Polskie liderki potrafią przekuć w zawodowy sukces swoje relacje społeczne i znajomości na różnych etapach życia i kariery zawodowej. Dzięki analizom Centrum Badań Kobiet i Różnorodności w Organizacjach przy Akademii Leona Koźmińskiego wiemy, jak kapitał społeczny pomógł przebić szklany sufit kobietom piastującym najwyższe stanowiska w polskich firmach.
Recepta na kobiecy sukces wydaje się prosta. W dzieciństwie dobrze mieć silne wzorce pracujących kobiet oraz inspirować się osobami z żyłką przedsiębiorczości, a także otrzymywać wsparcie najbliższych. Potem przepustką do coraz lepszych stanowisk są studia, praca za granicą i rozbudowane relacje z otoczeniem. Przynajmniej tak było w przypadku kobiet, które zaczynały swoją karierę na początku lat dziewięćdziesiątych i dotarły do zarządów polskich przedsiębiorstw.
Badaczki z Centrum Badań Kobiet i Różnorodności w Organizacjach przy Akademii Leona Koźmińskiego prześledziły historie takich liderek i w serii pogłębionych wywiadów ustaliły, że skrzydła w biznesie pomógł im rozwinąć kapitał społeczny. Na podstawie przeprowadzonych rozmów badaczki wyróżniły jego dwie odmiany: wiążący (dotyczący relacji osobistych oraz rodzinnych) i pomostowy (związany z budowaniem relacji z nieznajomymi, np. na studiach czy w pracy).
Kobiety na początkowym etapie kariery zawodowej skupiają się przede wszystkim na budowaniu kapitału wiążącego, który pozwala na utrzymanie relacji w wewnętrznym gronie. Jednocześnie często zaniedbują kapitał pomostowy, który jest ważniejszy z punktu widzenia kariery zawodowej. Rozwój tego kapitału zazwyczaj przyspieszają istotne zdarzenia zewnętrzne, jak np. studia MBA czy wyprowadzka za granicę. W ten sposób kobiety wychodzą poza krąg społeczności lokalnej czy znajomych z miejsca pracy, zyskując też więcej inspiracji i wiary w swoje możliwości.
Respondentki, które dotarły na szczyt i mogą się pochwalić silną pozycją w pracy, inaczej niż inne kobiety wykorzystują kapitał społeczny. Zamiast szukać wsparcia, same oferują je innym. Stają się mentorkami, wspierając zarówno pracowników, jak i pracowniczki w projektowaniu udanej kariery. Przyznają także, że same uświadomiły sobie rolę kapitału społecznego dopiero z czasem. Gdyby znały ją wcześniej, poświęcałyby więcej energii i uwagi na rozbudowywanie sieci kontaktów. Warto o tym pamiętać i nie zaniedbywać okazji do poszerzania grona biznesowych znajomych. Jak twierdzą badaczki ALK, to właśnie kapitał pomostowy stanowił trampolinę do sukcesu badanych kobiet.
O badaniu
W badaniu wzięły udział kobiety w wieku ok. 40–50 lat. Na podstawie wywiadów badaczki oszacowały, że zbudowanie mocnej pozycji zawodowej zajmowało respondentkom średnio ok. 20 lat. Branże, w których pracują badane kobiety, to m.in. finanse i bankowość, FMCG, nieruchomości, telekomunikacja, media, consulting, wellness & beauty.