Mierzenie zrównoważonego rozwoju. Jak to robią giganci?

Firmy coraz chętniej chwalą się swoimi działaniami na rzecz zrównoważonego rozwoju. Jest im znacznie łatwiej, gdy dysponują konkretnymi danymi. Te jednak trudno pozyskać.

Aktywizm na rzecz ochrony środowiska wszedł już do głównego nurtu. Organizacje rządowe, ale i firmy, odczuwają coraz większą presję, aby przeciwdziałać zmianom klimatu. Społeczeństwo zaczęło rozliczać biznes, za jego działania mające destrukcyjny wpływ na środowisko. Nie ulega wątpliwości, że to pozytywna zmiana. I mimo że większość organizacji planuje modernizację swoich modeli biznesowych w kierunku neutralności węglowej, wciąż brakuje ustandaryzowanych metod mierzenia rzeczywistego wpływu działalności firm na środowisko.

Jak czytamy na łamach Harvard Business Review, w publikacji pt. How to Measure a Company’s Real Impact, lipiec 2020 r. przyniósł w tym obszarze przełom. Wtedy to dzięki projektowi Impact‑Weighted Accounts Initiative (IWAI) prowadzonemu przez Harvard Business School opublikowano zestawienie kosztów wpływu na środowisko, wywieranego przez 1800 firm. Autorzy publikacji twierdzą, że inicjatywa ta będzie miała daleko idące konsekwencje. Pozwoli na bardziej efektywne opodatkowanie firm, dokładniejszą wycenę przez rynki kapitałowe, a klientom na łatwiejsze dokonywanie etycznych zakupów. Autorzy przekonują, że przejrzystość wpływu firm na środowisko zmieni oblicze kapitalizmu.

Mierzenie wpływu z korzyścią dla firmy

Według Governance & Accountability Institute, firmy konsultingowej z siedzibą w Nowym Jorku, w 2019 roku 90% firm z indeksu S&P 500 (indeks giełdowy, w którego skład wchodzi 500 przedsiębiorstw o największej kapitalizacji, notowanych na New York Stock Exchange i NASDAQ) opublikowało raporty dotyczące zrównoważonego rozwoju. Dla porównania w 2011 roku było to zaledwie 20% firm. Co pokazuje, jak ważnym aspektem stał się zrównoważony rozwój i wpływ firm na środowisko naturalne.

„Mierzenie zrównoważonego rozwoju nie jest łatwe, jednak pomocna w tym może być wiedza na temat tego, na jakie parametry należy zwracać uwagę” – stwierdziła Dara O’Rourke, starszy główny naukowiec w Amazon i założycielka zespołu Sustainability Science and Innovation, podczas 13. dorocznej wirtualnej konferencji MIT Sustainability Summit.

I tak, Amazon opracował szczegółowe modele swoich działań biznesowych, które generują takie dane jak emisje dwutlenku węgla związane z poszczególnymi rodzajami aktywności, mierzone z dokładnością do gramów CO2, oraz zużycie energii elektrycznej potrzebnej do zasilania centrów danych. Pozyskiwanie tego rodzaju informacji pozwala firmie lepiej zrozumieć skutki prowadzonej działalności i jeśli to możliwe, wprowadzić działania naprawcze. Dzięki temu Amazon może sprawdzić, ile dwutlenku węgla i energii elektrycznej zużywa podczas transportu, w centrach danych czy w trakcie produkcji opakowań, aby następnie udostępnić te wyniki swoim jednostkom biznesowym, np. działowi odpowiedzialnemu za logistykę i transport. Może on wówczas wykorzystać je do optymalizacji tras i sposobów pakowania.

Rozproszenie danych uniemożliwia opracowanie wskaźników

W odróżnieniu od Amazona wiele firm nie jest w stanie podjąć się podobnych działań ze względu na rozproszenie danych potrzebnych do opracowania odpowiednich wskaźników. Dane na temat czynników wpływających na środowisko gromadzone są bowiem w wielu różnych systemach, a ich pozyskanie wymaga współpracy wielu działów.

„Często zdarza się, że w firmie funkcjonuje wiele różnych systemów, które się ze sobą nie komunikują, a integracja danych musi odbywać się ręcznie” – zauważa Laura Franceschini, członek globalnego zespołu ds. strategii i operacji zrównoważonego rozwoju w Google. Jak podkreśla ekspertka, wielu ludzi uważa, że tak wielka firma jak Google stosuje jakieś skomplikowane systemy. „Ludzie myślą: Och, musicie mieć naprawdę zaawansowane systemy, wielkie bazy i inne rzeczy, które po prostu automatycznie gromadzą i śledzą dane. Tak nie jest. Korzystamy z arkuszy kalkulacyjnych, jak w prawie każdej innej firmie” – przyznaje Laura Franceschini.

Warto dodać, że Google pokrywa 100% swojego globalnego zużycia energii elektrycznej poprzez zakup energii odnawialnej. Amazon również ogłosił takie plany, które zamierza zrealizować do 2025 roku. Zamiar korzystania wyłącznie z energii odnawialnej potwierdziły również takie firmy jak Salesforce czy Danone.

Jak zaangażować firmę w zrównoważony rozwój?

Firma Danone, która coraz bardziej koncentruje się na energii odnawialnej zamiast na ropie naftowej i gazie, wyznaczyła sobie ogólnofirmowe cele w obszarze zrównoważonego rozwoju. Sposobem na ich osiągnięcie i zmotywowanie pracowników do działania są… nagrody finansowe. Podobnie jest w innych organizacjach.

Podobny pomysł wprowadziła w życie Grupa Bunge – światowy lider w przetwórstwie nasion oleistych i największy na świecie producent olejów. „System premiowy w naszej firmie bierze pod uwagę jeden kluczowy wskaźnik: Jak bardzo konkretne działania przyczyniają się do osiągnięcia założeń dotyczących redukcji emisji CO2” – komentuje Robert Coviello, dyrektor ds. zrównoważonego rozwoju i relacji z rządem. Jak tłumaczy ekspert, ze względu na fakt, że ów wskaźnik ma wpływ na premie w całej firmie, mentalność wszystkich pracowników jest dostosowana do tego celu.

Należy przy tym pamiętać, że klienci coraz bardziej będą domagać się od firm wiarygodnych działań i danych dowodzących tego, że to coś więcej niż deklaracje. Klienci chcą wiedzieć, w jaki sposób owe działania przekładają się na produkty, które kupują, oraz usługi, z których korzystają. Dlatego już teraz warto zainspirować się projektami największych globalnych firm i sukcesywnie wprowadzać we własne struktury działania uwzględniające zaangażowanie w zrównoważony rozwój i dbałość o środowisko naturalne.

Tekst powstał w oparciu o artykuł pt. How Salesforce, Amazon, Google measure climate impact, który został opublikowany na stronie MIT Solan School of Management.