Produkty i usługi, które maksymalizują wykorzystanie i ponowne użycie materiałów oraz innych zasobów, mogą stanowić szansę zarówno na rozwój biznesowy, jak i działania na rzecz zrównoważonego rozwoju.
Firmy, które dążą do osiągnięcia ambitnych celów zrównoważonego rozwoju w zakresie ograniczenia zużycia paliw kopalnych i redukcji odpadów, muszą wyjść poza samo przejście na energię odnawialną. Mniej więcej połowa globalnych emisji pochodzi z produkcji i konsumpcji dóbr takich jak żywność, opakowania, materiały budowlane i tekstylia. Aby przyspieszyć dekarbonizację, będzie trzeba gruntownie przemyśleć materiały i usługi pozyskiwane od dostawców, drogi dystrybucji oraz sposoby, w jakie klienci korzystają z produktów. Ważne będzie także zwrócenie uwagi na to, co się dzieje z produktami po zakończeniu ich cyklu życia.
Właśnie w tym kontekście modele gospodarki cyrkularnej zyskują na znaczeniu. Ich głównym celem jest optymalizacja wykorzystania zasobów materiałowych w organizacjach, co nie tylko pomaga zredukować emisję dwutlenku węgla, ale też pomaga zmniejszyć obciążenie lokalnych ekosystemów. Firmom cyrkularność oferuje szansę na zwiększenie konkurencyjności poprzez poprawę wyników finansowych, efektywniejsze zarządzanie zasobami oraz wzmocnienie odporności na wahania rynkowe dzięki zamkniętym łańcuchom dostaw. Ponadto atrakcyjne efekty zarządzania cyrkularnego, takie jak odnowione meble czy nowe produkty wykonane z materiałów pochodzących z recyklingu, przyciągają klientów, którzy również dążą do realizacji własnych celów zrównoważonego rozwoju.
Pomimo licznych zalet tego typu funkcjonowania firmy działające według modelu gospodarki cyrkularnej wciąż stanowią rzadkość. Głównym powodem jest trudność w identyfikacji i wdrożeniu odpowiednich rozwiązań, które będą zgodne zarówno z ogólną strategią, jak i możliwościami organizacji. W tym artykule, bazując na naszych badaniach nad organizacjami wdrażającymi te modele, przedstawiamy cztery różne ścieżki prowadzące do cyrkularności oraz kluczowe elementy skutecznego wdrożenia tych modeli.
Praktyczne zasady leżące u podstaw cyrkularnych modeli biznesowych można sprowadzić do prostych celów: używaj mniej, używaj dłużej, używaj ponownie, używaj inaczej (zobacz tabelę Cztery podejścia do cyrkularności). Większość modeli cyrkularnych koncentruje się na jednym z tych kierunków, często łącząc go z innymi.