpraca i rywalizacja) w formę hybrydową. Może dotyczyć różnych aktywności, np.: wspólnych prac badawczo‑rozwojowych, produkcji czy sprzedaży. Aktywności te mogą występować w różnych konfiguracjach. Mogą powstać między firmami konkurencyjnymi (portfele produktów lub usług pokrywają się częściowo lub w całości) lub kooperującymi (dostawca – odbiorca; dostawca części – finalny producent). Ten pierwszy przypadek miał miejsce między Sony i Samsungiem. W 2004 roku obie firmy utworzyły joint venture o nazwie S‑LCD, aby rozwijać technologię paneli LCD dla płaskich ekranów telewizorów. Samsung miał w S‑LCD 50% udziałów plus jedną akcję, pozostała część należała do Sony. Równolegle firmy konkurowały na tych samych rynkach geograficznych i produktowych. Poza tym Samsung dostarczał Sony półprzewodniki do układów pamięci. W tamtym czasie Sony przeżywało pewien zastój technologiczny, więc szefowie Samsunga postanowili wykorzystać sytuację i zaproponowali wspólną produkcję ekranów LCD. Chcieli lepiej poznać technologię Sony, ówczesnego lidera na tym rynku.
PRZECZYTAJ TAKŻE » » »
Efektywna współpraca opiera się na wspólnym tworzeniu wartości przez zaangażowane firmy. To wartość, którą firmy mogą stworzyć razem, a czego nie osiągną osobno.
Koniec pierwszej dekady XXI w. przyniósł kryzys finansowy, co spowodowało spowolnienie wzrostu gospodarczego w skali globalnej i przełożyło się na zmniejszenie sprzedaży oraz spadek cen telewizorów. Sony miało straty, w 2006 roku Samsung wyprzedził Japończyków i stał się liderem wśród producentów telewizorów LCD. W 2011 roku firmy zawarły porozumienie, na mocy którego Samsung za prawie 1 mld dolarów wykupił udziały Sony w firmie S‑LCD. W ten sposób spółka stała się całkowicie zależna od Samsunga. Jednocześnie obie firmy podpisały umowę, zgodnie z którą Sony miało po cenach rynkowych kupować od Koreańczyków panele LCD. Firmy zobowiązały się także kontynuować wspólne prace nad rozwojem technologii wyświetlaczy LCD.
Przed podjęciem współpracy między Samsungiem i Sony nie było żadnych związków. Koopetycja pojawiła się pod wpływem opisanego kontekstu, który w skrócie brzmi tak:
Sony miało problemy i tylko współpraca z silnym konkurentem mogła umożliwić szybkie wprowadzenie na rynek modelu Bravia i utrzymać pozycję lidera.
Marketingowcy zawsze chcieli mieć bezpośredni i tani dostęp do klientów. Dziś jest to wreszcie możliwe dzięki nowym technologiom – Internetowi, poczcie elektronicznej, SMS‑om, geolokalizacji itp. Problem w tym, że rewolucja w kanałach komunikacji nie jest jedyną zmianą w otoczeniu rynkowym. Duże zmiany zaszły także w relacjach między firmami a detalistami oraz w oczekiwaniach samych klientów. W efekcie, mimo nowych, interaktywnych metod dotarcia, skuteczność […]
Standardowe nośniki reklamy często są mało skuteczne. Firmy tymczasem wciąż szukają nowych metod dotarcia do klientów, zwrócenia ich uwagi i wyróżnienia się na tle silnej konkurencji. Jednym z najnowszych kanałów marketingowych, który powoli zaczyna być zauważany przez reklamodawców, są gry komputerowe. Według należącej do koncernu Microsoft firmy Massive Incorporated, światowy rynek reklam w grach komputerowych osiągnie do 2010 […]
Zmienia się rola outsourcingu. Choć redukcja kosztów nadal pozostaje nadrzędnym celem przy przekazywaniu na zewnątrz części działalności firmy, menedżerowie zaczynają przywiązywać coraz większą wagę do podniesienia jakości i zwiększenia efektywności procesów biznesowych. Czy dla firmy motoryzacyjnej montaż samochodów jest obszarem o znaczeniu strategicznym? Oczywiście, że tak. Czy można taki obszar wydzielić na zewnątrz firmy? Według tradycyjnego podejścia […]
Zanim szefowie Seedpolu podejmą ostateczną decyzję o zaangażowaniu się w walkę z konkurencją i wprowadzeniu na rynek nasion wyprodukowanych według nowej technologii, muszą starannie przeanalizować i ocenić sytuację z perspektywy klienta, konkurencji, regulacji prawnych oraz ryzyka związanego z różnymi opcjami strategicznymi. Sytuacja, w jakiej znalazł się Seedpol, jest bardzo typowa dla wielu firm, które stanęły na rozdrożu, nie wiedząc, jak zareagować na pojawienie […]
W swoich działaniach marketingowych firmy coraz częściej wykorzystują Internet. Do popularnego już e‑mailingu dochodzą takie formy reklamy, jak: button, skyscraper, pop‑under czy toplayer. Menedżerowie decydujący o wydatkach marketingowych powinni wiedzieć, które z nich są najbardziej popularne wśród internautów. Od kilku lat na światowym rynku reklamowym zarysowuje się wyraźny trend – rosną wydatki na reklamę w Internecie. Tendencja ta jest […]
W swojej najnowszej książce, która ukazała się w ostatnich dniach grudnia 2006 r., mówi pan o powstaniu nowego świata zwanego wikinomią (wikinomics). Co to jest? Wikinomia (wikinomics) to sztuka i nauka wspólnego tworzenia treści przez użytkowników Internetu (peer production). Ludzie na całym świecie mogą teraz współpracować ze sobą w sposób, który był wcześniej niemożliwy. Dotąd współpracowali bowiem ze sobą tylko […]
Chcąc zachować kontrolę nad finansami szybko rozwijających się firm, menedżerowie dążą do centralizacji i automatyzacji zarządzania przepływami finansowymi i gotówką. Aby to osiągnąć, coraz szerzej wykorzystują narzędzia i rozwiązania oferowane przez instytucje finansowe. Wraz z rozwojem przedsiębiorstwa – rosnącą liczbą klientów, powstającymi kolejnymi oddziałami w kraju i za granicą, przejmowaniem innych firm – bieżące operacje na rachunkach firmy stają się na […]
Koncern Energetyczny Energa to przykład polskiego przedsiębiorstwa, w którym – mimo ogromnej złożoności wynikającej z połączenia kilku spółek – stopniowo udaje się tworzyć architekturę IT zgodną ze światowymi trendami – EDA (Event Driven Architecture) i SOA (Service Oriented Architecture). Krzysztof Kardaś, członek zarządu firmy Prokom Software, która jest partnerem KE Energa wdrażającym nowe rozwiązania informatyczne, twierdzi, że do […]
Zarządy przedsiębiorstw nie chcą już dłużej słyszeć, że nie da się szybko zrealizować nowego projektu biznesowego z powodu niedostosowania istniejących systemów informatycznych lub astronomicznych kosztów wdrożenia nowych. Problemom mają zaradzić architekci systemów informatycznych wyposażeni w najnowocześniejsze rozwiązania z dziedziny architektury IT. W dużych firmach coraz częściej usłyszeć dziś można sformułowanie „architektura IT”. Przedsiębiorstwa tworzą biura architektury, wykształcił się też […]
Większość menedżerów zatrudnia architekta IT, ponieważ chce rozwiązać doraźne problemy z pogranicza informatyki i biznesu: wysokie koszty wdrożeń, brak elastyczności systemów IT, problemy z integracją nowych aplikacji. Nowe podejście do architektury IT może być tymczasem początkiem zmiany sposobu działania firmy. Gdy w 1949 roku firma Lego wprowadziła na rynek pierwsze plastikowe klocki, nikt nie przewidywał, że produkt ten odniesie […]
