Streszczenie: Podczas zamykającej Europejski Kongres Finansowy 2025 debaty z udziałem prezesów dziesięciu czołowych polskich banków omówiono kluczowe wyzwania stojące przed sektorem finansowym. Dyskusja koncentrowała się na trzech głównych obszarach: wpływie geopolityki i makroekonomii na stabilność sektora, konieczności racjonalizacji regulacji oraz transformacji technologicznej. Podkreślono potrzebę wspierania ekspansji zagranicznej firm, rozwoju rynku kapitałowego i finansowania transformacji energetycznej oraz zbrojeniowej. Zwrócono również uwagę na rosnące zagrożenie cyberatakami, co zwiększa znaczenie inwestycji w technologie, takie jak AI, biometria czy tokenizacja. Prelegenci postulowali przemyślaną deregulację i eliminację przeregulowania (tzw. gold-platingu), akcentując rolę banków jako fundamentu bezpieczeństwa gospodarczego kraju. W obliczu planowanej prezydencji Polski w UE i europejskich programów odbudowy zgodzili się, że nadszedł czas na aktywną rolę Polski w kształtowaniu wspólnej polityki finansowej i regulacyjnej.
Europejski Kongres Finansowy co roku ściąga światowej klasy ekspertów i oferuje szeroką gamę paneli dyskusyjnych w tematyce finansów i gospodarki. Niemniej, prawdziwym gwoździem programu jest tradycyjnie finał w formie debaty prezesów największych banków. 4 czerwca 2025 roku ponownie w Sopocie doszło do spotkania najważniejszych decydentów polskiego sektora finansowego.
Tegoroczną edycję debaty poprowadzili Brunon Bartkiewicz, członek rady programowej EKF oraz Iwona Kozera, partnerka zarządzająca EY Consulting w Polsce. Wzięło w niej udział aż 10 prezesów zarządów największych polskich banków: Michał Bolesławski (ING Bank Śląski), Elżbieta Czetwertyńska (Citi Handlowy), Przemysław Gdański (BNP Paribas Bank Polska), João Bras Jorge (Millennium S.A.), Cezary Kocik (mBank), Michał Gajewski (Santander Bank Polska), Cezary Stypułkowski, (Banku Pekao), Szymon Midera (PKO Bank Polski), Adam Marciniak, (VeloBank S.A.) oraz Piotr Żabski (Alior Bank). Co roku, jest to jedyna taka okazja w której uczestniczy tak wiele osób tak ważnych dla polskiej gospodarki.
Formuła debaty
Przed rozpoczęciem właściwej części debaty, uczestnicy mieli okazję posłuchać wystąpienia przewodniczącego KNF, Jacka Jastrzębskiego. Zaapelował on o rozwój rynku kapitałowego, aby odciążyć banki od ryzykownych inwestycji. Zaznaczył także konieczność bliskiej współpracy sektora bankowego z firmami technologicznymi oraz potrzebę ustanowienia odpowiednich regulacji w zakresie ochrony danych. Następnie, firma EY przedstawiła wyniki ankiety przeprowadzonej z zarządami banków uczestniczących w wydarzeniu. Za podwaliny do dyskusji posłużyły także wnioski z trzech eksperckich okrągłych stołów:
- makroekonomicznego
- technologicznego
- ryzyka.
Wnioski stolików eksperckich
Stolik makroekonomiczny
W ramach stolika makroekonomicznego, Marcin Mrowiec, koordynator makroekonomiczny EKF przedstawił umiarkowanie optymistyczny konsensus dotyczący najbliższych dwóch lat, przewidujący wzrost PKB na poziomie około 3,5%. Eksperci przewidują znaczący wpływ inwestycji finansowanych z funduszy UE, szczególnie z KPO. Istotnym ryzykiem pozostaje jednak rosnący dług publiczny, którego poziom może przekroczyć 60% PKB.
Stolik Technologiczny
Piotr Alicki, prezes Krajowej Izby Rozliczeniowej zdefiniował cyberbezpieczeństwo jako kluczowe wyzwanie dla sektora finansowego. Ważnym zagadnieniem okazała się również konieczność modernizacji systemów IT banków oraz rosnąca rola sztucznej inteligencji (AI), która powinna być praktycznie wykorzystywana w procesach bankowych.
Stolik Ryzyka
Marek Lusztyn, wiceprezes ds. zarządzania ryzykiem w mBanku wskazał, że głównym zagrożeniem obecnie jest rosnący populizm i niepewność geopolityczna. Banki muszą uwzględniać te elementy w swoich modelach biznesowych. Nasilającym się problemem jest także skala transakcji oszukańczych, które wymagają intensywniejszej współpracy między bankami.
Debata prezesów – kluczowe wnioski
Debata prezesów banków zamykająca Europejski Kongres Finansowy 2025 przyniosła wiele ciekawych wniosków odnośnie przyszłości stanu polskiego sektora finansowego i jego perspektyw na przyszłość. Prowadzący podkreślił sukces gospodarczy, który odniosła Polska w ciągu ostatnich trzech dekad oraz olbrzymi rozwój skali i stabilności polskiej bankowości od czasu lat 90-tych. Przyszłość wymaga istotnych zmian i adaptacji, szczególnie wobec wyzwań geopolitycznych, technologicznych i regulacyjnych.
Być może najważniejszą zmianą jest rozwój technologii opartych o sztuczna inteligencję. Zdaniem Piotra Żabskiego, prezesa Alior Banku, obecne rozwiązania z dziedziny bankowości cyfrowej mogą zostać wkrótce „nadpisane” przez te wykorzystujące agentów AI. Taka zmiana może być zaskakująco szybka i banki muszą dobrze się na nią przygotować. Podkreślił także konieczność rozwoju cyberbezpieczeństwa: „Bezpieczeństwo cyfrowe klientów jest kluczowe, bo przestępczość przeniosła się do świata online i to tam trzeba intensyfikować działania”.
Istotną kwestią okazała się także potrzeba szerszego finansowania inwestycji w transformację energetyczną. Przemysław Gdański, prezes BNP Paribas Polska, uzasadnił to nie tylko względami ekologicznymi, ale i ekonomicznymi: „zakładając, że Europa pozostanie wierna pryncypiom ESG, produkty wytwarzane w oparciu o energię nieodnawialną mogą być odrzucane przez importerów, do tego energia odnawialna jest najtańsza”. Zaapelował też o zwiększenie efektywności oceny projektów w tym zakresie i budowy konsorcjów pomiędzy instytucjami.
Kolejnym ważnym tematem była potrzeba wspierania produktywności polskich przedsiębiorstw, szczególnie małych i średnich, co wiąże się z koniecznością większego wykorzystania nowoczesnych technologii i stymulowania inwestycji. Według Cezarego Kocika, prezesa mBanku jedną z ważnych kwestii jest potrzeba usunięcia nadmiaru regulacji.
„Deregulacja powinna dotyczyć całej gospodarki, nie tylko sektora finansowego, bo obecnie przedsiębiorcy nie wierzą, że prowadzenie biznesu w takich warunkach ma sens” – zauważył.
Polskie banki są konkurencyjne, ale potrafią ze sobą współpracować
Istotnym elementem debaty stała się także rola banków w cyfryzacji społeczeństwa i gospodarki. Prezesi zgodzili się, że banki odegrały kluczową rolę w rozwoju cyfrowych usług publicznych. Dokonały tego integrując funkcje, takie jak profil zaufany, kontakt z urzędem lub składanie oficjalnych wniosków wewnątrz swoich usług. Zdaniem Cezarego Stypułkowskiego, prezesa Pekao S.A., polski sektor bankowy jest swego rodzaju fenomenem na skalę międzynarodową. Poszczególne firmy pozostają konkurencyjne wobec siebie, ale jednocześnie potrafią współpracować dla wspólnego dobra i dla społeczeństwa. Innym przykładem udanej współpracy między bankami są rozwiązania, takie jak BIK, czy KIR. A także popularny system płatności Blik, który cechuje się niskimi opłatami dla sprzedawców. Szymon Wałach, prezes PKO BP, mówił o dalszych krokach rozwoju: „Chcemy wyskalować Blika na rynki Europy Środkowo-Wschodniej plus Austrię. To ostatni moment, by umocnić naszą pozycję zanim inne europejskie schematy płatnicze przejmą ten rynek”. Plany rozwoju polskiej platformy obejmują zaproszenie największych banków z regionu do współpracy.
Perspektywy na przyszłość
Polska gospodarka i sektor bankowy odnoszą obecnie sukcesy. Nie można jednak spocząć na laurach. Warto zauważyć, że niektóre polskie firmy są już na tyle dojrzałe, innowacyjne i rozpoznawalne, że powinny coraz śmielej dokonywać ekspansji zagranicznej. „Powinniśmy im w tym jako sektor aktywnie pomagać: nie tylko finansowo, lecz również operacyjnie. Stad decyzja naszego banku o szybkim utworzeniu sieci oddziałów korporacyjnych w szeregu europejskich państw” – podkreślił Szymon Midera, prezes PKO BP. Takie zaangażowanie banków może stanowić spore ułatwienie w internacjonalizacji działań.
Ważnym zadaniem stojącym przed sektorem finansowym jest także budowa odporności na kryzysy, które mogą nadejść w przyszłości. Cezary Stypułkowski, prezes Pekao S.A. ujął to w następujący sposób:
„Rosnąca fragmentaryzacja świata, kolejne kryzysy geopolityczne, postępujący izolacjonizm stawiający pod znakiem zapytania przyszłość integracji europejskiej: mądrze wykorzystajmy nadchodzący czas, by przygotować się na szereg niespodziewanych wstrząsów”.
Przed polskim sektorem bankowym stoi wiele wyzwań, ale również ogromna szansa na dalsze wspieranie polskiej gospodarki. Współpraca między bankami, szczególnie w kwestiach technologicznych, jest nie tylko pożądana, ale wręcz niezbędna do dalszego dynamicznego rozwoju sektora finansowego i całej gospodarki.