Kto choć trochę jest związany z branżą technologiczną lub finansową, prawdopodobnie coraz częściej słyszy takie terminy, jak DeFi, blockchain i smart contracts. Odkąd na scenie pojawiły się kryptowaluty oraz inne zdecentralizowane technologie, stały się one tematem wielu spekulacji i debat wśród inżynierów i liderów biznesu.
Niektórzy eksperci zajmujący się głównie branżą zaawansowanych technologii sugerują, że blockchain jest przyszłością naszego społeczeństwa – że może zrewolucjonizować wszystkie nasze firmy i interakcje. Inni uważają, że to tylko chwilowa moda, która w końcu przeminie. Wielu zaś twierdzi, że choć blockchain jest niewątpliwie zjawiskiem, z którym należy się liczyć, jest jeszcze za wcześnie, aby mieć pewność, jak będzie wyglądała jego przyszłość.
Na początku istnienia internetu trudno było sobie wyobrazić modele biznesowe, takie jak media społecznościowe i handel elektroniczny, które rozwinęły się z czasem. Podobnie niełatwo jest dokładnie określić, jak ostatecznie będzie wyglądał ekosystem blockchain, ale już teraz ma on duży potencjał dla zrównoważonych modeli biznesowych.
Choć nikt nie może być pewien, jak ostatecznie rozwinie się ekosystem łańcucha bloków, to liderzy, którzy wejdą w tę dziedzinę w początkowym okresie jej istnienia, będą mieli możliwość kształtowania gospodarki przyszłości. Dlatego tak ważne jest, aby liderzy biznesu poznali blockchain i dowiedzieli się, w jaki sposób mogą go wykorzystać.
Blockchain od podstaw
Chociaż blockchain dał początek wielu nowym technologiom, możemy zrozumieć jego podstawowe zasady, posługując się znanymi pojęciami. Podstawą, na której opiera się blockchain, jest decentralizacja. To przeciwieństwo tego, jak działa obecnie sektor finansowy. Gdy chcemy przeprowadzić transakcję finansową, niezależnie od tego, czy jest to transakcja między osobami fizycznymi, firmami czy też między przedsiębiorstwem a na przykład jego pracownikiem, robimy to przez pośrednika – w większości przypadków jest nim bank. Blockchain eliminuje potrzebę udziału pośrednika, zapewniając zaufanie dzięki mechanizmom konsensusu. Ethereum pchnęło ekosystem naprzód, wprowadzając tzw. inteligentne kontrakty (smart contracts) – rodzaj cyfrowych umów, które są realizowane automatycznie, gdy wszystkie strony wyrażą zgodę na zawarte w nich warunki.
Smart contracts i tokeny (takie jak ethereum) ułatwiać mają życie użytkowników blockchaina. Natomiast sam blockchain to zdecentralizowana sieć wykorzystująca pewną liczbę węzłów, których właścicielami mogą być dowolne osoby. Zamiast danych przechowywanych w tabelach, jak w tradycyjnej bazie danych, blockchain przechowuje zbiory informacji w blokach. Każdy blok zawierający informacje transakcyjne odwołuje się do poprzednio wypełnionego bloku, tworząc łańcuch bloków danych. W ten sposób powstaje zapis transakcji i informacji, który jest niezmienny, co zapewnia przejrzystość i bezpieczeństwo.
PRZECZYTAJ TAKŻE
Artur Ekert: stoimy w przedsionku kwantowej rewolucji
Kryptografia kwantowa, komputery kwantowe i sensory kwantowe – o tym, które z tych technologii już dziś zmieniają świat biznesu, a które mogą w przyszłości wywołać prawdziwą rewolucję, rozmawiamy z prof. Arturem Ekertem – twórcą kryptografii kwantowej bazującej na technologii generowania kwantowych stanów splątanych.
Świat Web 3.0
Jakie są praktyczne implikacje blockchaina? Wielu ekspertów uważa go za podstawę Web 3.0, czyli kolejny etap w rozwoju internetu. Web 2.0, czyli internet, jaki znamy dzisiaj, składa się z interaktywnych platform należących do firm takich jak Google i Meta. Natomiast Web 3.0 ma być według różnych wyobrażeń zdecentralizowaną wersją globalnej sieci, w której użytkownicy mogą wymieniać informacje lub inne jednostki wartości bez potrzeby korzystania z firm pośredniczących.
Web 3.0 to wprawdzie wciąż pieśń przyszłości, ale na rynku pojawiły się start‑upy testujące już niektóre jej możliwości. Na przykład twórcy kolejnych kryptowalut sprawdzają zdolność do tworzenia i wymiany wartości z wykorzystaniem blockchaina. Firmy zajmujące się metawersum wykorzystują zdecentralizowaną infrastrukturę do tworzenia przestrzeni internetowych służących kontaktom społecznym i rozrywce. Nawet największe firmy, takie jak IBM i Microsoft, zaczęły wprowadzać infrastrukturę blockchain do swoich firm.
Blockchain zmieni sposób prowadzenia firm
Jednym z głównych efektów blockchain jest decentralizacja systemów finansowych bazujących na pieniądzu fiducjarnym. Zdecentralizowane finanse (decentralized finance, DeFi) wykorzystują decentralizację obliczeń i przechowywania informacji leżącą u podstaw blockchaina, a także pseudoanonimowość i odporność na cenzurę, aby wykraczać poza scentralizowane podmioty w ekosystemie blockchain. W ten sposób zapewnia swoim użytkownikom nie‑powierniczą własność ich aktywów oraz dostęp do zdecentralizowanych rynków pieniężnych. Wartość DeFi, czyli środków przechowywanych w łańcuchach bloków, szacowana jest obecnie na 200 miliardów dolarów w aktywach, umożliwiając jednocześnie zakup aktywów ze świata realnego.
Blockchain ma potencjał, aby wpłynąć na każdą dziedzinę biznesu, która wiąże się z pojęciami własności i aktywów. Może na przykład umożliwić przedsiębiorstwom tworzenie nowych strumieni przychodów, takich jak aplikacje bankowe i finansowe wykorzystujące tę technologię lub usługi analityczne oparte na danych przechwytywanych przez blockchain. Może również pomóc firmom w ograniczaniu ryzyka w takich obszarach, jak śledzenie i uwierzytelnianie w całym łańcuchu dostaw.
Blockchain może ponadto wywierać znaczący wpływ na wewnętrzne funkcjonowanie organizacji. Pozwoli np. oferować firmom alternatywne rozwiązania w zakresie zarządzania zasobami cyfrowymi, takimi jak tożsamość, marka, pochodzenie lub certyfikaty zawodowe. Szczególnie w takich obszarach, jak audyt i zgodność z przepisami, wykorzystanie łańcucha bloków może znacznie zwiększyć wydajność operacyjną, pozwalając firmom zaoszczędzić czas i pieniądze.
Wreszcie, może zrewolucjonizować sposób, w jaki firmy radzą sobie ze swoim wpływem na społeczność, w której funkcjonują. Wszystko, od zarządzania firmą po etycznie zorganizowane łańcuchy dostaw, może być obsługiwane i kontrolowane za pomocą blockchaina, przekładając się na większą korzyść mniejszym kosztem. Zarówno firmy, jak i poszczególne państwa, już teraz planują zastosowanie blockchaina jako bardziej demokratycznego środka zarządzania, gwarantującego konsumentom i obywatelom mocniejszy głos.
Xiaohan Zhu, współzałożyciel Meter.io, start‑upu zapewniającego infrastrukturę blockchain, twierdzi, że pierwsze prawdziwe zastosowanie blockchain i kryptowalut będzie prawdopodobnie miało miejsce w sektorach konsumenckich. Następnie przedsiębiorstwa mogłyby wykorzystać kryptowaluty, NFT i inne narzędzia blockchain do rozwoju swoich marek.
Firmy zapuszczające się na nowe zdecentralizowane obszary, tworzące nowe modele biznesowe blockchain lub przekształcające sposób prowadzenia działalności w tradycyjnych branżach i ekosystemach, będą musiały zaadaptować tę technologię blockchain. Powoduje to rosnące zapotrzebowanie na zróżnicowaną architekturę, mechanizmy konsensusu, typy tokenów i inne cechy, torując drogę ekosystemowi wielołańcuchowemu.
Nadal trudno powiedzieć, jak będzie wyglądała przyszłość blockchaina. Sama ilość pieniędzy i inwestycji, których dokonano w ostatnich latach, sugeruje, że w takiej czy innej formie będzie on obecny. A biorąc pod uwagę możliwości, jakie wiążą się z inwestowaniem w rozwijające się sektory, można śmiało powiedzieć, że liderzy mogą wiele zyskać, zagłębiając się w świat blockchain i eksperymentując z jego zastosowaniami w swojej firmie.
