Współczesny świat przypomina ogromny magnes nieustannie przyciągający naszą uwagę. Powiadomienia, wiadomości, spotkania, media społecznościowe – wszystko to wciąż i wciąż konkuruje o nasz czas i energię. A teraz wyobraź sobie, że musisz w takich warunkach rozwijać firmę. Jak efektywnie skalować biznes, jeśli ledwo nadążasz z codziennymi zadaniami? Jak utrzymać koncentrację w świecie pełnym rozproszeń?
Dzisiejsze środowisko biznesowe stawia przed liderami wyjątkowe wyzwania. Zmienia się tempo pracy, rosną wymagania, a liczba zadań nieustannie się mnoży. Utrzymanie efektywności operacyjnej wymaga nie tylko doskonałych umiejętności organizacyjnych, ale przede wszystkim strategicznego zarządzania uwagą.
Rebecca Knight wyróżnia siedem kluczowych nawyków, które pomagają w budowaniu koncentracji w świecie pełnym dystrakcji:
Zadbaj o fundamenty – wydajność zaczyna się od podstaw: dobrego snu, odpowiedniego nawodnienia i aktywności fizycznej. Nawet najlepsze techniki koncentracji nie pomogą, jeśli organizm jest wyczerpany. Ważne jest również stworzenie rytuałów pracy, takich jak stałe miejsce do wykonywania zadań oraz eliminacja rozpraszaczy.
Trenuj świadomą uwagę – mózg naturalnie filtruje informacje zgodnie z naszymi priorytetami. Pomocne jest jasne określenie celów i ich regularne przypominanie – warto je zapisać i umieścić w widocznym miejscu.
Zarządzaj emocjami – pozytywne nastawienie wzmacnia zdolność do koncentracji. Wizualizacja pożądanego stanu emocjonalnego (np. spokoju pod koniec dnia) pomaga zmniejszyć stres i zwiększa skuteczność działania.
Przełamuj automatyczne nawyki – czasem tracimy koncentrację przez nieświadome nawyki, takie jak bezwiedne sięganie po telefon. Kluczem jest metaświadomość – umiejętność obserwowania własnych myśli i nawyków oraz ich świadoma zmiana.
Dopasuj pracę do swoich rytmów energetycznych – nie można być skupionym przez cały dzień. Warto poznać swoje godziny najwyższej produktywności i przeznaczyć je na najważniejsze zadania.
Ćwicz aktywne słuchanie – wiele osób odpływa myślami podczas rozmów. Utrzymywanie kontaktu wzrokowego, skupienie na rozmowie i zadawanie pytań wzmacniają koncentrację oraz poprawiają relacje międzyludzkie.
Regeneruj umysł – przemęczenie osłabia koncentrację. Warto wprowadzić przerwy, które pozwolą odpocząć mózgowi, unikać biernej konsumpcji treści (np. scrollowania social mediów) i postawić na spontaniczny ruch, medytację lub świadomą obserwację otoczenia, najlepiej przyrody (nr. popatrzeć na drzewo za oknem).
Multitasking vs techniki koncentracji
Morela Hernandez podkreśla, że ludzki mózg nie jest przystosowany do efektywnej wielozadaniowości. Przełączanie się między zadaniami powoduje wzrost liczby błędów oraz spadek produktywności. Kiedy wykonujemy dwa zadania jednocześnie, kora przedczołowa zmuszona jest do podziału zasobów, co prowadzi do powierzchownej pracy i zmniejszonej skuteczności.
Badania wskazują, że multitasking może powodować:
gorsze zapamiętywanie informacji**,**
większą liczbę błędów,
opóźnienia wynikające z tzw. „kosztu przełączania” (switch cost), czyli czasu potrzebnego na ponowne skupienie uwagi.
Zamiast prób wykonywania wielu czynności jednocześnie warto postawić na single‑tasking, czyli skoncentrowanie się na jednym zadaniu naraz. Autorzy artykułu Why You Shouldn't Multitask and What You Can do Instead podkreślają, że wykonywanie wielu zadań jednocześnie może prowadzić do szybszego wypalenia zawodowego i mniejszej efektywności. Najlepszym podejściem jest strukturyzacja dnia pracy i priorytetyzacja zadań.
Proste czynności, takie jak jedzenie podczas chodzenia, można łatwiej połączyć, ponieważ mniej obciążają korę przedczołową. Bardziej złożone zadania natomiast, takie jak pisanie wiadomości podczas prowadzenia samochodu, stanowią większe wyzwanie dla mózgu. W kontekście biznesowym większość zadań jest skomplikowana neurologicznie, co sugeruje, że wykonywanie ich jednocześnie może mieć negatywne skutki nie tylko dla jakości pracy, ale też dla samego mózgu.
Badania opublikowane w „Journal of Experimental Psychology: Human Perception and Performance” wskazują, że multitasking jest mniej efektywny, ponieważ mózg potrzebuje dodatkowego czasu na przełączanie się, co pochłania energię, którą mógłby wykorzystać na tzw. pracę głęboką. Proces przełączania się mózgu obejmuje zmianę celów oraz aktywację nowych reguł poznawczych, co może prowadzić do opóźnień i spadku wydajności.
Praca głęboka (deep work) to koncepcja stworzona przez Cala Newporta, profesora informatyki i autora książki Praca głęboka. Jak odnieść sukces w świecie, w którym ciągle coś nas rozprasza. Newport definiuje ją jako zdolność do skupienia się na wymagających intelektualnie zadaniach bez rozpraszania uwagi. Dzięki temu można osiągnąć lepsze wyniki w krótszym czasie.
Posłuchaj również naszego podcastu na temat efektywnej pracy!
Aby skutecznie zarządzać swoją uwagą i zwiększyć efektywność w pracy, warto rozważyć następujące strategie:
ustalanie priorytetów – określenie, które zadania są najważniejsze i skupienie się na nich w pierwszej kolejności**.**
technika Pomodoro – praca w blokach czasowych (np. 25 minut pracy, 5 minut przerwy) pomaga w utrzymaniu koncentracji i zapobiega przemęczeniu.
eliminacja rozpraszaczy – ograniczenie powiadomień, korzystanie z trybu „nie przeszkadzać” i wyznaczanie określonych godzin na sprawdzanie e‑maili.
tworzenie rytuałów pracy – praca w określonym miejscu, unikanie nadmiernej liczby spotkań i ustalanie sztywnych godzin na realizację najważniejszych zadań.
Te techniki pomagają na skupienie, pozwalają lepiej zarządzać swoją uwagą, zwiększyć produktywność i ograniczyć zmęczenie.
Koncentracja jako klucz do sukcesu
Zarówno umiejętność koncentracji, jak i efektywne zarządzanie uwagą są nieodzowne w biznesie. W dobie wszechobecnych rozpraszaczy warto świadomie budować techniki koncentracji, które pozwalają lepiej zarządzać swoim czasem i energią. Osiągnięcie sukcesu w biznesie wymaga nie tylko wiedzy i strategii, ale również umiejętności ochrony własnej uwagi przed niekończącymi się bodźcami.
Źródła:
Are There Benefits of Multitasking?, Master of Science in Applied Psychology program
Martha E. Mangelsdorf, How Multitasking at Work Can Slow You Down, “MIT Sloan Management Review”
Rebecca Knight, 7 Habits to Stay Focused in a World Full of Distractions, “Harvard Business Review”
Kevin Collins, Why You Shouldn't Multitask And What You Can Do Instead, “Forbes”
Multitasking: Switching costs, American Psychological Association
