Polskie przedsiębiorstwa coraz częściej ujmują ekologie w swoje strategie oraz planują działania na rzecz ochrony środowiska. Według najnowszego raportu „Green Generation. Wspólnie na rzecz Ziemi”, zrealizowanego przez Mobile Institute, zrobiło już tak 3 przebadanych firm. Warto przy tym podkreślić, że większość z nich (61%) deklaruje, że są to ich własne inicjatywy, a nie konsekwencje zmian prawnych. Wśród tych zmian szczególne znaczenie ma tzw. dyrektywa plastikowa, uchwalona przez Parlament Europejski, w myśl której najpóźniej do 2023 roku wszystkie butelki plastikowe będą musiały być wykonane w minimum 25% z materiału pochodzącego z recyklingu. Natomiast w 2030 roku już w 30%. Warto podkreślić, że o tym, iż taka dyrektywa niebawem wejdzie w życie, wie już 24% polskich internautów.
96% badanych firm jest zdania, że działania marek mogą mieć wpływ na zmianę zachowań konsumentów, np. świadome podejście do zakupów czy podejmowanie działań na rzecz ochrony środowiska na co dzień.
Znajomość wspomnianych zmian prawnych nie jest wśród badanych firm duża. Czym jest tzw. dyrektywa plastikowa i jakie obowiązki nakłada na firmy, wie zaledwie 39% badanych menedżerów. Postanowienia „pakietu odpadowego” znane są jedynie 30% przebadanych przedsiębiorstw. Natomiast warto zaznaczyć, że osoby, które znają wspomniane przepisy, odnoszą się do nich bardzo pozytywnie – aż 98% respondentów popiera je. Kilka osób, które mają do nich negatywny stosunek, wskazuje nie na same przepisy, ale na brak wsparcia w ich wdrażaniu ze strony administracji państwowej.
Firmy na rzecz środowiska
Jak wynika z badania, już w co piątej przebadanej firmie istnieje stanowisko lub została powołana osoba, do obowiązków której należy inicjowanie i wdrażanie działań proekologicznych, takich jak sadzenie drzew czy sprzątanie. Prowadzenie tego typu akcji deklaruje 73% polskich przedsiębiorstw.
Coraz częściej rozwiązania proekologiczne są wdrażane także w biurach. Warto tu wymienić chociażby wymianę oświetlenia na LED‑owe, rezygnację z naczyń jednorazowych oraz minimalizowanie liczby drukowanych dokumentów. Takie działania podejmuje 67% badanych firm. Pracę zdalną umożliwia 43% badanych przedsiębiorstw, a podróże służbowe ogranicza 33%. Obszar handlu elektronicznego optymalizuje pod kątem ochrony środowiska 30% firm.
Warto zauważyć, że według Polaków, to właśnie firmy i marki, zaraz po rządach i instytucjach państwowych, są najbardziej wpływowymi podmiotami, jeśli chodzi o poprawę stanu środowiska. Już co czwarty badany oczekuje wsparcia z ich strony. Grupą, która najczęściej wskazuje na firmy i marki jako wpływowe podmioty, są osoby w wieku 25–34 lata.
Ekoaktywistka Areta Szpura uważa, że nie można jednoznacznie wskazać, kto – konsumenci czy marki – jako pierwszy powinien zacząć wprowadzanie zmian w kontekście ekologii. Zaznacza, że powinna być to wspólna praca, ponieważ każdy z nas pełni w życiu niejako podwójną funkcję – dostarcza produkt lub usługę poprzez pracę, którą wykonuje, a z drugiej strony jest konsumentem dóbr wytwarzanych przez innych.
Nieekologiczny e‑commerce
Okazuje się, że sprzedaż internetowa nie jest tak ekologiczna, jak mogłoby się wydawać. Jak wynika z analizy Mobile Institute, na 2046 zapytanych konsumentów jedynie 24% podczas zakupów w sieci nie dostrzega żadnych nieekologicznych zachowań marek, sklepów, producentów bądź dostawców. Pozostali jako szkodliwe uznają przede wszystkim korzystanie z folii w celu pakowania przesyłek (20%), umieszczanie produktów spożywczych w woreczki foliowe i reklamówki (19%), pakowanie małych towarów w zbyt duże paczki z wypełniaczami (18%). Co siódmy ankietowany uważa również, że firmy, które uniemożliwiają odbieranie przesyłek za pośrednictwem paczkomatów i coolomatów, nie są zielone.
Choć konsumenci pozwalają sobie na punktowanie firm za brak proekologicznych zachowań, sami nie do końca chcą wziąć na siebie odpowiedzialność za to, aby handel elektroniczny był mniej szkodliwy dla środowiska. Chodzi tu m.in. o odpowiedzialność finansową, czyli np. dopłaty za bardziej ekologiczne opakowania czy dostawy. Jak wynika z raportu, zaledwie 16% badanych deklaruje poniesienie dodatkowych kosztów za zapakowanie zamawianego produktu bez użycia folii lub reklamówek.
Punkty odbioru zamówionych towarów, takich jak coraz bardziej powszechne coolomaty, to rozwiązanie zdecydowanie ekologiczne – tak uważa większość Polaków i ma to swoje potwierdzenie również w liczbach. Z usług paczkomatów korzysta już 57% e‑kupujących i 3 konsumentów składających zamówienia mobilnie. Tym bardziej że, jak wynika z relacji klientów, paczki z tego typu punktów odbierane są zazwyczaj „przy okazji”, np. powrotu z pracy do domu. Takie zachowanie nie generuje dodatkowych kilometrów, jakie musi przejechać dostawca, gdy przywozi paczkę do domu kupującego (tzw. ostatnia mila).
Proekologiczna technologia pakowania
„Na rynku e‑commerce nie jest łatwo działać ekologicznie, ponieważ w grę wchodzi wysyłanie pojedynczych paczek, które dostarczane są do klientów na całym świecie. Powoduje to, niestety, duże zaangażowanie plastiku w całym łańcuchu dostaw. Można jednak wprowadzać stopniowo zmiany, m.in. wykorzystując transport, który jest ekologiczny (np. samochody elektryczne, drony). Warto rezygnować z folii bąbelkowej na rzecz papieru, który pochodzi z recyklingu. Są to proste działania, które są łatwe do wdrożenia” – radzi Patrycja Sass‑Staniszewska, prezes e‑Izby.
73% firm, które realizują działania na rzecz ochrony środowiska, komunikuje to swoim klientom.
Oczywiście warto tu wspomnieć także o korzyściach wizerunkowych, jakie generują zachowania proekologiczne w kontekście doboru opakowań produktów. Gdy firmy pokazują, że są przyjazne środowisku, zyskują w oczach konsumentów. Co więcej może zyskać marka, która wprowadzi tego typu rozwiązania? Zdaniem Roberta Kostery, dyrektora ds. sprzedaży w E.Pack, sztandarowym przykładem jest firma Internet Fusion Group.
„Jest to podmiot dbający o ekologię i jednocześnie edukujący klientów w tym zakresie. Firma zainwestowała m.in. w Automatyczny System Pakowania CVP‑500, dzięki któremu jest w stanie zaoszczędzić rocznie 11 000 mIndeks górny 33 kartonu, wysyła o 90 mniej ciężarówek z transportem swoich produktów, ocala 5600 drzew oraz dzięki automatyzacji nie potrzebuje wypełniaczy papierowych w pudełkach czy folii bąbelkowej. Dodatkowo, zanim wyśle zamówiony produkt do klienta, usuwa z niego oryginalne opakowania plastikowe (folię) i przekazuje je do recyklingu. CVP‑500 automatycznie mierzy pakowany produkt, dopasowuje do niego rozmiar opakowania, składa je, umieszczając produkt w środku, zakleja, waży i etykietuje każdą paczkę w jednym płynnym procesie. Dzięki temu tworzone jest idealne opakowanie, które eliminuje konieczność stosowania materiałów wypełniających” – opisuje działanie technologii Robert Kostera.
Ekologiczna postawa dzięki smartfonom
Zdaniem autorów raportu, korzystanie z najpowszechniejszego urządzenia, jakim jest smartfon, również może być mniej lub bardziej przyjazne dla środowiska. Jednak mimo wszystko większość konsumentów dba o to, aby wykorzystywać go w sposób ekologiczny – odłącza telefon od ładowarki, gdy bateria jest w pełni naładowana (56% wskazań), utylizuje go w odpowiedni sposób (22%) czy korzysta z ładowarek zasilanych słonecznie (15%). Co ciekawe, aż 11% badanych deklaruje, że ich smartfon jest wykonany z materiałów pochodzących z recyklingu.
Ponadto już 35% polskich internautów twierdzi, że komórka pomaga im w utrzymaniu postawy sprzyjającej środowisku. A to dzięki proekologicznym aplikacjom, z których korzysta 46% użytkowników smartfonów. Wśród najczęściej wymienianych są te informujące o jakości powietrza oraz umożliwiające zakup jedzenia w atrakcyjnej cenie, które w innym przypadku zostałoby wyrzucone.
Warto jednak podkreślić, że apetyt konsumentów na ekonowinki technologiczne rośnie. Przykładowo, 40% badanych chciałoby korzystać z aplikacji, która umożliwiłaby sprawdzenie, co można zrobić z produktów, które znajdują się w lodówce. Oznacza to, że na popularności będą zyskiwać także inteligentne chłodziarki.
Metodologia
Raport Green Generation powstał na podstawie badania internautów, badania menedżerów, testów wiedzy o ekologii publikowanych na stronach partnera Mobile Institute projektu – Mobiem, insightów z dedykowanych badań pod kątem ekologii zrealizowanych przez partnerów, m.in. H&M oraz Naturativ na klientach tych marek, a także business cases, artykułów i wywiadów dostarczonych przez partnerów i ekspertów, zaangażowanych w sprawy ekologii. W ramach badania ilościowego na internautach, zebrano opinie 2046 osób, wykorzystując responsywne ankiety CAWI (Computer‑Assisted Web Interview) w systemie opinie.mobi emitowane na stronach www oraz w wysyłce mailowej. Dane zbierane były w dniach 20 września – 15 listopada 2019 roku. Struktura próby została skorygowana przy użyciu wagi analitycznej i odpowiada strukturze polskich internautów w wieku 15 i więcej lat pod względem płci, wieku i wielkości miejsca zamieszkania. W analizie wzięliśmy pod uwagę tylko kompletne ankiety. W ramach badania menedżerów zebrano opinie 98 osób. Wykorzystano responsywne ankiety CAWI (Computer‑Assisted Web Interview) w systemie opinie.mobi, emitowane na stronach www oraz w wysyłce mailowej, również z partnerami Mobile Institute, jak Izba Gospodarki Elektronicznej i Structogram Polska. Testy wiedzy zrealizowano przy użyciu internetowych formularzy w systemie opinie.mobi, emitowanych przez Partnera Mobiem oraz w mediach społecznościowych. Zebraliśmy 143 odpowiedzi na quiz o segregacji śmieci oraz 125 odpowiedzi w quizie dotyczącym wiedzy o stanie środowiska.
