Jak optymalizować działalność w złożonym środowisku biznesowym? [Materiał partnerski]

Polska pod kątem złożoności środowiska biznesowego znalazła się na 34. miejscu na świecie i 14. w Europie – wynika z raportu TMF Group „Global Business Complexity Index 2020”. Te wyniki pokazują, jak diametralnie może różnić się prowadzenie biznesu w różnych krajach.

Partnerem materiału jest TMF Polska.

Przy dużej złożoności przepisów sprawna, międzynarodowa ekspansja oparta wyłącznie na własnych zasobach wiedzy staje się praktycznie niemożliwa lub nieopłacalna finansowo ze względu na czas i koszty pozyskania wiedzy. Pozycja Polski wskazuje, że nieporównywalnie trudniej jest prowadzić biznes u nas niż na przykład w Curaçao (terytorium zależne Holandii), Stanach Zjednoczonych, na Jamajce, w Danii czy na Brytyjskich Wyspach Dziewiczych (brytyjskie terytorium zamorskie w Ameryce Środkowej), ale też znacznie łatwiej niż w Indonezji, Brazylii, Argentynie, Boliwii, Grecji czy Chinach, które znajdują się na ostatnich miejscach w rankingu (zobacz ramkę Najbardziej nieprzyjazne dla biznesu kraje na świecie).

Ostrożnie z podatkami

Pod względem przyjaznych przepisów księgowo‑podatkowych Polskę wyprzedza połowa Europy. Na tym tle wyróżniają się na Starym Kontynencie Dania (jednocześnie druga na świecie, przedzielając na podium Brytyjskie Wyspy Dziewicze i Curaçao), Szwajcaria, Irlandia, Norwegia i Holandia. Polska znalazła się daleko za nimi. Bardziej przyjaznymi krajami pod względem systemu podatkowo‑księgowego okazały się również m.in. Ukraina, Rumunia i Czechy, z którymi przychodzi nam walczyć o zagraniczne inwestycje. W ogonie Europy znalazła się Grecja (najniższa pozycja w Europie i trzecia najniższa na świecie), a także Portugalia, Węgry, Chorwacja i Słowacja.

Czynnikami wpływającymi na złożoność rachunkowości i podatków są częste i szybko wprowadzane zmiany w ustawodawstwie, równie często niejasne i trudne do zrozumienia lub interpretacji. W krajach najbardziej przyjaznych biznesowi pod tym względem organy podatkowe są partnerami dla firm. Relację tę cechuje elastyczność, na przykład możliwość wydłużania terminów raportowania finansowego oraz zasada zaufania do podatnika. W krajach zabiegających o międzynarodowy biznes aktywnie stosuje się zasadę zaufania do podatników. W Irlandii, trzecim najbardziej przyjaznym pod względem regulacji księgowo‑podatkowych kraju w Europie, występują znaczne uproszczenia w odniesieniu do obowiązku przeprowadzania procedur audytowych. W USA istnieją relatywnie okrojone wymogi dotyczące sprawozdawczości podatkowej, a firmy mogą na ogół przedłużyć terminy składania dokumentacji księgowo‑podatkowej w przypadku wejścia w życie istotnych zmian w prawie. W niewielkiej grupie jurysdykcji (6%) przedsiębiorcy mogą płacić VAT nawet rzadziej niż raz na kwartał – w Europie możliwe jest to w Szwajcarii i w Wielkiej Brytanii. W Irlandii, Danii i Stanach Zjednoczonych dyrektorzy nie ponoszą osobistej odpowiedzialności za przestrzeganie przepisów podatkowych.

Na przyjazność jurysdykcji pod kątem podatkowo‑księgowym, obok dobrej komunikacji z organami skarbowymi, ma również wpływ transparentne tworzenie regulacji. Z punktu widzenia międzynarodowych inwestorów najbardziej przyjazne kraje to te, które bardziej skłaniają się do wdrażania międzynarodowych regulacji niż skupiania na lokalnych, często trudnych do zrozumienia i przestrzegania przez przedsiębiorców, niuansach.

Skomplikowane przepisy i spore kary

Decydując się na ekspansję zagraniczną, warto przeanalizować też sposób, w jaki dany kraj określa ogólne i szczegółowe zasady oraz tworzy przepisy dotyczące działalności biznesowej na swoim terenie. W Europie krajami najbardziej przyjaznymi pod tym względem są Holandia, Ukraina, Dania i Norwegia. Polska znowu wypada na tle innych krajów źle – znalazła się tuż za najniżej notowaną w raporcie europejską piątką – Francją, Grecją, Niemcami, Szwajcarią i Rosją. Na świecie najwyżej notowane są Curaçao, Izrael i Stany Zjednoczone, a najniżej Indonezja, Nikaragua i Zjednoczone Emiraty Arabskie – wynika z pogłębionej analizy TMF Group Global Business Complexity Index 2020 pt. „Rules, Regulations and Penalties”.

Złożoność przepisów i regulacji to jedno. Te same przepisy dotyczą często wielu krajów. Jednak na drodze do większej łatwości w prowadzeniu biz‑nesu stoją często sposób implementacji, interpretacja i procedury. Najlepsze kraje w zestawieniu TMF radzą sobie z tym problemem, wdrażając całkowicie nowe procedury formalne, znacznie łatwiejsze do zrozumienia i przestrzegania przez firmy międzynarodowe. Korzystają przy tym z nowoczesnych technologii umożliwiających skrócenie procesów i ich uproszczenie.

Dobrym przykładem uproszczenia procedur biznesowych znowu jest Dania, która uruchomiła dwa portale, każdy w języku duńskim i angielskim, które pozwalają zagranicznemu inwestorowi przeprowadzić cały proces rejestracji i uruchomienia firmy w swoim kraju. Komunikacja ze wszystkimi zaangażowanymi urzędami w proces rejestracji firmy odbywa się online. Sporym wyzwaniem są również regulacje związane z rozpoczynaniem działalności za granicą przez spółki publiczne, choć 25% jurysdykcji umożliwia założenie działalności w takim przypadku nawet w tydzień – przykładem są tu Dania, Hongkong czy Kajmany – to nadal w większości miejsc na świecie trwa to o wiele dłużej, czasem ponad rok. W Polsce to średnio dwa miesiące.

Jak najefektywniej radzić sobie z zawiłościami w prowadzeniu biznesu?

Przy tak dużej złożoności uwarunkowań związanych z prowadzeniem biznesu w różnych krajach firmy starają się ułatwiać prowadzenie działalności, nawiązując współpracę z partnerami zorientowanymi w zawiłościach administracyjnych i prawnych, księgowo‑podatkowych oraz kadrowo‑płacowych na poszczególnych rynkach.

Z modelu takiego korzysta m.in. jeden z operatorów telekomunikacyjnych. Firma prowadzi działalność w 40 krajach o złożonych i różniących się między sobą przepisach biznesowych. Decydując się na wejście do kolejnego kraju, zakupiła gotową, działającą tam spółkę od TMF Group (tzw. shelf), co pozwoliło jej rozpocząć działalność operacyjną w maksymalnie krótkim czasie. Po sfinalizowaniu zakupu zarządzający powierzyli konsultantom TMF Group obsługę kadrowo‑płacową i księgowo‑podatkową.

Innym sposobem optymalizacji biz‑nesu jest powierzenie ekspertom znającym specyfikę lokalnych rynków obsługi płac. Z takiego rozwiązania skorzystała spółka dostarczająca rozwiązania wspierające produkty i usługi jednego z największych globalnych graczy e‑commerce, powierzając konsultantom TMF Group obsługę płacową ponad 20 tys. pracowników w różnych krajach.