Rozmowa z dr. Jackiem Goliszewskim, prezesem Business Centre Club, ekspertem w zakresie controllingu, zarządzania efektywnością, optymalizacji procesów i kontroli wewnętrznej.
W jaki sposób nowe technologie i transformacja cyfrowa wpływają na zarządzanie?
Przede wszystkim mówiłbym tu o nowych technologiach w mniejszym lub większym stopniu wykorzystujących algorytmy sztucznej inteligencji, tj. automatyce, robotyce, przemyśle 5.0, dużych zbiorach danych, programach analityki biznesowej i predykcyjnej, chatbotach. Wszystkie te elementy nie tylko wpływają na działania przedsiębiorstw oraz konieczne do ich realizacji struktury i procesy, ale też zmieniają strategie, modele biznesowe i staja się znaczącym źródłem przewagi konkurencyjnej.
W zachodnich firmach pojawiają się nowi specjaliści, nowe stanowiska pracy określane jako data scientist. Nie ma dobrego tłumaczenia na język polski. Określiłbym ich jako „specjaliści ds. analizy i inżynierii danych” – chodzi głównie o umiejętność segregacji i weryfikacji danych, by na bazie modelowania i uczenia maszynowego oraz wykorzystania analityki biznesowej zamienić surowe, nieobrobione dane w informacje, a nawet wiedzę. Tacy specjaliści stają się ważnymi doradcami menedżerów i kreatorami zarządzania informacjami. A właściwa informacja to fundament dobrych i szybkich decyzji.
Jak znaleźć równowagę między długoterminowym planowaniem strategicznym, zarządzaniem operacyjnym i koniecznością szybkiego reagowania na zmiany rynkowe?
Przedsiębiorstwa z reguły mają dobrze sformułowane strategie. Głównym problemem natomiast jest ich przełożenie na plany i działania operacyjne, jak również konieczność elastycznego reagowania na odchylenia od celu i zmiany w otoczeniu. Potrzebne są więc właściwe narzędzia i instrumenty do zarządzania. Bardzo dobrym sposobem zarówno na przełożenie strategii na plany i działania operacyjne, jak i na jej monitorowanie jest Zrównoważona Karta Dokonań. Inne pomocne narzędzia to odchudzone zarządzanie, zarządzanie kompleksowością czy planowanie warunkowe.
Jednak same instrumenty nie wystarczą. Powinien być wdrożony funkcjonalny system wsparcia decyzyjnego kierownictwa pod kątem założonych celów. Takim systemem jest controlling. Obok decyzyjnego ukształtowania systemu planowania i kontroli oraz zasilania w informacje w ramach controllingu analizowane są odchylenia na osi plan–wykonanie i opracowywane działania sterujące dla eliminacji odchyleń negatywnych, ale także wzmocnienia tych pozytywnych. Wszystko to odbywa się wyprzedzająco (feed‑forward), zarówno na szczeblu strategicznym, jak i operacyjnym.
Skuteczne zarządzanie wymaga pewnego zestawu umiejętności. Jakie cechy powinny charakteryzować lidera jutra?
Otoczenie przedsiębiorstw stało się bardzo dynamiczne i kompleksowe. Specjaliści mówią o świecie VUCA, BANI, a więc środowisku niejednoznacznym, niepewnym, nielinearnym, w którym zawodzą metody pojmowania rzeczywistości i planowania oparte na racjonalności i metodach statystycznych. To wszystko stawia nowe wyzwania przed menedżerami i liderami.
Przede wszystkim wymagana jest zdolność do rozpoznawania i antycypacji zmian, trendów, zagrożeń, ale też szans, jakie pojawiają się w otoczeniu zewnętrznym i wewnętrznym przedsiębiorstwa. Z tym związana jest właściwa ocena skutków tych zdarzeń dla firmy i dalsze podejmowanie decyzji o dalszych działaniach: zmieniamy się czy zachowujemy obecny stan? To bardzo ważne decyzje, ponieważ w dłuższym okresie mogą mieć fundamentalne znaczenie dla sukcesu firmy, a w niektórych przypadkach wręcz decydować o jej dalszym funkcjonowaniu.
Dalej ważna jest umiejętność zarządzania zmianą oraz odpowiednie przygotowanie i wdrożenie projektów. Kluczową cechą staje się właściwe kierowanie ludźmi. Tu wymieniłbym przywództwo służebne, polegające na tym, że lider wyznacza ramy dla działań współpracowników, koncentruje się na wspieraniu ich rozwoju i dobrostanu, motywuje i ocenia nie tylko pod względem wyników oraz promuje wartości w organizacji.
Już w październiku Business Centre Club organizuje drugą edycję konferencji „BCC for the Future. Liderzy Jutra”. Jaka jest geneza tego projektu?
Dziś do skutecznego zarządzania zespołami i organizacjami potrzebna jest nie tylko fachowa wiedza, ale też odpowiednie kompetencje. Obok tych, o których już wspominałem, niezbędna jest także komunikacja, otwartość i gotowość na zmianę czy zdolność do adaptacji. O tych kompetencjach chcemy dyskutować na naszej konferencji. Również interesują nas trendy, nowoczesne narzędzia i metody zarządzania, zwiększanie efektywności osobistej i biznesowej oraz dobre praktyki menedżerskie. To wszystko będzie się odbywało w wyjątkowym gronie wiodących polskich menedżerów oraz czołowych przedstawicieli świata nauki i firm doradczych.
Kontynuujemy w ten sposób idee założyciela i wieloletniego prezesa BCC Marka Goliszewskiego, który był wizjonerem,stawiał na przyszłość i młodych. Podczas wieczornej gali towarzyszącej konferencji zostaną wręczone nagrody Wizjonera Polskiej Gospodarki jego imienia.
Przypomnijmy zatem, jaką rolę pełni Business Centre Club?
Business Centre Club jest najstarszą i największą organizacją zrzeszającą indywidualnych przedsiębiorców i pracodawców w Polsce. Jesteśmy prestiżowym i nowoczesnym klubem przedsiębiorców aktywnie kreującym rzeczywistość gospodarczą. Współprzewodniczymy Radzie Dialogu Społecznego, a obecnie pełnimy funkcję przewodniczącego w Polskiej Radzie Przedsiębiorczości.
Swoje działania prowadzimy poprzez 22 Loże Regionalne. Oprócz spotkań o charakterze networkingowym proponujemy wiele konkursów, spotkań szkoleniowych i doradczych, dzięki którym członkowie zyskują możliwość poznania nowych narzędzi biznesowych czy budowania przewag konkurencyjnych. Jako jedyni z organizacji pracodawców proponujemy Polisę Bezpieczeństwa gwarantującą pomoc, w przypadkach, gdy zagrożone są interesy zawodowe lub osobiste naszych członków.
Poprzez sztab ponad stu klubowych ekspertów z różnych dziedzin, działających w kilkunastu komisjach branżowych i gremiach, staramy się wpływać na rządzących na poziomie Sejmu i Senatu w celu prowadzenia partnerskiego dialogu i tworzenia regulacji dobrych dla przedsiębiorców.