Obecnie świat znajduje się w momencie, w którym procesy modyfikacji modeli biznesowych bardzo przyspieszają. Jest to efekt globalnej transformacji energetycznej. Od skutecznego przeprowadzania transformacji zależy sukces firm, a w przyszłości także kondycja ekonomiczna społeczeństwa.
Energa jest jedną z czterech największych krajowych spółek energetycznych i jednym z trzech największych dostawców energii elektrycznej w Polsce. Nasza podstawowa działalność obejmuje wytwarzanie, dystrybucję, obrót energią elektryczną i cieplną. Dostarczamy i sprzedajemy prąd do ponad 3,3 mln odbiorców, zarówno gospodarstwom domowym, jak i przedsiębiorcom. Jesteśmy też trzecim co do wielkości zintegrowanym operatorem systemu dystrybucyjnego (OSD) w Polsce pod względem wolumenu dostarczanej energii. Na 31 grudnia 2022 r. w skład Grupy Energa wchodziły Energa SA (podmiot dominujący) oraz 25 spółek zależnych. Taki stan rzeczy powoduje, że jesteśmy bardzo istotnym graczem w procesie transformacji energetycznej kraju.
Zrównoważony rozwój, czyli obszar ESG (Environmental, Social & Governance), od paru lat jest dla nas kluczowy. Rok 2022 upłynął pod znakiem ciągłego doskonalenia wspomnianego obszaru. Wdrożono kolejne procesy zarządcze, korzystając z rozwiązań przyjętych w dyrektywach Unii Europejskiej. Włączono do ładu korporacyjnego rekomendacje wynikające ze standardów opracowanych przez uznane krajowe i międzynarodowe instytucje. Warto podkreślić, że wskaźniki ESG odgrywają ogromną rolę podczas oceny wartości i wiarygodności współczesnego przedsiębiorstwa. Oczekiwania dotyczące ujawnień niefinansowych stawiane przez podmioty z sektora finansowego nieustannie rosną. Odpowiedź na te wymogi jest jednym z naszych najistotniejszych zadań. Zyskaliśmy ku temu wszelkie potrzebne narzędzia, będąc częścią multienergetycznego koncernu PKN Orlen.
Działania w obszarze zrównoważonego rozwoju to dla nas nie tylko spoglądanie w przyszłość, ale także wyjście naprzeciw aktualnym potrzebom otoczenia. Zwracamy szczególną uwagę na to, by nowe przedsięwzięcia, w które się angażujemy, wywierały jak najmniejszy wpływ na środowisko i klimat. Wyrazem tego jest przyjęcie długoterminowych zobowiązań w zakresie redukcji emisji COIndeks dolny 22 oraz ich operacjonalizacja w średnim i krótkim okresie. Będąc w Grupie ORLEN, jesteśmy określani mianem jednego z liderów zielonej transformacji w Polsce. Chcemy wykorzystać tę pozycję do możliwie najszerszego upowszechniania koncepcji zarządzania przez ESG. Zaplanowane zostało wprowadzenie na stałe celów ESG dla menedżerów spółki. Dążymy do tego, aby współpracujące z nami podmioty miały świadomość naszych oczekiwań odnośnie do przeciwdziałania zmianom klimatu i adaptacji do nich. A wszystko dlatego, że nawet najmniejsze zmiany, które dziś możemy zainicjować przy współpracy z naszymi partnerami, mogą już w niedalekiej przyszłości pozytywnie wpłynąć na konkretne i mierzalne wskaźniki emisyjności, poszanowania praw człowieka w łańcuchu dostaw czy bioróżnorodności. Podążamy niezwykle wymagającą drogą. Jednak przyświeca nam cel – rozwój w taki sposób, aby potrzeby obecnego pokolenia mogły być zaspokojone bez umniejszania szans przyszłych pokoleń.
Pojęcie zrównoważonego rozwoju nie jest niczym nowym, występuje w wielu traktatach unijnych, ale również w Konstytucji RP, dlatego nie może być mowy o chwilowej modzie. Zrównoważony rozwój, czyli ESG, powinien na stałe wpisać się w strategie biznesowe oraz procesy zarządzania w organizacjach. Zwłaszcza tak dużych i o strategicznym obszarze działania, jak Energa. Rok 2023 i najbliższe lata to dla nas proces ciągłego rozwoju i doskonalenia w tym zakresie. Dla przykładu podam, że jeden z celów w systemie Management By Objectives dla zarządów spółek to „obowiązek podnoszenia kwalifikacji w obszarze ESG poprzez szkolenia, webinaria czy uczestnictwa w konferencjach z tego obszaru”. Takie podejście to świadome budowanie kultury organizacyjnej opartej na działaniach, którym przyświeca zrównoważony rozwój.
Świadomość wagi działań w obszarze ESG w Enerdze jest zakorzeniany od 2011 roku, kiedy po raz pierwszy firma udostępniła swoje dane niefinansowe w specjalnie dedykowanych raportach i sprawozdaniach. Rosnąca liczba regulacji prawnych spowodowała konieczność pogłębienia zakresu informacji oraz optymalizacji procesów w grupie kapitałowej. Obecnie w tworzenie sprawozdania nt. informacji niefinansowych zaangażowanych jest bezpośrednio ok. 140 osób w niemal wszystkich spółkach Grupy Energa, co gwarantuje maksymalną efektywność tego procesu. Nie ma drugiego tak przekrojowego procesu w firmie. Ważne jest również umiejscowienie problematyki zarządzania zrównoważonym rozwojem w strukturze Departamentu Zarządzania Korporacyjnego – daje to możliwość prawidłowego i tożsamego w czasie implikowania zmian w każdym miejscu Grupy Energa. W roku w 2018 w Enerdze SA powstał Wydział ESG, jednak działania z zakresu zrównoważonego rozwoju nie spoczywają wyłącznie na wyodrębnionej komórce ESG, ale budowany jest ład organizacyjny zarówno w odniesieniu do struktury organizacyjnej, jak i w dokumentach korporacyjnych i systemach compliance. Struktury, zadania i działania z obszaru ESG przenikają się we wszystkich spółkach z grupy. Powołano takie służby, jak koordynatorzy ds. ESG, właściciele ryzyk klimatycznych, koordynatorzy ds. systemu środowiskowo‑energetycznego, koordynatorzy ds. CSR, koordynatorzy ds. taksonomii, koordynatorzy ds. współpracy dla bazy wiedzy oraz koordynatorzy ds. członkostw w organizacjach zewnętrznych, łącznie to ponad 140 osób, które angażują się w realizacje zadań z obszaru ESG w całej grupie kapitałowej Energi.
Nasze zadania z obszaru zrównoważonego rozwoju są mocno sprężone z dyrektywami oraz rekomendacjami unijnymi. Wprowadzone zostały środki, które umożliwiają nam spełnienie wymagań Europejskich Standardów Raportowania Niefinansowego (ESRS). Energa raportuje zgodnie z nowymi wytycznymi Global Reporting Initiative (GRI), które są uznawane na całym świecie jako standard w zakresie raportowania niefinansowego. Ponadto zgodnie z europejską Taksonomią UE, zidentyfikowano i wdrożono inicjatywy, które przyczyniają się do ochrony środowiska i przeciwdziałają zmianom klimatycznym.
Szerokie spektrum zapisów w dyrektywach i rekomendacjach unijnych z obszaru ESG pokazuje, jak rozbieżne są oczekiwania w tym zakresie. Pozostaje tu jeszcze sporo do zrobienia. Ujednolicenie definicji na poziomie europejskim sprawi, że polskie przedsiębiorstwa zyskają wiarygodność i możliwość konkurowania z wiodącymi firmami z Europy Zachodniej, podczas gdy te, które prześpią ten moment, zostaną zmarginalizowane w wyścigu o najbardziej intratne kontrakty. Dlatego jako organizacja jesteśmy mocno zaangażowani we wdrażanie rekomendacji Task Force on Climate‑Related Financial Disclosures (TCFD) oraz Taskforce for Nature‑related Financial Disclosures (TNFD). Dostosowując nasze raportowanie do tych rekomendacji, dokładnie analizujemy ryzyka związane z klimatem i bioróżnorodnością oraz przedstawiamy nasze działania mające na celu zarządzanie tymi ryzykami. Energa dąży do realizacji zasad równości zgodnie z Equal Principles, które stawiają na pierwszym miejscu sprawiedliwość społeczną i różnorodność. Zapewnienie uczciwości i równości w naszych działaniach, zarówno wewnętrznych, jak i w relacjach z zewnętrznymi interesariuszami, jest priorytetem.
W realizacji naszych celów zrównoważonego rozwoju przykładana jest ogromna waga do konsekwentnego wdrażania i monitorowania postępów w realizacji Celów Zrównoważonego Rozwoju (SDG) zgodnie z Agendą 2030. Naszym priorytetem jest dążenie do osiągnięcia wszystkich 17 celów, a szczególną uwagę skupiamy na trzech z nich: na celu 4 – Dobra jakość edukacji, na celu 7 – Czysta i dostępna energia oraz na celu 13 – Działania w dziedzinie klimatu. Dążąc do osiągnięcia tych celów, integrujemy zrównoważone praktyki we wszystkich naszych obszarach działalności. Pracujemy z naszymi interesariuszami, współpracujemy z lokalnymi społecznościami i innymi podmiotami, aby wspólnie podejmować konkretne działania, które przyczyniają się do zrównoważonego rozwoju na wielu płaszczyznach społecznych, ekologicznych i gospodarczych.
Dodatkowo działamy zgodnie z wytycznymi agencji ratingowych, takich jak Moody's, przez które corocznie jesteśmy oceniani pod kątem naszych działań związanych ze zrównoważonym rozwojem. Od tego roku raportujemy również do agencji Fitch Sustainability, co umożliwia nam jeszcze większą transparentność i dostęp do narzędzi oceny naszych działań w obszarze zrównoważonego rozwoju. Przykładamy tym samym dużą wagę do raportowania naszych działań w zakresie zmian klimatu zgodnie z inicjatywą CDP Climate Change.
Wszystkie te działania i współpraca z różnymi podmiotami dają nam solidne podstawy do budowania naszego wizerunku jako zrównoważonej organizacji, która działa zgodnie z najwyższymi standardami raportowania niefinansowego i przyczynia się do pozytywnych zmian społecznych oraz środowiskowych. Naszą ambicją jest zaraportowanie działań ESG zgodnie z Europejskimi Standardami Raportowania Niefinansowego (ESRS) za rok 2023, nie czekając do roku 2025.
Kompleksowe podejście do wdrażania zadań i procesów z obszaru zrównoważonego rozwoju to zadanie strategiczne, a nie przejściowa forma dostosowywania się do przepisów. Nadszedł czas, aby wszystkie organizacje, nie tylko te duże, zrozumiały wagę działań z obszaru ESG i podążały w kierunku przemyślanych oraz świadomych działań na kolejne lata. Energa angażuje się w budowanie przyszłości, która jest zarówno ekologicznie zrównoważona, jak i społecznie odpowiedzialna. Jesteśmy dumni z naszego zaangażowania w osiągnięcie tych celów i z pasji, z jaką kontynuujemy naszą misję dostarczania energii, która służy nie tylko nam, ale również naszym przyszłym pokoleniom.
Więcej o dotychczasowych działaniach i planach Energi z Grupy ORLEN w obszarze zrównoważonego rozwoju, można przeczytać w Raporcie ESG Grupy Energa dostępnym na stronie internetowej grupa.energa.pl/otoczenie/raporty‑csr.