Reklama
Dołącz do liderów przyszłości i zdobądź przewagę! Sprawdź najnowszą ofertę subskrypcji
Komunikacja
Magazyn (Nr 11, październik - listopad 2021)

Nowa normalność – nowe formy zatrudnienia

1 października 2021 7 min czytania
Zdjęcie Tomasz Kulas - Redaktor prowadzący "ICAN Management Review" oraz redaktor "MIT Sloan Management Review Polska"
Tomasz Kulas
Nowa normalność – nowe formy zatrudnienia

Zmiany na rynku pracy spowodowane pierwotnie przez pandemię skłoniły wiele firm do przyjrzenia się innym, mniej tradycyjnym formom zatrudnienia. W czasach nowej normalności pracodawcy wykazują zwłaszcza większą otwartość na podejmowanie współpracy z pracownikami umysłowymi na określony czas.

W ostatnich miesiącach radykalnie zmienia się dotychczasowy wizerunek pracownika tymczasowego, stereotypowo postrzeganego w Polsce po pierwsze jako osoba wykonująca pracę fizyczną, a po drugie – jako ktoś, kto chciałby pracować na umowę o pracę, ale nie ma takiej możliwości.

Praca tymczasowa – nie muszę, ale chcę

Obecnie jednak praca czasowa coraz częściej wybierana jest świadomie przez osoby, które cenią właśnie taką formę zatrudnienia, ze względu na większą niezależność, różnorodność zadań, a nawet możliwość uzyskania wyższych dochodów. Oczywiście nie brakuje także osób, które – zwłaszcza w okresie pandemii – zdecydowały się na zatrudnienie tymczasowe wyłącznie z uwagi na trudną sytuację zawodową, jednak większość pracowników tymczasowych jest gotowa polecić to rozwiązanie innym.

Dobrze lub bardzo dobrze warunki pracy czasowej ocenia aż 82% specjalistów i menedżerów zatrudnionych w oparciu o umowy inne niż umowa o pracę.

Firmy chcą zatrudniać tymczasowo

Wiele organizacji odkryło – zwłaszcza w ciągu ostatnich miesięcy – zalety elastycznej strategii zatrudnienia. Umożliwia to zarówno optymalizację kosztów, jak i szybką reakcję na zmiany na rynku i zapotrzebowanie na pracowników o określonych kompetencjach. Aż 79% badanych firm w 2021 roku planuje zatrudnić pracowników tymczasowo, w ramach umowy B2B, na projekt interimowy albo skorzystać z outsourcingu procesów, zaś 54% firm zatrudniających pracowników czasowych przewiduje, że w bieżącym roku ich liczba wzrośnie.

Indeks górny Źródło: Hays Indeks górny koniec

Jakie są powody korzystania z elastycznych form zatrudnienia? Firmy najczęściej podkreślały chęć zapewnienia elastyczności w zarządzaniu kosztami zatrudnienia, konieczność odpowiedzi na zwiększony popyt na swoje produkty lub usługi oraz potrzebę pozyskania kompetencji niezbędnych do ukończenia danych projektów.

Jak znaleźć pracowników tymczasowych

Pozyskanie pracowników czasowych to spore wyzwanie, szczególnie jeśli firma szuka osób z bogatym doświadczeniem i cennymi kompetencjami. Warto zauważyć, że pracodawcy przestali już konkurować o kandydatów wyłącznie poprzez odpowiednio wysoką ofertę finansową, chociaż  poziom wynagrodzenia według 65% z nich nadal stanowi kluczowy element w rekrutacji. Ważne są jednak nie tylko zarobki, ale również ciekawe projekty i wyzwania (51%), możliwość rozwoju kariery (41%) oraz rozpoznawalność firmy (35%).

Duża część, bo aż 68% organizacji, umożliwia nie tylko osobom zatrudnionym na stałe, ale również pracownikom czasowym rozwój zawodowy oraz podnoszenie ich kwalifikacji. Najczęściej odbywa się to poprzez udostępnianie pracownikom czasowym szkoleń i webinariów, udział w konferencjach branżowych oraz kursach kwalifikacji certyfikowanych.

Praca tymczasowa – korzyści i wyzwania

Warto podkreślić, że aż 94% firm pozytywnie ocenia zaangażowanie osób zatrudnionych czasowo, przy czym równocześnie Jednocześnie 80% z nich stwierdza, że poziom zaangażowania u pracowników działających w ramach różnych rodzajów umów się nie różni. Jako ciekawostkę można też potraktować fakt, że 11% badanych przedstawicieli firm oceniło, że pracownicy czasowi są… bardziej zaangażowani niż pracownicy etatowi.

Jaki stąd wniosek? Jeśli firma zaoferuje pracownikom zewnętrznym konkurencyjne warunki pracy, przygotuje odpowiednie procedury oraz podejmie współpracę z godnym zaufania dostawcą usług, nie straci na takim rozwiązaniu, a może nawet wiele zyskać. Nowoczesne formy współpracy lepiej – zdaniem pracodawców – sprawdzają się pod względem elastyczności i dostępności pracowników.

Indeks górny Źródło: Hays Indeks górny koniec

Wyzwaniem w przypadku pozaetatowych form zatrudnienia pozostają jednak kwestie prawno‑administracyjne. Badani pracodawcy wymieniają następujące bariery zniechęcające ich do wprowadzania rozwiązań pracy tymczasowej: kwestie prawne związane z poszczególnymi umowami (66%), inne aspekty organizacyjne, np. związane z dostępem do danych (34%) oraz  konieczność dostosowania procesów w firmie do innych form zatrudnienia (26%).

Nowa twarz pracownika tymczasowego

Przez wiele lat zatrudnienie pozaetatowe traktowane było jako gorsza alternatywa umowy o pracę, kojarzona często z pracownikami fizycznymi, ale obecnie to postrzeganie się już zmienia. Praca czasowa jest z powodzeniem wykorzystywana na stanowiskach wszystkich szczebli, również menedżerskich, a w przypadku kontraktorów – nawet dyrektorskich. Stanowiska asystenckie zajmuje 34% pracowników umysłowych pracujących w oparciu o elastyczne formy zatrudnienia, a w przypadku działalności specjalistycznych nawet 57%. Niezależni eksperci, menedżerowie i dyrektorzy stanowią 8% pracowników umysłowych zatrudnionych na czas określony.

Pracownicy pozaetatowi to coraz częściej specjaliści i menedżerowie, zarabiający więcej od pracowników fizycznych. To konsekwencja kilku czynników. Po pierwsze, pracownicy umysłowi coraz częściej świadomie rezygnują z pracy na etacie. Po drugie, rośnie świadomość praw wśród osób aktywnych zawodowo, dzięki czemu maleje skala niewłaściwego zastosowania pracy tymczasowej wobec tych pracowników, którzy powinni być zatrudnieni na stałe.

Młodzi pracownicy są bardziej elastyczni

Największy odsetek pracowników umysłowych, współpracujących z firmami na podstawie nowoczesnych form zatrudnienia, stanowią osoby młode. Osoby z krótszym stażem zawodowym postrzegają zatrudnienie czasowe jako możliwość zdobywania doświadczeń, a także szansę poznania firmy przed związaniem się z nią na dłużej.

Aż 90% pracowników czasowych poleciłoby tę formę współpracy innym osobom poszukującym zatrudnienia, a 70% bierze w przyszłości pod uwagę ponowne zatrudnienie w tej formie.

69% młodych pracowników czasowych uważa także, że korzystanie z elastycznych form zatrudnienia ułatwiło im początek kariery, a 40% doświadczonych specjalistów sądzi także, że przyspieszyło tempo jej rozwoju.

Atrakcyjność nowoczesnych form zatrudnienia zwiększa fakt, że rzadko możliwe jest w tym przypadku oferowanie gorszych warunków pracownikom czasowym. Czasami jest wręcz przeciwnie – jeśli firmy poszukują wysoko wykwalifikowanych specjalistów, muszą często oferować nawet stawki atrakcyjniejsze niż w przypadku osób pracujących na etatach. Potwierdza to fakt, że co czwarty badany jako motywację do podjęcia pracy czasowej wskazał atrakcyjniejsze wynagrodzenie.

Czy oznacza to, że praca tymczasowa pozostanie zjawiskiem… stałym? W znacznym stopniu z pewnością tak będzie, ale nadal wśród pracowników tymczasowych znajduje się też wiele osób, które w ciągu ostatnich kilkunastu miesięcy miały trudność w znalezieniu zatrudnienia etatowego.  Taką przyczynę podjęcia pracy tymczasowej podawało 36% badanych (w podobnym badaniu w 2020 roku – tylko 14%). 

O badaniu

Raport Nowoczesne formy zatrudnienia 2021 powstał na bazie odpowiedzi zebranych w okresie od kwietnia do czerwca 2021 roku. Wśród respondentów znalazło się ponad 600 przedstawicieli firm korzystających z nowoczesnych form zatrudnienia oraz blisko 1000 pracowników czasowych. Część wyników została zestawiona z rezultatami analogicznego badania przeprowadzonego w lutym 2020 roku. Badanie zostało przeprowadzone przez Hays Poland we współpracy z kancelarią Greenberg Traurig oraz Centrum Wspierania Biznesu ARAW i Urzędem Miasta Katowice.

O autorach
Tematy

Może Cię zainteresować

Multimedia
Metaverse to szansa dla biznesu. Czy Twoja firma jest gotowa?

W świecie zdominowanym przez sztuczną inteligencję, Metaverse może wydawać się technologią drugiego planu. Jednak ignorowanie jej potencjału to błąd strategiczny. Dowiedz się, dlaczego technologia Metaverse, mimo obecnej fazy rozwoju, jest kluczowa dla przyszłości biznesu i jak firmy mogą przygotować się na nadchodzącą transformację.

Horyzontalna ilustracja 3D w stylu hiperrealistycznym przedstawia długą, cienką belkę zawieszoną na centralnym trójkątnym wsporniku. Po lewej stronie belki znajduje się przezroczysty sześcian z delikatnie świecącymi, schematycznymi wzorami przypominającymi układ scalony – symbolizując sztuczną inteligencję. Po prawej stronie – surowy, ciężki kamień o nieregularnej fakturze – symbol ludzkiego myślenia i refleksji. Kompozycja jest idealnie wyważona, a tło utrzymane w subtelnym gradiencie błękitno-beżowego światła tworzy spokojną, kontemplacyjną atmosferę. Czy sztuczna inteligencja osłabia zdolności krytycznego myślenia liderów biznesu?

Sztuczna inteligencja radykalnie przekształca współczesne zarządzanie, stawiając przed liderami fundamentalne pytanie strategiczne. Czy jednocześnie systematyczne poleganie na zaawansowane systemy AI nie prowadzi do erozji kluczowych kompetencji poznawczych kadry kierowniczej?

Analitycy Brookings Institution przedstawili niepokojące ostrzeżenie. Nadmierne zaufanie do systemów AI może systematycznie osłabiać zdolności kreatywnego oraz krytycznego myślenia w organizacjach. Zjawisko to przypomina mechanizm, w którym technologie GPS ograniczyły umiejętności nawigacyjne, a wyszukiwarki internetowe zredukowały potrzebę zapamiętywania faktów.

Mechanizm intelektualnej degeneracji: zaufanie kontra weryfikacja

Kluczowym czynnikiem degradacji poznawczej jest bezwarunkowe zaufanie do technologii. Systemy AI generują pozornie precyzyjne odpowiedzi w ułamkach sekund, w rezultacie tworząc złudne wrażenie nieomylności algorytmów.

Badanie Microsoft/CMU ujawniło krytyczny wzorzec behawioralny. Użytkownicy narzędzi generatywnych automatycznie akceptują propozycje AI bez pogłębionej analizy. Co więcej, szczególnie niebezpieczne okazuje się przekonujące przedstawienie interfejsu algorytmu.

Polacy chcą AI w pracy – ale na własnych zasadach. Co zaufanie do wirtualnych agentów mówi o przyszłości przywództwa?

Coraz więcej firm wdraża wirtualnych asystentów i analityków opartych na sztucznej inteligencji, chcąc zyskać na efektywności i innowacyjności. Ale co na to pracownicy? Najnowsze badanie przeprowadzone przez ASM na zlecenie Salesforce ujawnia jednoznacznie: Polacy są otwarci na AI w miejscu pracy, ale tylko pod warunkiem zachowania kontroli i zrozumienia jej działania.

Gorące serca i brutalna rzeczywistość, czyli o budowaniu empatii w organizacji

Empatia liderów to za mało, gdy systemy, procesy i decyzje organizacji świadczą o braku troski. Oto cztery strategie, które skutecznie adresują to wyzwanie.  W świecie biznesu często słyszymy o „wyścigu szczurów” i bezwzględnym pięciu się po korporacyjnej drabinie „po trupach”. Taki scenariusz często przywodzi na myśl „Władcę Much”, gdzie prym wiodą najsilniejsi, a słabsi muszą ustąpić. Wielu uważa, że aby przetrwać i odnieść sukces, po prostu „trzeba być twardym”. Ale czy to jedyna droga?

Konferencja „Odpowiedzialny biznes w praktyce – zrównoważony rozwój jako klucz do przyszłości”

Podsumowanie

Konferencja „Odpowiedzialny biznes w praktyce – zrównoważony rozwój jako klucz do przyszłości” odbyła się 15 kwietnia 2025 roku z inicjatywy ICAN Institute oraz Partnerów. Wydarzenie było poświęcone tematyce zrównoważonego rozwoju, ESG oraz społecznej odpowiedzialności biznesu.

Obecność licznych przedstawicieli biznesu oraz ich aktywne uczestnictwo w dyskusjach miały istotny wpływ na wysoki poziom merytoryczny konferencji. Wymiana wiedzy, doświadczeń i dobrych praktyk w zakresie ESG stanowiła ważny element wydarzenia, przyczyniając się do kształtowania odpowiedzialnych postaw w środowisku biznesowym oraz wspierania długofalowych, wartościowych inicjatyw.

Pięć lekcji przywództwa dla „twardych” prezesów

Choć może się wydawać, że styl przywództwa oparty na kontroli i wydawaniu poleceń wraca do łask, rzeczywistość pokazuje coś zupełnie innego — to liderzy o wysokiej inteligencji emocjonalnej osiągają lepsze rezultaty

Jak fundusz Apollo wdraża AI w spółkach portfelowych

Apollo Global Management uczyniło ze sztucznej inteligencji priorytet: intensywnie pracuje nad rozwojem zdolności AI w swoich spółkach portfelowych, by uczynić je bardziej konkurencyjnymi i wartościowymi. Firma szczegółowo analizuje, jaki wpływ może mieć wdrożenie AI na projekty w tych spółkach oraz jak ewoluuje wykorzystanie AI w ich branżach. Sukcesy Apollo z ostatnich pięciu lat stanowią dowód, że AI może już dziś tworzyć realną wartość biznesową.

Spójrz na swoją firmę z zewnątrz, aby ocenić jej atuty Chcesz przestać popełniać te same błędy? Spójrz na swoją organizację z zewnątrz!

Liderzy muszą nauczyć się patrzeć na własną organizację oczami innych. Kluczowe znaczenie ma tu umiejętność zdystansowania się wobec osobistych emocji i spojrzenie z zewnątrz, na przykład oczami potencjalnego inwestora. Istotne jest również nawiązanie dialogu z pracownikami lub kontrahentami. Pozwala to dostrzec nowe możliwości oraz ukryte zagrożenia.

„Ślepe punkty” przywództwa

Samoewaluacja  to wyjątkowo trudne zadanie. Tymczasem liderzy stojący na czele organizacji powinni dokonywać jej cyklicznie. I to nie tylko w kontekście oceny samego siebie, ale też całej działalności. Szukając odpowiedzi na strategiczne dylematy, osoby zarządzające często angażują się w prowadzenie coraz to większej liczby badań i analiz. W wielu sytuacjach jednak może się wydawać, że wynikają z nich wciąż te same wnioski i rozwiązania, a cały proces myślowy kołem się toczy. Jak wskazuje ekspertyza McKinsey & Company takie sytuacje mogą pojawiać się wtedy, kiedy pomija się tak zwane ślepe punkty przywództwa. Są to obszary, w których łatwo nie zauważyć istotnych kwestii. To zjawisko może nasilać się ze względu na utarte przekonania, ograniczenia poznawcze lub brak różnorodności perspektyw. Przywódcy są często tak mocno zaangażowani w losy firmy, że nie zauważają swojego zbytniego przywiązania do znanych rozwiązań. Ponadto wielostopniowa struktura hierarchiczna oraz zawiły sposób raportowania może zakrzywiać informacje docierające na szczyt.

Cieśnina Ormuz: ceny ropy i łańcuchy dostaw pod presją

Kiedy wojna wybucha w sercu globalnego szlaku paliwowego, konsekwencje są natychmiastowe: rosną ceny paliw, spadają indeksy, narasta niepewność. Cieśnina Ormuz – wąskie gardło, przez które przepływa jedna trzecia światowej ropy raz jeszcze przypomina, jak bardzo biznes jest uzależniony od geopolityki. Czy Europa i Polska są gotowe na kolejne uderzenie w gospodarkę?

Multimedia
Ukryty rynek pracy menedżerów: nowa rzeczywistość rekrutacyjna

Rynek pracy, szczególnie dla kadry menedżerskiej i C-level, dynamicznie się zmienia. W ostatnich latach obserwowana jest ograniczona liczba publikowanych ofert pracy, a procesy rekrutacyjne wydłużają się, osiągając nawet kilkanaście etapów. Agnieszka Myśliwczyk, IT headhunterka i ekspertka rynku, podkreśla, że nie jest to tyle kryzys, co „wyzwanie”, z którym mierzą się liderzy. Ważne jest także odważne sięganie po nowe, z ciekawością i satysfakcją, bez „dziadowania” czy poczucia zmęczenia życiem. Mimo wyzwań, takich jak ageizm czy podwójna dyskryminacja kobiet 50+, optymizm i proaktywne podejście są kluczowe.

Materiał dostępny tylko dla subskrybentów

Jeszcze nie masz subskrypcji? Dołącz do grona subskrybentów i korzystaj bez ograniczeń!

Subskrybuj

Newsletter

Otrzymuj najważniejsze artykuły biznesowe — zapisz się do newslettera!