Nowoczesna telematyka nie tylko daje możliwość kompleksowego zarządzania pojazdami wykorzystywanymi przez firmy. Jej wdrożenie poprawia bezpieczeństwo kierowców, zmniejsza zużycie paliwa i zanieczyszczenie środowiska. Rozwój tej technologii powoduje także powstawanie nowych szans biznesowych.
Partnerem materiału jest Volkswagen Financial Services.
Rozwiązania telematyczne zostały wprowadzone we Francji w latach siedemdziesiątych ubiegłego wieku, wykorzystywano je przede wszystkim do skuteczniejszego zarządzania transportem i logistyką. Obecnie w całej Unii Europejskiej działa ponad 100 firm i start‑up’ów oferujących produkty telematyczne. Do Polski pierwsze rozwiązania tego typu dotarły dopiero w latach dwutysięcznych, ale w odróżnieniu od Europy Zachodniej miały przede wszystkim chronić przed kradzieżą aut. Dlatego w naszym kraju stawiano na technologie wykorzystujące GPS do monitorowania pojazdów. Dziś polskie firmy dostrzegają szeroki wachlarz korzyści wynikających ze stosowania coraz bardziej rozwiniętych i rozbudowanych narzędzi. Należą do nich m.in.: bardziej bezpieczna i ekologiczna jazda, mniejsze spalanie paliwa i zużycie auta, mniejsze koszty ubezpieczenia, a także efektywniejsze zarządzanie pracą kierowców przez menedżerów floty.
Obecnie telematyka jest uważana za jedyną skuteczną metodę zarządzania flotą samochodową. Dzięki tej technologii potrafimy nie tylko pozycjonować pojazdy, wyznaczać geostrefy, w obrębie których znajdują się nasi pracownicy, ale również efektywnie zarządzać komunikatami, które wysyła do nas opomiarowany samochód. Są to m.in. informacje wyświetlane na desce rozdzielczej, a także te świadczące o faktycznej eksploatacji samochodu. Jesteśmy w stanie ustalić, na jakich trasach samochód zużywa najwięcej paliwa, czy kierowca korzysta z systemu start/stop, zmienia optymalnie biegi. Komunikaty serwisowe informują nas o tym, że należy wymienić klocki hamulcowe, spadło ciśnienie w oponie, poziom oleju w silniku jest za niski lub trzeba zrobić przegląd. Wykorzystując te dane, można podjąć szereg działań – sprawniej planować wizyty w serwisie lub ograniczać ponadnormatywne zużycie floty. Celem jest, aby w przyszłości system telemetryczny (odpowiadający za przesyłanie wartości pomiaru na odległość) był wykorzystywany w Volkswagen Financial Services również przez Centrum Techniczne, aby całkowicie zautomatyzować proces planowania serwisu.
OptiDrive – wskaźniki wydajności
Zintegrowane rozwiązanie
Jednym z projektów dynamicznie rozwijanych przez Volkswagen Financial Services jest wdrożenie telemetrii pozwalającej na skuteczniejsze zarządzanie flotą samochodową. Aby stworzyć rozwiązanie przeznaczone dla samochodów z Grupy Volkswagen, zdecydowano się na współpracę z firmą TomTom, globalnym liderem w zakresie usług telemetrycznych i map. Dzięki temu koncern ma dostęp do sprawdzonych rozwiązań na najwyższym poziomie pod względem jakości, co gwarantuje stabilność działania usługi.
Firma TomTom, zgodnie z surowymi wymaganiami technicznymi Grupy Volkswagen, opracowała nowoczesny pozycjoner GPS Link 610. Urządzenie jest bezpośrednio podłączane do dwóch magistrali komunikacyjnych (CAN) i nie powoduje utraty gwarancji producenta pojazdu. Rozwiązania oferowane przez zewnętrznych dostawców mogłyby w sposób niekontrolowany wysyłać zapytania do komputera pokładowego samochodu, co w efekcie mogłoby doprowadzić do generowania błędów w pojeździe. Dlatego, by zredukować ryzyko ewentualnych błędów, zdecydowano się opracować specjalne urządzenie, które ma przede wszystkim biernie współpracować ze wszystkimi markami wchodzącymi w skład Grupy.
Wszelkie dane są udostępniane menedżerom floty za pośrednictwem narzędzia o nazwie Webfleet, które jest obecnie najczęściej wykorzystywaną platformą telemetryczną w Europie. Dzięki niemu zarówno osoba zarządzająca flotą firmową, jak i administrator mogą generować dziesiątki raportów przedstawiających dane w niemal dowolnej konfiguracji.
Przy tak rozwiniętym systemie przesyłania i analizy danych niezwykle ważną kwestią jest ich bezpieczeństwo. Dane są przechowywane na specjalnych, wydzielonych dla VWFS, serwerach w centrali TomTom. Jeśli klient sam nie nada dostępu do systemu Webfleet, to VWFS nie ma wglądu do danych klienta. Rozwiązanie VWFS jest jednym z niewielu obecnych na rynku polskim, które spełniają standardy ISO 27001:2013, gwarantujące poufność danych.
Oprócz portalu internetowego klient otrzymuje dwie aplikacje mobilne, z których jedna jest przeznaczona dla kierowców. Pozwala ona na stworzenie profilu kierowcy, dzięki czemu ilekroć wsiada on do samochodu, system identyfikuje go jako konkretnego użytkownika. To oznacza, że wiele osób może korzystać z jednego samochodu, i to bez konieczności używania dodatkowych kart magnetycznych i chipów. Dodatkowo użytkownik może włączyć tryb prywatny, w którym zgodnie z przepisami o ochronie danych osobowych nie są zbierane dane o jego lokalizacji. Aplikacja ta ma wiele innych użytecznych funkcji, takich jak analiza tras czy zdalna deska rozdzielcza pokazująca poziom paliwa, przebieg pojazdu, a nawet potencjalne usterki. Druga aplikacja mobilna dodatkowo usprawnia pracę menedżera floty, który zyskuje dostęp do podglądu wszystkich samochodów floty przez swoje urządzenie mobilne. Dzięki niej zarządzanie flotą jest jeszcze efektywniejsze.
Dlaczego ekologiczna jazda jest ważna
Niezależne badania wykazują, że zużycie paliwa i serwisowanie stanowią do 30% całkowitych kosztów posiadania i eksploatacji pojazdów użytkowych.
Telematyka w służbie optymalizacji
Szacuje się, że w zależności od kultury pracy i podejścia do zarządzania flotą, po zainstalowaniu urządzeń telematycznych koszty mogą spaść nawet o 30%, jeśli chodzi o samo zużycie paliwa. Nie należy jednak zapomnieć o oszczędnościach wynikających z eksploatacji pojazdu i serwisowania (zobacz ramkę Dlaczego ekologiczna jazda jest ważna). Bez telemetrii osoby zarządzające flotą muszą opierać się na informacjach przekazywanych przez kierowców. To jednak powoduje ryzyko – zdarza się bowiem, że korzystający z aut pracownicy nie dostrzegają lub z innych powodów nie zgłaszają usterek albo robią to za późno, przez co rośnie zużycie samochodu.
Wykorzystanie elektroniki pozwala na wyeliminowanie ryzyka związanego z ponadnormatywnym zużyciem pojazdu. Ma to bezpośredni wpływ zarówno na koszty, jak i na bezpieczeństwo kierowców, wynikające nie tylko z bezawaryjności samochodu, ale też z bezpiecznej jazdy zgodnie z zasadami ruchu drogowego. Aby to zapewnić, zarządzający flotą mogą korzystać z narzędzia Webfleet, które jest w stanie wykazać dokładne zużycie paliwa oraz odchyłki od średniej wartości zdefiniowanej przez menedżera floty lub producenta pojazdu. Monitorowane jest również przekraczanie dopuszczalnej prędkości. System dysponuje informacją z Generalnej Dyrekcji Dróg i Autostrad o obowiązujących limitach prędkości na danych odcinkach dróg pierwszej i drugiej kategorii.
Kolejną możliwością, którą daje rozwinięta telematyka, jest włączenie elementów grywalizacji do zarządzania flotą. Dzięki funkcji OptiDrive kierowcy mogą ze sobą rywalizować o to, który z nich lepiej spełnia parametry określające dopuszczalne zużycie paliwa, notuje mniej niebezpiecznych incydentów drogowych, nie przekracza prędkości, dba o optymalną zmianę biegów czy ogólną dynamikę jazdy. Kierowcy anonimowo obserwują, które miejsce zdobyli w rankingu zespołu, co motywuje ich do ekonomicznej jazdy. Floty coraz częściej wykorzystują narzędzie OptiDrive, by optymalizować pracę kierowców (zobacz ramkę OptiDrive – wskaźniki wydajności).
Chcesz poznać więcej przełomowych idei?
Zainspiruj się! Pobierz bezpłatny pakiet harwardzkich artykułów „Przełomowe idee”, który dostarczy Ci kolejnych pomysłów biznesowych – wprost od najważniejszych współczesnych autorytetów zarządzania.
W kierunku sprzedaży konsultacyjnej
Możliwości, jakie daje zaawansowana telematyka, wymuszają na firmach takich jak VWFS zmianę nie tylko sposobu, ale też założeń budowania relacji z klientami. Volkswagen Financial Services wraz z marką Škoda wdrożył program o nazwie Biznes Ekspert. Zakłada on przejście od dotychczas stosowanego modelu sprzedaży transakcyjnej (w jego ramach klient wybiera spośród dostępnych ofert leasingu lub wynajmu długoterminowego) do modelu sprzedaży konsultacyjnej. Wybrani dealerzy marki Škoda oferują nie tylko samochody, ale również narzędzia usprawniające pracę osób zarządzających flotą. Jeden kompleksowy, szyty na miarę pakiet łączy wynajem pojazdu i politykę flotową. Nie byłoby to jednak możliwe bez telemetrii, która umożliwia optymalne zarządzanie flotą samochodową. Dotychczas, kiedy klient decydował się na zainstalowanie systemu telemetrycznego w swoich pojazdach, musiał zgodzić się na ingerencję monterów z zewnętrznej firmy, jednak VWFS nie korzysta z takich zewnętrznych podmiotów. Rolą dealera Škody jest przygotowanie auta do wydania, co w przypadku, gdy klient wybierze rozwiązanie telematyczne, wiąże się również z zainstalowaniem odpowiedniego urządzenia. Instalacja i uruchomienie sprzętu odbywa się pod ścisłą kontrolą specjalisty. Ten sam sprzedawca, który kiedyś sprzedawał wyłącznie samochody, dzisiaj jest w stanie rozpoznać potrzeby klienta i zaoferować cały pakiet usług. Biznes Ekspert został stworzony z myślą o rozwoju sektora małych i średnich firm, które coraz szybciej zaczynają dostrzegać ogromne możliwości, jakie daje skuteczna optymalizacja kosztów i procesów.
Funkcja sprzedaży coraz częściej jest wypierana przez model konsultacyjny, który wymaga jednak zgoła innych umiejętności i wiedzy. Żeby świadczyć wysoką jakość usług, VWFS organizuje szereg szkoleń dla doradców flotowych, a dla osób zarządzających flotą wykłady ekspertów w zakresie efektywnego wyliczania TCO, tworzenia polityki flotowej i zarządzania wynajmem długoterminowym. Wszystko po to, by klient wybranego dealera Škody mógł w ramach jednego pakietu otrzymać nie tylko flotę pojazdów finansowanych poprzez najlepiej dopasowany do jego potrzeb produkt finansowy, ale też usługę kompleksowego zarządzania flotą, której fundament stanowią najnowsze narzędzia telematyczne.
Eksploatowanie samochodów w ciężkich warunkach jest prawdziwą bolączką flot. Jednak dzięki informacjom płynącym szerokim strumieniem z opomiarowanych samochodów eksperci VWFS są w stanie dobrać do potrzeb klienta odpowiedni produkt, przebieg, a także częstotliwość i zakres serwisu, z którego klient korzysta. Wszystko po to, by zredukować nadprzebiegi i ponadnormatywne zużycie pojazdu, jak również skuteczniej zarządzać szkodowością klienta.
Przyszłość telematyki
Rozwój systemów telematycznych przebiega obecnie w błyskawicznym tempie. Nic dziwnego, bowiem wiele firm odpowiedzialnych za wdrażanie tego typu nowoczesnych rozwiązań dostrzega dla nich wiele nowych zastosowań. Jednym z nich są aktywne tempomaty pozwalające na autonomiczną jazdę – już dziś nowe samochody marki Audi, np. model A8, mają możliwość samodzielnej jazdy w korku. To właśnie telematyka odpowiada za powstawanie w pełni autonomicznych samochodów, a w przyszłości także inteligentnych miast. Wykorzystywanie tej technologii będzie coraz powszechniejsze. Według prognoz firmy Gartner, do 2020 roku aż 250 milionów pojazdów będzie połączonych z systemem telemetrycznym – obecnie to jedno auto na pięć zarejestrowanych na świecie. To oznacza możliwość analizowania wprost niewyobrażalnych ilości informacji, a w konsekwencji również nowe szanse biznesowe.
Już dziś telematyka pozwala firmom na obniżenie kosztów związanych z ubezpieczeniem floty, natomiast w niedalekiej przyszłości możemy doczekać się w Polsce ofert ubezpieczeniowych, których cena będzie uzależniona od sposobu jazdy ubezpieczonego kierowcy. Ubezpieczenia UBI, czyli usage based car insurance, były rozwijane we wczesnych latach dwutysięcznych w Stanach Zjednoczonych, a dziś są tam standardem, i to nie tylko w przypadku klientów firmowych, ale także wśród osób prywatnych. Wprowadzenie nowego produktu wymagało nie tylko postępu w sferze technologii i lepszej dostępności urządzeń mobilnych, ale również współpracy pomiędzy kilkunastoma firmami ubezpieczeniowymi, której celem było stworzenie spójnego systemu oceniającego faktyczną eksploatację samochodu i określenie jej wpływu na koszt polisy. Na polskim rynku już działa kilka projektów zapoczątkowanych przez ubezpieczycieli pojazdów i dostawców rozwiązań telemetrycznych, które miałyby przyspieszyć wprowadzenie UBI w naszym kraju. Dziś w Polsce toczą się dyskusje przede wszystkim nad tym, jak zaprojektować system podobny do tego, który działa w Stanach Zjednoczonych. Priorytetem jest znalezienie takiego rozwiązania, które byłoby stosunkowo niedrogie, ale też minimalizowałoby wszelkie błędy i nieprawidłowości pomiaru. Dalszym krokiem będzie ocena optymalnego użytkowania auta na podstawie dużej ilości zebranych danych i ostatecznie stworzenie pierwszej oferty ubezpieczeniowej opartej na indywidualnym sposobie jazdy.
? ? ?
Dziś telematyka nie powinna się kojarzyć tylko z pozycjonowaniem samochodów poprzez system GPS. Opomiarowane samochody zaczynają przypominać raczej nowoczesne komputery, stale analizujące styl jazdy kierowcy, poziom spalania, faktyczny stan techniczny pojazdu i wiele innych czynników. Dzięki temu menedżerowie floty mają szeroki dostęp do szczegółowych raportów, na podstawie których mogą lepiej zarządzać pracą kierowców i zmniejszać koszty związane z użytkowaniem aut. Szerokie zastosowanie tego typu rozwiązań prowadzi do większego bezpieczeństwa na drogach i mniejszych zanieczyszczeń wynikających z emisji dwutlenku węgla.
Rozwój telematyki ma też inne biznesowe implikacje: inspiruje firmy produkujące i finansujące pojazdy, by tworzyły nową wartość dla klientów, wykorzystując nowoczesne technologie, zachęca także do przeformułowania roli, jaką pełnią sprzedawcy. To tylko kwestia czasu, zanim kolejne przedsiębiorstwa, na przykład te zajmujące się ubezpieczaniem samochodów, pójdą w ich ślady i zaczną wykorzystywać dane płynące z opomiarowanych pojazdów, by tworzyć szyte na miarę oferty dla klientów.