Nieprzewidywalne środowisko biznesowe, cyfrowa rewolucja, konieczność dostosowywania się do kolejnych zmian prawnych to tylko wierzchołek góry lodowej, z którą codziennie muszą się mierzyć zarządzający organizacjami.
Próbując utrzymać się na powierzchni i skupiając się na działaniach operacyjnych, łatwo zaniedbać to, co od zawsze było najmocniejszym fundamentem sukcesu w roli lidera – nawyk uczenia się. Jak to zmienić? Lekarstwem okazuje się… dysonans!
Przywódcy częściej niż inne osoby w organizacji stawiają czoła kluczowym decyzjom o wielkiej wadze, niemal codziennie natrafiając na problemy i dylematy podważające ich dotychczasowe postawy i przekonania. Jak pokazują badania, za sprawą tych nieprzewidywalnych zdarzeń częściej niż pozostali pracownicy doświadczają wrażenia dysonansu, czyli stanu niezgodności pomiędzy tym, czego oczekują, a tym, co dostają. Nietrudno w takich sytuacjach o negatywne emocje, takie jak irytacja, frustracja czy niepewność. Wielu liderów stara się więc ich unikać. Okazuje się jednak, że w ten sposób popełniają fatalny błąd!
Dysonans jest bowiem doskonałym bodźcem do nauki. Do takiego wniosku doszedł prof. Ben Bryant z International Institute for Management Development, który postanowił przyjrzeć się bliżej okolicznościom, w którym ludzie piastujący najwyższe stanowiska w organizacjach uczą się nowych rzeczy. Według danych prof. Bryanta, sytuacje powodujące dyskomfort psychiczny ułatwiają przyswajanie nowych informacji i są doskonałym bodźcem do weryfikowania dotychczasowych przekonań. To bardzo ważne zwłaszcza w przypadku liderów znajdujących się na szczycie, ponieważ największym zagrożeniem dla ich kariery jest właśnie… odniesiony sukces. Nic w tym dziwnego – mając w kieszeni receptę na wygraną, próbujemy wykorzystać ją więcej niż raz. Przecież to, co już działało, musi zadziałać ponownie. Jednak po jakimś czasie takie podejście zapędza nas w strefę komfortu i sprawia, że przestajemy weryfikować skuteczność naszych działań, a w konsekwencji – tracimy czujność. A stąd już prosta droga do poważnych błędów decyzyjnych i złych osądów sytuacji.
Rozpoznając więc i obracając na swoją korzyść okoliczności powodujące dysonans, liderzy nie tylko minimalizują ich negatywny wpływ na pracę i funkcjonowanie organizacji, ale przede wszystkim czerpią z nich wiedzę niezbędną w prawidłowym zarządzaniu organizacją.
Ale czym właściwie jest dysonans? Możemy go porównać do nieharmonicznej muzyki – gdy jeden dźwięk kompletnie nie pasuje do pozostałych, tworząc nieprzyjemne dla ucha wrażenie. Od razu wiemy, że „coś tu nie gra”. Z analogicznym poczuciem zderzają się liderzy, próbując zarządzać w niepewnym, pełnym wielu nieprzewidzianych zdarzeń środowisku. Jak je rozpoznać, by obrócić na swoją korzyść? Tu także przychodzą z pomocą badania prof. Bryanta, który wyodrębnił 4 źródła uczenia się liderów oparte na dysonansie. Są to:
Nowe role i konteksty: czyli objęcie kolejnego stanowiska, zmiana miejsca pracy, konieczność odnalezienia się w nowym środowisku kulturowym. To najczytelniejszy bodziec prowokujący zmianę myślenia – zwłaszcza wśród osób obejmujących odpowiedzialne stanowiska po raz pierwszy w życiu.
Sukces i porażka: uczenie się na własnych błędach, czyli wyciąganie wniosków z porażek, to doskonały sposób na zwiększenie swojej efektywności. Ale warto analizować również… sukcesy! To, wbrew pozorom, jeszcze trudniejsze niż nauka na własnych błędach, ale opanowanie sztuki krytycznej analizy udanych projektów pozwala uniknąć pułapki komfortu i trzeźwo oceniać szanse powodzenia kolejnych inicjatyw.
Rozbieżność i antagonizm: wielu liderów stara się eliminować antagonizmy i radykalne różnice poglądów w swoich zespołach. A to właśnie odmienne punkty widzenia i ścieranie się przeciwstawnych stanowisk są jednymi z najefektywniejszych źródeł nauki – wystarczy, że będziesz uważnie słuchać.
Przełomowe wydarzenia w życiu: czy tego chcemy, czy nie, nasze życie prywatne i życie zawodowe są ze sobą związane i nieustannie na siebie wpływają. Aby rozwijać się w roli lidera, czerp naukę nie tylko ze zdarzeń związanych z karierą, ale także z tych, które spotykają cię poza pracą.
Następnym krokiem po rozpoznaniu sytuacji powodujących dyskomfort jest gotowość do zgłębiania ich. Im większa odpowiedzialność, tym większe poczucie dyskomfortu i rozdźwięku, a co za tym idzie – większa pokusa, by próbować ich unikać, zamiast wykorzystać. Jeśli jednak stale chcesz się rozwijać w roli przywódcy, nie masz wyjścia. Oswój strach przed nieprzewidywalnym i obróć dysonans na swoją korzyść.
W zdobyciu kolejnych kluczowych umiejętności nowoczesnego lidera pomoże ci także udział w ITL Personal Leadership AcademyIndeks górny TMTM stworzonym przez ICAN Institute. Zdobądź narzędzia, dzięki którym skutecznie zarządzisz własną efektywnością w roli przywódcy, przyjrzysz się sobie jako liderowi i zbudujesz silną pozycję w swoim otoczeniu biznesowym. Dowiedz się więcej na: pla.ican.pl