Ten artykuł możesz także odsłuchać!
Polskie spółki notowane na giełdzie mogą nie sprostać nowym wymogom raportowania informacji niefinansowych – tak wynika z opublikowanej w grudniu 2017 roku analizy Raportowanie niefinansowe: wymagania ustawy o rachunkowości a praktyka rynkowa przeprowadzonej przez Stowarzyszenie Emitentów Giełdowych, firmę doradczą EY oraz firmę ratingową GES. Okazuje się, że w opublikowanych dotychczas raportach spółki mają problem m.in. z raportowaniem zagadnień dotyczących polityki praw pracowniczych i przeciwdziałania korupcji.
Analiza objęła 140 największych spółek z ośmiu sektorów: paliw i energii, finansów, chemii i surowców, ochrony zdrowia, dóbr konsumpcyjnych, handlu i usług, przemysłowego i budowlanego oraz technologii, które dobrowolnie opublikowały takie raporty w 2017 roku. W badaniu sprawdzono, jak spółki raportują w pięciu obszarach: środowiskowym, praw pracowniczych, etyki i przeciwdziałania korupcji, kwestii społecznych oraz praw człowieka.
Jak raportują polskie spółki
Badanie wykazało, że raporty większości z nich nie spełniłyby wymogów nowelizacji ustawy o rachunkowości, która weszła w życie na początku ubiegłego roku i zobowiązuje około 300 podmiotów do złożenia raportu niefinansowego za rok obrotowy 2017. W 2018 raporty niefinansowe będą musiały złożyć duże spółki notowane na giełdzie oraz inne jednostki zainteresowania publicznego, należące przede wszystkim do sektora finansowego. Dotychczas zaledwie 30–40 największych spółek notowanych na GPW publikowało raporty przynajmniej częściowo zbieżne z nowym zakresem raportowania. Dla większości mniejszych spółek sporządzenie raportu jest zupełnie nowym doświadczeniem.
Na przykład w obszarze praw pracowniczych żadna z przebadanych spółek nie raportuje na poziomie spełniającym wszystkie wymagania, a blisko połowa ankietowanych (48,6%) nie raportuje bądź ujawnia znikomą ilość zagadnień. Co również niepokojące, zdecydowana większość spółek (83%) nie ujawnia lub nie posiada polityki dotyczącej wynagrodzeń i godzin pracy, a jedynie deklaruje, że przestrzega regulacji prawnych w tym zakresie. Zaledwie 12% ankietowanych podmiotów publikuje dane dotyczące przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia.
83% spółek nie ujawnia lub nie posiada polityki dotyczącej wynagrodzeń i godzin pracy
Nie lepiej jest w przypadku raportowania informacji związanych z zarządzaniem środowiskowym. Prawie połowa (42,9%) spółek nie ujawnia żadnych informacji lub tylko w minimalnym stopniu odnosi się do tych zagadnień. Spółki notowane na warszawskim parkiecie mają również problem z raportowaniem na temat przeciwdziałania korupcji. W tym obszarze blisko 73% podmiotów deklaruje, że nie toleruje łapownictwa. Jednak tylko 15% firm publikuje politykę antykorupcyjną, a 0,7% ankietowanych, czyli tylko jedna spółka, przeprowadza analizę w celu określenia ryzyka wystąpienia korupcji.
Wyniki te wskazują, że spółki notowane na warszawskim parkiecie czeka spore wyzwanie, jeżeli chodzi o spełnienie wymogów ustawy w zakresie ujawniania informacji niefinansowych.
Źródła problemów
Kilka czynników wpływa na to, że polskie spółki mają problem z raportowaniem informacji niefinansowych. Przez wiele lat firmy na warszawskim parkiecie nie przykładały należytej wagi do kwestii niezwiązanych z finansami organizacji. Nie uważały też, aby ujawnianie informacji niefinansowych było istotne dla różnych graczy rynku.
Mniejsze spółki, które w ostatnim czasie próbowały stworzyć raporty finansowe przy wykorzystaniu najpopularniejszego dostępnego zbioru wytycznych, czyli GRI G4, w rozmowie z nami przyznały, że trudno im zbudować raport na podstawie kilkusetstronicowego standardu. Choć ustawodawca pozostawił spółkom dowolność w wyborze standardu lub wytycznych, zgodnie z którymi mogą sporządzić raport, to każdy dokument musi spełniać minimalne wymogi. Standardów i zbiorów wytycznych jest wiele, należą do nich np. GRI G4 oraz – od niedawna – SIN (Standard Informacji Niefinansowych).
Standard Informacji Niefinansowych ma stanowić odpowiedź na wyzwania mniejszych graczy na rynku i jest wprowadzeniem w świat raportowania finansowego. Zapewni on spółkom spełnienie wymogów ustawy, a jednocześnie nie będzie znaczącym obciążeniem organizacyjnym. Warto podkreślić, że SIN nie konkuruje z GRI czy innym zbiorem wytycznych.
Firmy coraz poważniej podchodzą do kwestii raportowania niefinansowego i to nie tylko dlatego, że przepisy przewidują możliwość nakładania przez Komisję Nadzoru Finansowego wielomilionowych sankcji za błędy w raporcie rocznym (raport niefinansowy będzie jego częścią). Nawet te organizacje, które nie muszą spełnić formalnych obowiązków związanych z raportowaniem, zdają sobie sprawę, że dbanie o obszary pozafinansowe i informowanie o tym staje się coraz ważniejsze nie tylko dla inwestorów, ale także dla potencjalnych pracowników i innych interesariuszy.
