O cyfrowej transformacji możemy mówić nie tylko w kontekście całych sektorów i przedsiębiorstw, lecz także w przypadku zawodów, które dzięki technologii wykonują swoje obowiązki efektywniej. Znaczący wpływ nowych technologii widać coraz wyraźniej także w zawodzie prawniczym.
Posłuchaj odcinka podcastu Techfullness – Prawo i technologie. O prawnych wyzwaniach doby transformacji cyfrowej, by dowiedzieć się więcej o legal tech i pracy Prawników 4.0.
Wysokie tempo rozwoju współczesnego świata, który sprawnie adaptuje rozwiązania technologiczne, wymusza ewolucję wielu zawodów. Nowa rzeczywistość to łatwiejsze sposoby dostępu i wymiany informacji, ale również większa nieprzewidywalność i zmienność, na którą specjaliści różnych dziedzin muszą być gotowi. Nie inaczej jest z prawnikami, co w podcaście Techfullness potwierdza Gracjana Jakubowska‑Szarek, Dyrektorka Działu Prawnego w Siemens Polska.
Prawnik 4.0
Mogłoby się wydawać, że branżę prawniczą cechują silnie zaznaczone tradycje i wypracowane przez lata schematy, które trudno jest zmienić. Tymczasem sektor ten nie pozostaje obojętny na zachodzące wokół zmiany. Obecnie rola prawników w nowoczesnych firmach dalece wykracza poza tradycyjne zadania w rodzaju przygotowywania i sprawdzania umów.
Prawnik 4.0 pozwala organizacji sprawnie poruszać się w szybko zmieniającej się rzeczywistości, w której technologie otwierają wciąż to nowe możliwości. Jest swego rodzaju pionierem angażującym się w wyznaczanie najciekawszych kierunków rozwoju firmy. Przygląda się nowym trendom i innowacyjnym rozwiązaniom, które często nawet jeszcze nie funkcjonują na rynku. Planuje działania pozwalające przedsiębiorstwu właściwie przygotować się na ich wdrożenie czy wykorzystanie w prowadzonej działalności i realizowanych procesach, tworząc odpowiednią infrastrukturę prawną.
Zmiany te zauważa Gracjana Jakubowska‑Szarek, Dyrektorka Działu Prawnego w Siemens Polska. — Współczesny prawnik ogranicza ryzyko, ale nie ogranicza inwencji. Pełni niezbędną rolę przy projektach realizowanych po raz pierwszy, wykorzystujących nowe technologie. Na bazie posiadanej wiedzy tworzy potrzebne definicje prawne i kształtuje procesy tak, by były akceptowane przez wszystkich uczestników. Można powiedzieć, że wyznacza granice, w których organizacja może się bezpiecznie poruszać w ramach dalszego rozwoju działalności — mówiła w podcaście Techfullness poświęconym technologiom zmieniającym życie i biznes.
Wiele nowych technologii wymaga przecierania szlaków i tworzenia nowych rozwiązań prawnych niezbędnych dla ich funkcjonowania. To z kolei wiąże się z szukaniem podstaw prawnych w różnych aktach i ustawach, by wypracować satysfakcjonujące, ale też sprawdzające się rezultaty. Prawnicy 4.0 tworzą przestrzeń do rozwoju biznesu i wyraźnie angażują się w edukację współpracowników bądź merytoryczne wsparcie zarządu. Spajają doskonałą znajomość przepisów i wiedzę technologiczną. W ten sposób mogą odpowiadać na oczekiwania współpracowników i partnerów biznesowych. Wnoszą wkład w kształtowanie koncepcji, struktury, strategii i finalnych aspektów prawnych projektowanych produktów biznesowych od samego początku.
Legal tech — technologie w służbie prawa
Rosnąca skuteczność i elastyczność działów prawnych w firmach jest możliwa dzięki szybko rozwijającym się narzędziom zaliczanym do obszaru legal tech. Ich popularyzacja nie jest zaskoczeniem, gdy przyjąć, że nowe rozwiązania, jak wyliczał już przed laty Gartner, są w stanie zautomatyzować 63% procesów wewnętrznych realizowanych przez przedstawicieli zawodu. Taka perspektywa napędza inwestycje w innowacje, które otwierają nowe możliwości i usprawniają skostniałe procesy. Prognozy mówią o trzykrotnym wzroście wydatków na technologie ze strony działów prawnych organizacji do 2025 roku. Z jednej strony wskazuje to na potrzeby sektora, z drugiej potencjał dostępnych rozwiązań.
– Legal tech to narzędzia wspierające szereg bardzo różnych zadań, w które na co dzień zaangażowani są prawnicy. Mogą to być rozwiązania projektowane stricte do usprawniania wewnętrznych procesów, by podać jako przykład organizację pracy, jak również wpływające na kontakty z klientami czy relacje biznesowe. To technologie o różnym stopniu zaawansowania, dzięki którym zespoły prawników mogą angażować się w tworzenie nowoczesnych rozwiązań oferowanych przez organizację, jak ma to miejsce w przypadku Siemensa – wyjaśnia Gracjana Jakubowska‑Szarek.
Boty zastąpią prawników?
Nakreślane scenariusze przyszłości sugerują, że być może niedługo boty zastąpią prawników. Wizję tę niejako potęgują badania, jak te pokazujące skuteczność sztucznej inteligencji w przewidywaniu rozstrzygnięć Europejskiego Trybunału Praw Człowieka. Wynik na poziomie 79% wskazał duże możliwości algorytmów w tym zakresie, choć oczywiście zasugerował też pewne pole do poprawy. Sceptycy zauważają, że profesja prawnika sprowadza się nie tylko do znajomości przepisów. Definiuje ją o wiele szerszy zakres aktywności, uwzględniający zdolność interpretacji i wychodzenia poza schematy, z czym boty nie radzą sobie jeszcze tak dobrze.
Technologiczny potencjał rozwiązań z zakresu legal tech wpisuje się w świat Prawników 4.0, którzy działają elastycznie i wspierają organizacje na wielu różnych polach, wykorzystując posiadaną wiedzę, ale też dostępne nowinki ze świata cyfrowego. Pracownicy departamentów prawnych ułatwiają wdrażanie innowacji i są coraz częściej cenionymi doradcami, których rola wykracza dalece poza dotychczas rozumiane ramy profesji.
Więcej informacji o wpływie technologii na branżę prawniczą i inne sektory, jak również wszystkie dziedziny życia, można znaleźć w podcaście Techfullness. Prowadzący Mateusz Puzyno i Marta Benedyczak rozmawiają z zaproszonymi ekspertami o przyszłości budowanej na innowacjach i wykorzystywaniu w pełni potencjału otaczających nas rozwiązań informatycznych.
Posłuchaj podcastu Techfullness
Posłuchaj rozmowy Mateusza Puzyno z Gracjaną Jakubowską‑Szarek