Reklama
Dołącz do liderów przyszłości i zdobądź przewagę! Sprawdź najnowszą ofertę subskrypcji
Magazyn (Nr 12, grudzień 2021 - styczeń 2022)

Czym jest Polski Ład i dlaczego budzi takie emocje?

1 grudnia 2021 6 min czytania
Zdjęcie Lidia Zakrzewska - Redaktor zarządzająca "ICAN Management Review".
Lidia Zakrzewska
Czym jest Polski Ład i dlaczego budzi takie emocje?

Polski Ład to plan odbudowy polskiej gospodarki po pandemii COVID‑19. Ma zmniejszyć nierówności społeczne i stworzyć lepsze warunki do życia dla wszystkich obywateli. Opiera się na pięciu fundamentach: niższych podatkach, sprawniejszej służbie zdrowia, rozwiązaniach dotyczących mieszkań dla obywateli, wyższych emeryturach i tworzeniu nowych miejsc pracy dzięki inwestycjom m.in. w infrastrukturę, transport, usługi publiczne i cyfryzację – czytamy w rządowym serwisie internetowym. Co to w praktyce oznacza dla polskich przedsiębiorców?

Przedsiębiorców w tym momencie interesuje szczególnie pierwszy fundament, czyli niższe podatki, bowiem te bezpośrednio przekładają się na ich biznes. Prezydent już podpisał ustawę wprowadzającą w życie podatkową część Polskiego Ładu, dlatego zapytaliśmy zarządy dużych i średnich firm, jak w ich opinii ta zmiana wpłynie na biznes. Praktycznie każda pytana osoba uważa, że wzrosną obciążenia fiskalne, a jednocześnie pracownicy zaczną wywierać presję, by otrzymać podwyżki rekompensujące obniżenie płac wynikające z większego obciążenia składką zdrowotną. Ten problem może wystąpić szczególnie ostro wśród wysokiej klasy specjalistów.

PRZECZYTAJ CAŁY ARTYKUŁ W WERSJI PDF

Chcieliśmy się też dowiedzieć, które przepisy stanowią dla firm największe wyzwanie. Uzyskaliśmy różne odpowiedzi. Kiedy je pogrupowaliśmy (zobacz ramkę Wyzwania związane z implementacją przepisów części podatkowej Polskiego Ładu), okazało się, że tym, co najbardziej niepokoi przedsiębiorców, są rosnące koszty działalności. Wielu spodziewa się wzrostu podatków oraz wzrostu kosztów płacowo‑kadrowych. Wielu narzeka też na brak vacatio legis i wynikający z tego brak czasu, aby przygotować infrastrukturę informatyczną do pracy według nowych przepisów i przetestować zmiany. Zresztą zarzut braku czasu pojawił się także w kontekście szkoleń dla księgowych i działów HR, przygotowania wzorów oświadczeń, jakie pracownicy powinni składać pracodawcy, chcąc skorzystać z ulg lub z nich zrezygnować, a także w kontekście dopracowania komunikacji do pracowników.

Generalnie, według ankietowanych przedsiębiorców, panuje spory chaos informacyjny. Nie potrafią określić poziomu końcowych podatków, dlatego nie bardzo wiedzą, jaki sposób rozliczeń z fiskusem będzie dla nich samych i ich firmy najbardziej korzystny. Boją się, że nieprawidłowo będą naliczać pensje z uwagi na różne formy zatrudnienia, inny wymiar składki zdrowotnej ZUS, ale też przysługujące pracownikom ulgi.

Jeden z ankietowanych powiedział: „Oprócz zmniejszenia zysku netto, co jest związane ze zmianami sposobu odliczania składki zdrowotnej, a także innymi zmianami wpływającymi na podatkowe koszty firmy, istotnym wyzwaniem jest wprowadzanie zmian na ostatnią chwilę, co stanowi kolejną warstwę niejasności i zamieszania w systemie podatkowym i utrudnia planowanie oraz prowadzenie działalności gospodarczej. Generuje dodatkowe koszty związane z analizą skutków dla budżetu firmy.

Takie działanie ustawodawcy jest zresztą sprzeczne z założeniami programu ministerstwa finansów »Klient w centrum uwagi KAS«”.

Inny zaś stwierdził: „Wyzwaniem staje się szeroko rozumiana kolejna komplikacja w związku z wdrażanymi przepisami, ich szerokim zakresem, bardzo krótkim vacatio legis oraz potencjalnie niską jakością przepisów. Jeżeli robi się rewolucję podatkową w takim tempie, w jakim właśnie jest robiona, to rodzi się pytanie, jak wiele będzie dziur w przepisach, niespójności czy przeoczeń ustawodawcy”.

System podatkowy w nowej wersji jest jeszcze bardziej niejasny i skomplikowany, niż był dotychczas. Możliwość popełnienia błędu jest ogromna. Skalę trudności ilustrują szczegółowe pytania, które zadawali przedsiębiorcy, na przykład:

1. Czy prawo do poszczególnych ulg (dla klasy średniej, dużej rodziny 4+, seniora, dla powracających zza granicy) przysługuje z urzędu i należy złożyć pracodawcy oświadczenie o rezygnacji z danej ulgi, czy też w zakresie każdej z ulg należy zarówno zawnioskować o jej stosowanie lub nie?

2. Czy z wyżej wymienionych ulg można skorzystać dwojako: albo w ramach oświadczenia do pracodawcy i naliczania miesięcznie, albo samodzielnie w rocznym PIT? Innymi słowy: czy zaniechanie ich naliczania miesięcznie nie odbierze prawa do skorzystania w rozliczeniu rocznym?

3. Jakie działania musi podjąć płatnik (pracodawca) w momencie przekroczenia kwoty dochodu uprawniającego do ulg? Czy musi naliczyć i pobrać podatek od kwot objętych ulgą wstecznie, czy naliczać podatek bez ulgi od następnego miesiąca po przekroczeniu progu, a rozliczenie ulgi nastąpi w PIT rocznym i pracownik samodzielnie rozlicza zwrot?

4. Jak rozliczać (naliczać, pobierać, odprowadzać do ZUS) składkę zdrowotną od osób korzystających ze zwolnienia z podatku, np. ulga dla dużych rodzin 4+?

5. Czy zasada nieodliczania składki zdrowotnej dotyczy również umowy‑zlecenia?

6. Czy są jakieś ulgi, z których mogą skorzystać zleceniobiorcy za pośrednictwem płatnika?

7. Wysokość składki zdrowotnej w 2022 roku ma być nie większa niż zaliczka podatku obliczana wg przepisów obowiązujących w 2021 – z jaką kwotą powinna być więc porównana? Z kwotą naliczonego podatku, a może z kwotą zaliczki pomniejszonej o 7,75% składki zdrowotnej w 2021 roku?

Diabeł, jak widać, tkwi w wielu szczegółach. Przedsiębiorcy toną w morzu niejasności i wątpliwości, których nie potrafią rozwiać ich doradcy, bo oni również nie są pewni własnej interpretacji.

Przeczytaj wypowiedzi ekspertów »

Komentarz eksperta: Podatki od nowego roku 

Agnieszka Michalak PL

Ustawa wprowadzająca zmiany podatkowe w ramach Polskiego Ładu to 258 stron przepisów, które wymagają nowelizacji aż 26 ustaw.

Komentarz eksperta: Modele pracy i wynagrodzenia do rewizji 

Michał Grzybowski

Zmiany podatkowe związane z Polskim Ładem mogą obniżyć część wynagrodzeń netto menedżerów i kluczowych specjalistów. Szefowie wielu firm będą się mierzyli z presją płacową. Ale nie chodzi wyłącznie o płace – priorytetem dla pracodawców jest dziś wypracowanie dojrzałego modelu pracy hybrydowej.

O autorach
Tematy

Może Cię zainteresować

Case study
Premium
Czy planowanie strategiczne ma jeszcze sens?

Krakowski producent słodyczy Zafiro Sweets był przez lata doceniany w branży i wśród pracowników za wieloletni, stabilny wzrost poparty wysoką jakością produktów. Turbulencje rynkowe, napędzane dynamiką mediów społecznościowych i zmieniającymi się oczekiwaniami klientów, podważyły jednak jego dotychczasowy model działania, oparty na planowaniu strategicznym. Firma szuka sposobu, który pozwoli jej się zaadaptować do szybkich zmian zachodzących w jej otoczeniu. Marta Wilczyńska, CEO Zafiro Sweets, z niedowierzaniem patrzyła na slajd, który dostała od działu sprzedaży. Siedziała w restauracji w warszawskim Koneserze, gdzie wraz z Tomaszem Lemańskim, dyrektorem operacyjnym, oraz Justyną Sawicką, dyrektorką marketingu, uczestniczyli w Festiwalu Słodkości – jednej z branżowych imprez, które sponsorowali.

Premium
Zalecenia prof. Kazimierza suwalskiego dla młodych i doświadczonych liderów

Doświadczenie prof. Kazimierza Suwalskiego, chirurga i lidera, przekłada się na uniwersalne zasady skutecznego przywództwa. Poniższe zestawienie to zbiór praktycznych wskazówek, które wspierają rozwój zarówno młodych, jak i doświadczonych liderów – od budowania autorytetu i zarządzania zespołem po radzenie sobie z kryzysami i sukcesję przywództwa.

Premium
Z sali operacyjnej do gabinetu lidera

Droga od chirurga do lidera wymagała nie tylko zmiany kompetencji, ale też perspektywy. Profesor Kazimierz Suwalski, pionier polskiej kardiochirurgii, dzieli się doświadczeniami z budowania zespołów, instytucji i kultury przywództwa opartej na transparentności, zaufaniu i odpowiedzialności. Podkreśla,
że kluczowymi kwestiami są: mentoring, zarządzanie silnymi osobowościami i świadome rozwijanie talentów. Przypomina, że prawdziwe przywództwo nie ustaje wraz z końcem kariery – trwa, gdy potrafimy dzielić się wiedzą i tworzyć przestrzeń do wzrostu innych.

Causal ML
Premium
Jak skutecznie wdrożyć przyczynowe uczenie maszynowe (Causal ML) w organizacji?

Coraz więcej firm dostrzega potencjał Causal ML jako narzędzia wspierającego podejmowanie trafnych decyzji. Jednak skuteczne wdrożenie tego podejścia wymaga czegoś więcej niż zaawansowanych algorytmów — potrzebne są właściwe pytania, odpowiednie dane oraz współpraca interdyscyplinarnych zespołów.

Premium
Nowe podejście do uczenia maszynowego odpowiada na pytania „co by było, gdyby”

Causal ML – nowatorskie podejście w uczeniu maszynowym – daje kadrze zarządzającej nowe narzędzie do oceny skutków decyzji strategicznych. Umożliwia pewniejsze eksplorowanie alternatywnych scenariuszy, dzięki czemu wspiera podejmowanie bardziej świadomych i trafnych decyzji biznesowych. Tradycyjne systemy uczenia maszynowego (machine learning, ML) zdobyły szerokie uznanie jako narzędzia wspomagające procesy decyzyjne, szczególnie tam, gdzie kluczowe jest oszacowanie prawdopodobieństwa konkretnego zdarzenia, na przykład zdolności kredytowej klienta. Klasyczne modele ML opierają jednak swoje predykcje głównie na identyfikowaniu korelacji w danych. Taka metodologia, choć użyteczna w pewnych kontekstach, okazuje się niewystarczająca, a wręcz może wprowadzać w błąd, szczególnie wtedy, gdy menedżerowie starają się przewidzieć realny wpływ swoich decyzji na wyniki biznesowe.

Premium
Czy znasz cel swojej organizacji?

Ankieta redakcji „MIT Sloan Management Review Polska” została przeprowadzona wśród użytkowników platformy LinkedIn – w większości osób zajmujących stanowiska kierownicze, menedżerskie i eksperckie. Grupa ta jest szczególnie istotna w kontekście budowania oraz komunikowania celu organizacji, ponieważ to właśnie liderzy średniego i wyższego szczebla odpowiadają zarówno za interpretację celu, jak i przekładanie go na codzienne działania zespołów. Ankieta miała sprawdzić, w jakim stopniu pracownicy identyfikują się z celem działania swojej organizacji.

Premium
AI zmienia zasady gry – jakich liderów IT dziś potrzebujemy?

Wielu dyrektorom ds. informatyki (CIO) brakuje zarówno czasu, jak i odpowiednich kompetencji oraz formalnych uprawnień, by skutecznie mierzyć się z wyzwaniami kulturowymi i organizacyjnymi, które mogą utrudniać wdrażanie inicjatyw związanych ze sztuczną inteligencją. Nadszedł moment, by poszerzyć zakres ich ról.

Sztuczna inteligencja fundamentalnie przekształca sposób działania organizacji i ta transformacja wykracza daleko poza samą techniczną implementację. Nowoczesne systemy AI coraz częściej przejmują zadania dotąd wykonywane przez ludzi, co nierzadko wymaga od pracowników przekwalifikowania, podnoszenia kompetencji oraz rozwoju umiejętności, takich jak myślenie krytyczne. Aby skutecznie zarządzać nowym modelem współpracy ludzi i technologii, liderzy muszą rozumieć złożone czynniki ludzkie i organizacyjne, takie jak zwinność i zmiany kulturowe, dynamikę osobowości oraz inteligencję emocjonalną.

Mimo to większość organizacji nadal postrzega wdrażanie sztucznej inteligencji przede wszystkim jako wyzwanie natury technicznej, a obecne role liderów technologicznych odzwierciedlają to podejście. Zgodnie z raportem Foundry’s 2024 State of the CIO aż 85% liderów IT uważa, że dyrektorzy ds. informatyki (CIO) coraz częściej pełnią funkcję agentów zmian w swoich organizacjach. Jedynie 28% z nich twierdzi, że kierowanie transformacją jest dla nich priorytetem.

Jak firmy z Chin pokonują bariery i zdobywają nowe rynki
Premium
Wskazówki wdrożeniowe dla polskich firm planujących ekspansję zagraniczną

Polskie firmy, które chcą skutecznie zaistnieć na rynkach zagranicznych, muszą porzucić myślenie w kategoriach całych krajów i skupić się na konkretnych miastach, niszach oraz kanałach cyfrowych. Poniższe zestawienie prezentuje trzy praktyczne strategie, które – przy odpowiednim dopasowaniu do lokalnych realiów – pozwalają przezwyciężyć bariery wejścia i efektywnie rozwijać działalność poza granicami Polski.

Premium
Chiny w transformacji. Nowa era przedsiębiorczości

Chiny przechodzą fascynującą transformację, która zmienia je w globalnego lidera innowacji i technologii. Dziś kraj ten, jeszcze kilka dekad temu borykający się z ubóstwem i izolacją, jest miejscem, gdzie młodsze pokolenie przedsiębiorców wyznacza nowe standardy na światowych rynkach.

Premium
ROLA WARTOŚCI W KULTURZE WSPIERAJĄCEJ ZMIANY I ZAANGAŻOWANIE PRACOWNIKÓW

Transformacja Avivy w Polsce to historia konsekwentnego działania w oparciu o wartości, które nie tylko przetrwały zmiany właścicielskie, lecz także stały się fundamentem dalszego rozwoju.

Materiał dostępny tylko dla subskrybentów

Jeszcze nie masz subskrypcji? Dołącz do grona subskrybentów i korzystaj bez ograniczeń!

Subskrybuj

Newsletter

Otrzymuj najważniejsze artykuły biznesowe — zapisz się do newslettera!