Przez pierwsze dwadzieścia lat obecnego stulecia Polska była w miarę stabilną zieloną wyspą. Jednak sytuację na świecie w tym czasie trudno uznać za stabilną. Wystarczy wymienić epidemię SARS, która wybuchła w 2002 roku, epidemię ptasiej grypy z 2003 roku, pandemię świńskiej grypy z 2009 roku i wreszcie epidemii eboli z 2013 roku.
Kryzysów doświadczały też gospodarki – stulecie zaczęło się od pęknięcia bańki internetowej, w 2008 roku nadszedł globalny kryzys finansowy, a rok później wybuchł kryzys zadłużenia w Grecji. Można także mnożyć przykłady katastrof naturalnych, które wystąpiły w tym okresie, z huraganami Katrina z 2005 roku i Harvey z 2017 roku na czele, najkosztowniejszymi w historii Stanów Zjednoczonych, potężnym trzęsieniem ziemi na Oceanie Indyjskim i katastrofalnym tsunami, które zabrało życie mniej więcej 300 tysiącom ludzi. Dodajmy do tego konflikty militarne na Bliskim Wschodzie i na Ukrainie.
Wszystkie te kryzysy omijały nas szerokim łukiem albo dotknęły w umiarkowanym stopniu. Ale w obecnej sytuacji możemy zapomnieć o zielonej wyspie. Pandemia COVID‑19 przekracza swoim zasięgiem, a zapewne przekroczy i skutkami, wszystkie wymienione katastrofy razem wzięte, co może oznaczać dla globalnej gospodarki najgłębsze załamanie od wielkiego kryzysu z lat trzydziestych XX wieku.
Jak więc liderzy i menedżerowie powinni postępować, by chronić swoje firmy przed skutkami obecnego kryzysu? Nie ma na to uniwersalnych recept, ale warto sięgnąć do przeszłości, by wzorować się na wybitnych przywódcach, którzy potrafili przeprowadzić swoje firmy przez najgorsze zawieruchy. Do takich liderów należy prezes izraelskiego oddziału Intela Dov Frohman, który w artykule Przywództwo pod ostrzałem… rakietowym opisuje, jak podczas wojny w Zatoce Perskiej namawiał swoich ludzi do przychodzenia do pracy, gdy inni zamykali się w domach. Warto też wziąć przykład z bohatera tekstu Jak ocalała druga elektrownia w Fukushimie, który potrafił odnaleźć się w chaosie trzęsienia ziemi i tsunami, gdy w siostrzanym obiekcie, położonym 10 kilometrów dalej, topiły się rdzenie w reaktorach.
Ale kryzys to nie tylko zagrożenie, ale i szansa na rozwój. Piszemy o tym w artykule Zdobywanie przewagi konkurencyjnej w trudnych warunkach, którego autor Bhaskar Chakravorti dowodzi, że niesprzyjające czasy to dobry moment dla biznesu na szukanie nowych kierunków działalności. Jak rozwijać te kierunki, podpowiadają Andrew R. Garman, Henry W. Chesbrough w artykule Otwarta innowacyjność: recepta na trudne czasy.
Zachęcam też Państwa do lektury pozostałych artykułów z nadzieją, że wiedza zawarta w naszych publikacjach pomoże Waszym firmom w zmaganiach z obecną pandemią.
