Najpopularniejsze tematy:

Premium

Materiał dostępny tylko dla Subskrybentów

Nie masz subskrypcji? Dołącz do grona Subskrybentów i korzystaj bez ograniczeń!

Jesteś Subskrybentem? Zaloguj się

Premium

Subskrybenci wiedzą więcej!

Nie masz subskrypcji? Dołącz do grona Subskrybentów i korzystaj bez ograniczeń!

Wybierz wariant dopasowany do siebie!

Jesteś Subskrybentem? Zaloguj się

X
Następny artykuł dla ciebie
Wyświetl >>
Transformacja do przemysłu 4.0

Firma Adidas, zamiast otwierać fabryki w Chinach, rozbudowuje bazę produkcyjną w Niemczech. Zindywidualizowanych produktów oczekują już nie tylko klienci kupujący samochody, ale także ci, którzy planują zakup bramy garażowej czy kostki brukowej(!). Rządy kupujące pociągi dla swoich krajów płacą nie za fizyczne składy, ale za godziny ich pracy i przejechane kilometry. To realne przykłady na to, że dzięki połączeniu nowych nurtów technologicznych zaczynają zmieniać się modele biznesowe, a w konsekwencji – finalna propozycja wartości dla klienta. To także znak, że zakłady wytwórcze czekają rewolucyjne zmiany.

Pierwsza rewolucja przemysłowa, której symbolem jest maszyna parowa, przyszła w XIX wieku. Umożliwiła zmechanizowanie procesu produkcji. Druga była związana z rosnącym znaczeniem elektryczności na początku XX wieku, co utorowało drogę masowej produkcji. Trzecia rewolucja jest związana z rozwojem rynku komputerów osobistych pod koniec XX stulecia, a tym samym kolejnym krokiem w kierunku automatyzacji produkcji. Czwarta, zwana też przemysłem 4.0 – z rosnącym znaczeniem Internetu rzeczy, cyfryzacją, dalszą automatyzacją i robotyzacją.

Menedżerowie w międzynarodowych firmach produkcyjnych najczęściej doświadczają czwartej rewolucji w formie zadania od przełożonych: zastanów się z zespołem, jak zbudować zakład przemysłowy 4.0. Menedżerowie małych i średnich polskich firm spotykają się z sytuacjami, w których klienci proszą ich o możliwość elektronicznego potwierdzania dostaw w formie interfejsu EDI. To delikatne ostrzeżenie. Mocniejsze to kolejne negocjacje cenowe, po których nie dochodzi do zamówienia ze względu na zbyt wysokie koszty produkcji. Takie sytuacje niewątpliwie skłaniają do refleksji, a menedżerowie, którzy się w nich znajdują, doświadczają zmian pozycji w łańcuchu wartości dodanej.

Czym jest łańcuch wartości dodanej? Jest to proces opisujący cykl dodawania wartości do produktu na wszystkich etapach jego życia. Kluczowe etapy tego procesu to: R&D, projektowanie, budowanie marki, wytwarzanie, dystrybucja, promocja i usługi serwisowe. W praktyce w ostatnich 30 latach znacząco wzrosła znaczenie prawie wszystkich etapów tego procesu – poza jednym: etapem wytwarzania. Oznacza to, że firmy, które skupiają się tylko i wyłącznie na wytwarzaniu, będą poddawane <a href=>presji na obniżanie ceny. Dodatkowo, jeżeli nie będą szybko się automatyzować lub budować nowej wartości dodanej, na przykład w postaci procesów R&D i projektowania, będą eliminowane z łańcucha dostaw.

Producenci mogą obecnie monitorować koszty użytkowania produktu i jego proces „starzenia się”, co stanowi cenną wiedzę w procesie rozwoju kolejnych wersji i nowych produktów. Wymaga to jednak dość dużej zmiany w myśleniu na poziomie strategicznym i dalszych konsekwentnych zmian w organizacji biznesu. Praktyka wskazuje, że do uruchomienia inicjatyw związanych z czwartą rewolucją wymagane jest zaangażowanie menedżerów wysokiego szczebla, a często samych właścicieli firmy. To oni mają możliwość zmiany modelu biznesowego, a także uruchomienia znacznych środków na inwestycje.

Jeśli tak się nie stanie, to firmy będą prowadziły inicjatywy o charakterze lokalnym. Z badań Gartnera wynika, że w 2018 roku trzy na pięć projektów w dziedzinie przemysłowego Internetu rzeczy (IIoT) będzie prowadzonych na poziomie lokalnej fabryki w zamkniętej formie. Można się zatem domyślać, że ich celem nie będzie budowanie wartości dodanej na szerszą skalę, ale raczej redukcja kosztów.

Transformacja do przemysłu 4.0

Kluczowe technologie

Przemysł 4.0 zyskuje realny wymiar, gdy potrafimy wykorzystać nowoczesne technologie (lub połączenie nowoczesnych technologii) do zmiany modelu biznesowego naszej organizacji i stworzenia nowych źródeł wartości i przychodów. Nurty technologiczne, które są aktywatorem transformacji do przemysłu 4.0, to:

  • roboty współpracujące i roboty autonomiczne;

  • systemy analityczne (big data) z uczeniem maszynowym;

  • przetwarzanie w chmurze – cloud computing;

  • systemy symulacji – digital twin;

  • przemysłowy Internet rzeczy – Industrial Internet of Things;

  • rozszerzona i wirtualna rzeczywistość;

  • wytwarzanie przyrostowe.

Oczywiście, żeby technologie zaczęły przynosić korzyści, to systemy powinny zostać ze sobą zintegrowane i dodatkowo powinna zostać dla nich zbudowana polityka bezpieczeństwa (cyberbezpieczeństwa) wraz z odpowiednimi narzędziami chroniącymi przed cyberatakami.

Kluczem do podejmowania decyzji biznesowych są już dane (dobre jakościowo) oraz zespoły, które wiedzą, jak z tymi danymi pracować i jak wykorzystać je do usprawnienia biznesu.

Podniesienie jakości decyzji podejmowanych na podstawie gromadzonych danych wymaga skupienia się na sposobie ich gromadzenia (automatyczne pobieranie z maszyn i urządzeń) oraz formie prezentacji i łatwości dostępu do przetworzonych danych (dashboardy menedżerskie) – to dopiero one stają się wartościową informacją.

PRZECZYTAJ TAKŻE: PRZECZYTAJ TAKŻE: Droga do przemysłu 4.0 »

Technologie przemysłu 4.0

Wybrane korzyści

Roboty współpracujące i roboty autonomiczne
Roboty przemysłowe współpracujące z człowiekiem (tzw. coboty) oraz roboty mobilne odpowiedzialne za dostarczanie komponentów i części zamiennych na stanowiska produkcyjne w sposób autonomiczny (tzw. AGV).

? Zwiększenie wydajności procesów
? Zwiększenie efektywności produkcji
? Obniżenie kosztu wytworzenia
? Zwiększona elastyczność

Cloud computing i big data
Systemy przechowywania i przetwarzania dużych ilości danych zlokalizowanych na serwerach zewnętrznych. Często umożliwiają wykorzystanie dodatkowych usług zaawansowanej analityki i uczenia maszynowego.

? Obniżenie kosztów infrastruktury przez jej outsourcing
? Gwarancja bezpieczeństwa danych przechowywanych rzez firmy przeznaczające duże budżety na ochronę przed nieuprawnionym dostępem

Integracja systemów IT
Automatyczny przepływ informacji
i danych pomiędzy systemami produkcyjnymi i biznesowymi.

? Skracanie czasu dostaw dla zindywidualizowanych zleceń
? Przyspieszenie procesów decyzyjnych między zespołami, np. w łańcuchu dostaw (OTIF – On Time in Full)
? Zyskowność per produkt (real‑time)

Przemysłowy Internet rzeczy (IIoT)
Połączenie inteligentnych czujników i urządzeń mobilnych w jedną sieć pozwalającą na automatyczną komunikację pomiędzy urządzeniami w czasie rzeczywistym.

? Wiarygodne informacje o postępach realizacji zleceń produkcyjnych
? Dostęp do kluczowych informacji z dowolnego miejsca

Cyberbezpieczeństwo
Systemy informatyczne i dedykowane urządzenia zapewniające bezpieczeństwo danych na poziomie sieci biznesowych (IT) i produkcyjnych (OT).

? Ochrona przed niepowołanym dostępem do informacji
? Ochrona przed cyberatakami

Symulacje (digital twin)
Wykorzystanie narzędzi modelowania i symulacji na etapie przygotowania nowych produktów. Wykorzystanie technik symulacji komputerowej do stworzenia cyfrowego modelu fabryki i procesów
na potrzeby przeszkolenia operatorów.

? Oszczędność czasu i kosztów w przygotowaniu fizycznych prototypów nowego produktu (Time‑to‑Market)
? Skrócenie czasu wdrożenia nowych pracowników
? Minimalizacja zagrożeń wynikających z braku styczności operatorów z rzadko występującym scenariuszem awarii

Rozszerzona i wirtualna rzeczywistość
Wykorzystanie gogli wirtualnej lub rozszerzonej rzeczywistości w trakcie projektowania nowych produktów lub w celu komputerowego wspomagania analizy obrazu obserwowanej maszyny.

? Obniżone koszty serwisu
? Obniżone koszty wdrażania nowych pracowników

Wytwarzanie przyrostowe
Wykorzystanie druku 3D w prototypowaniu i produkcji kosztownych lub trudnych do wytworzenia komponentów.

? Obniżenie kosztów prototypowania
? Obniżenie kosztów magazynów części zamiennych

Korzyści z przemysłu 4.0 – jak generować wartość?

Technologie przemysłu 4.0 pozwalają na osiąganie wymiernych korzyści biznesowych. Główne z nich to zwiększanie przychodów dzięki narzędziom, które pozwalają skalować biznes przy odpowiedniej kontroli kosztów, oraz technologiom, które pozwalają na indywidualizowanie produktu pod potrzeby klienta. Kluczową korzyścią jest także poszukiwanie strat w istniejącym procesach biznesowych i redukowanie kosztów wytworzenia produktu (TKW).

Ze względu na długofalowy i kapitałochłonny charakter inicjatyw kluczowe dla sukcesu są kompetencje zespołów, które zarządzają i wdrażają projekty inwestycyjne. Warto na wstępnym etapie sprawdzić, jakie są kompetencje zespołów inżynierskich. Ważne są kompetencje techniczne, ale także umiejętności współpracy i komunikacji – kluczowe kompetencje inżyniera 4.0.

Ten tekst jest częścią projektu How to do IT. To twój sprawdzony przewodnik po cyfrowej transformacji i technologiach dla biznesu. Zapisz się na newsletter projektu!

Arkadiusz Rodak

Lider ds. consultingu przemysłu 4.0 w ASTOR.

Jarosław Gracel

Wiceprezes ASTOR, dyrektor ds. Przemysłu 4.0


Najpopularniejsze tematy