Jako lider możesz zachęcać swoich ludzi z zespołu do patrzenia na rzeczy z różnych perspektyw, ale nie będzie z tego żadnego pożytku, jeżeli nie nauczysz się dostrzegać i rozbrajać myślenia grupowego. Dobra wiadomość jest taka: z chwilą gdy zrozumiesz, jak działają jego podstawowe mechanizmy, zaczniesz bez trudu je rozpoznawać.
Kiedy zespół przejawia tendencję do jednomyślności, jego członkowie mają opory przed zgłaszaniem nowych pomysłów, obawiają się udzielać szczerych informacji zwrotnych, oczekują od lidera zespołu sygnałów dotyczących tego, co powinni myśleć i jak powinni się zachować. Może to prowadzić do konsekwencji znacząco odbijających się na wynikach firmy.
Wyobraźmy sobie, że czterej menedżerowie z firmy inwestycyjnej spotykają się co tydzień, aby omówić strategie i najlepsze szanse inwestycyjne dla zarządzanych przez nich czterech funduszy powierniczych. Menedżerowie są dobrymi kumplami, którzy wraz z małżonkami spotykają się często na koktajlach i kolacjach.
Podczas jednego z takich spotkań Jerry ogłasza, że planuje kupić duży pakiet akcji firmy o mocnych podstawach ekonomicznych, której wycena rynkowa jest jego zdaniem zaniżona.
„Ta firma prześcignie wszystkie inne” – deklaruje. Z naturalnych względów kumple Jerry’ego czują silną chęć, aby poprzeć jego decyzję.
„Świetny ruch” – wtrąca Dave.
„Powiedz coś więcej” – zachęca Karen.
Nikt nie podważa wyboru, jakiego dokonał Jerry. Zamiast tego menedżerowie przeprowadzają powierzchowną analizę kondycji firmy, po której jednomyślnie postanawiają zainwestować w nią pokaźne środki swoich funduszy. Miesiąc później akcje firmy notują gwałtowny spadek. Menedżerowie funduszy stają się ofiarami myślenia grupowego, podobnie jak inni ludzie, którzy w nie zainwestowali.
Możesz sądzić, że myślenie grupowe ci nie grozi
Możesz sądzić, że jesteś odporny na myślenie grupowe, ale opisany w czasopiśmie „Nature” fascynujący neuronaukowy eksperyment z 2021 roku dowodzi, jak bardzo jesteśmy podatni na to zjawisko.
Wyobraź sobie, że zostałeś poproszony o ocenę wiarygodności obcych ludzi na podstawie zdjęć ich twarzy. Po tym, jak wystawiłeś oceny, jeden z badaczy pokazuje ci, jak ocenili wiarygodność tych samych nieznajomych osób inni uczestnicy eksperymentu. Możesz teraz zmienić swoje oceny. Czy zdecydujesz się na to?
Uczestnicy eksperymentu przeprowadzonego w Higher School of Economics, której siedziba znajduje się w Rosji, zmienili połowę swoich ocen. Zrewidowali je, aby były bardziej zgodne z tym, co myśleli o wiarygodności nieznajomych inni uczestnicy eksperymentu.
W mózgach uczestników działy się w tym czasie naprawdę zaskakujące rzeczy.
