Aby w pełni wykorzystać potencjał nowych technologii, jednocześnie minimalizując ryzyko nieprzewidzianych konsekwencji, menedżerowie ds. innowacji powinni opracować i wdrożyć systematyczny proces ewaluacyjny.
Postępy w rozwoju nauki i technologii obiecują rozwiązanie wielu z najbardziej palących problemów współczesnego świata, otwierają nowe rynki i napędzają wzrost gospodarczy. Jednocześnie często wywołują dylematy etyczne, a wdrażanie nowoczesnych rozwiązań bywa obarczone nieprzewidzianymi skutkami, na które wiele firm nie jest przygotowanych.
Przykładem może być technologia umożliwiająca edycję ludzkiego DNA, która stwarza ogromne możliwości w medycynie, ale jednocześnie niesie ze sobą spore ryzyko. W 2018 roku chiński naukowiec, ignorując zarówno normy etyczne, jak i obowiązujące prawo, zmodyfikował materiał genetyczny ludzkich embrionów, by nadać im odporność na HIV. Wprowadzone zmiany genetyczne mogą być dziedziczone przez kolejne pokolenia, a ich długofalowy wpływ na rozwój człowieka pozostaje nieznany.
Podejmowanie nieprzemyślanych decyzji o opracowywaniu i wdrażaniu nowych technologii może prowadzić do poważnych negatywnych konsekwencji dla firm, klientów i innych interesariuszy. Przykładem takiego działania jest przypadek linii lotniczych Air Canada, które w 2024 roku zbyt pochopnie zaufały generatywnej sztucznej inteligencji wykorzystywanej do obsługi klientów, nie uwzględniając jej ograniczeń związanych dokładnością udzielanych odpowiedzi. Chatbot wdrożony przez firmę przedstawił niewłaściwe zasady przyznawania zniżek klientom podróżującym z powodów związanych ze śmiercią bliskiej osoby. Gdy klient, którego AI wprowadziła w błąd, nie zastosował się do odpowiednich zasad, firma odmówiła mu zwrotu kosztów, mimo że to chatbot dostarczył mu błędnych informacji. Klient skierował sprawę do sądu i wygrał, co wywołało medialny szum, który poważnie zaszkodził wizerunkowi Air Canada.
W przypadku nowych technologii znajdujących się na granicy nauki i techniki innowatorzy często wyprzedzają regulacje, które mogłyby stanowić ramy dla odpowiedzialnego podejmowania decyzji o komercjalizacji. Na jakiej podstawie więc decydują, kiedy kontynuować rozwój, a kiedy powstrzymać się przed wprowadzeniem nowej technologii na rynek?
Zapytaliśmy kierowników i menedżerów odpowiedzialnych za poszukiwanie, wdrażanie i komercjalizację nowych technologii, czy uwzględniają potencjalne negatywne skutki dla zdrowia i dobrostanu ludzi, środowiska oraz społeczeństwa, które mogą zostać wywołane przez innowacje wprowadzane w ich firmach (zobacz ramkę Badania). Nasze ustalenia wskazują, że systematyczne analizowanie tych kwestii wciąż należy do rzadkości.
