Reklama
Dołącz do liderów przyszłości i zdobądź przewagę! Sprawdź najnowszą ofertę subskrypcji
Kompetencje przywódcze

Wychowaj szefa

25 grudnia 2013 5 min czytania
Daniel Jastrun
Wychowaj szefa

Trudno pogodzić karierę zawodową i życie rodzinne. Z drugiej strony, czy obie te sfery tak bardzo się od siebie różnią? A może wręcz przeciwnie – uzupełniają lub pokrywają? Przecież prowadzenie firmy i wychowywanie dzieci mają ze sobą sporo wspólnego. W końcu dobry menedżer i dobry ojciec powinni mieć podobne cechy i… na pewno powinni wystrzegać się tych samych błędów.

Ostatnio moja córka po powrocie ze szkoły nie mogła zrozumieć swojej nauczycielki, której decyzja kłóciła się z jej poczuciem sprawiedliwości. Moim zresztą też. Oj, zły przykład dla dzieci – pomyślałem.

Jak często jednak na co dzień podobne grzechy popełniamy w pracy? W firmach jest tak samo jak w szkole: surowy szef będzie cieszył się szacunkiem tak długo, jak długo będzie sprawiedliwy. Nic tak nie zepsuje atmosfery jak faworyzowanie kogoś, kto na to nie zasługuje. Możesz mieć motywację do ciężkiej pracy, nawet bez perspektywy szybkiej czy dużej nagrody, ale ona zniknie w mgnieniu oka, gdy okaże się, że nie jesteś doceniany, a jeszcze gorzej, gdy ktoś inny z powodów niemerytorycznych odnosi większe korzyści. Tak jak dziecko zapytasz: Ale jak to? Przecież to niesprawiedliwe, i…  po prostu przestanie ci się chcieć, zaś później stwierdzisz, że bardziej opłaca się kombinować.

Czy potrafisz przeprosić?

Tatusiowie często za wszelką cenę chcą pokazać swoim dzieciom, jacy są idealni i nieomylni. To potwornie krzywdzi. Dziecko chce dorównać rodzicowi i też być idealne. To się musi źle skończyć – nikt nie jest nieomylny. Dziecko albo się w pewnym momencie zorientuje, że zostało przez narcystycznego rodzica oszukane, albo będzie dalej idealizować, w dorosłym życiu szukać idealnego partnera – jak tatuś lub mamusia – przeżywając kolejne rozczarowania. Samo też będzie źle znosić porażki, bo okaże się, że nie jest doskonałe (a rodzice wmówili mu, że można, bo przecież  mama lub tata – zwykle tata – był idealny).

I tu pojawia się kolejna analogia do świata biznesu. Tu też jest tatuś-menedżer, który musi być ideałem dla swojego dziecka‑podwładnego. Także nigdy się nie myli. Nigdy nie przeprasza. Nigdy nie przyznaje się do błędu, zawsze winni są pracownicy. I tu pojawia się problem, ponieważ współpracownicy to nie małe dzieci – mają oczy i własne zdanie. Brak im jednak bezkrytycznego patrzenia na błędy szefa.

Konsekwencja i sprawiedliwość

Co jest najważniejsze (po miłości) w wychowaniu dzieci? Konsekwencja. Jej brak zabiera poczucie bezpieczeństwa. Ależ czy jest gorszy szef niż szef niekonsekwentny, zmieniający ciągle zdanie? To jeszcze gorsze od nieomylności. A jeśli trafił ci się zarazem niekonsekwentny i nieomylny szef – cóż, współczuję.

Tak w wychowaniu, jak i w zarządzaniu jest bardzo ważne, aby kary czy nagrody były proporcjonalne do winy lub zasługi. Tu wracam do poczucia sprawiedliwości. To tak jak w prawie i państwie, tu też pozytywne reakcje władz i kary powinny być proporcjonalne. Gdy nie są, mogą odnieść skutek odwrotny. Pokazać, że warto łamać prawo, bo nie ma konsekwencji, lub uczynić z osoby nadmiernie ukaranej męczennika za sprawę.

Nadmiar emocji w pracy szkodzi, a atmosfera powinna być ciepła, ale właśnie konsekwencja i poczucie sprawiedliwości, o których była mowa wyżej, są jeszcze ważniejsze. Nie wspominając już o tym, że dziecko kochamy bezwarunkowo, a w pracy oczywiście o bezwarunkowości mowy być nie może. Tu niestety, inaczej niż w rodzinie, trzeba zasłużyć. Podobnie jak na zaufanie, choć istotne w pracy, to jednak na zupełnie innym poziomie niż w domu.

Co łączy wychowywanie i zarządzanie?

Podsumowując:

  • poczucie sprawiedliwości,

  • konsekwencja i decyzyjność,

  • umiejętność przyznania się do błędu,

  • umiejętność rozmowy.

Czyli cechy wspólne dobrego szefa i dobrego rodzica lub nauczyciela.

Niestety i szefowaniu i rodzicielstwu należy poświęcić bardzo dużo czasu. Jak zatem pogodzić jedno i drugie – nie ma tu uniwersalnej recepty i niestety każdy jest mniej lub bardziej zdany na siebie w jej znalezieniu. Jednak kiedy się to uda, obie sfery naszego życia na tym zyskają.

Jesteś gotowy?

Co jeszcze łączy rodziców i menedżerów? Chyba to, że ani jedni, ani drudzy nie przygotowują się do roli. Po prostu rodzicami i menedżerami zostajemy – studiujemy ekonomię lub prawo, dziennikarstwo czy elektronikę, a potem zostajemy szefem – często w międzyczasie także rodzicem. Bez przygotowania psychologicznego czy szkolenia w zarządzaniu.

A szkoda, to bardzo ważne role i warto się do nich przygotować. Wiedza psychologiczna przyda się i tu, i tu. Z drugiej strony nawet lektura książek psychologicznych czy podręczników zarządzania nie uczyni z ciebie dobrego rodzica lub szefa. Ważna, często ważniejsza niż wiedza, jest intuicja i to, abyśmy sami byli uporządkowani i żyli w zgodzie ze sobą. Lubiąc siebie, pracując nad sobą, będziemy lepiej zarządzali, bo wtedy nie przenosimy swoich problemów na współpracowników lub, wracając do wychowania, domowników.

Różnica między wychowywaniem a zarządzaniem

Podobieństw jest, jak widać, wiele, różnic między wychowaniem a zarządzaniem też się sporo znajdzie. Ale jedna jest zasadnicza: rodzic kieruje się dobrem dziecka (przynajmniej zawsze powinien), a menedżer dobrem firmy (przynajmniej teoretycznie, w praktyce często kieruje się swoim dobrem), a nie przede wszystkim pracownika. I o tej jednej fundamentalnej różnicy należy pamiętać. Co więcej, pracownika można zwolnić lub wybrać sobie nowego. Z dziećmi to już tak nie działa. Z drugiej strony na pocieszenie – dla pracowników, ale nie dzieci – złego szefa też można zmienić.

O autorach
Tematy

Może Cię zainteresować

Multimedia
Myśli czy tylko udaje? O tym, czego AI długo jeszcze nie opanuje

Choć dzisiejsze generatywne modele językowe świetnie symulują wzorce językowe, to daleko im do prawdziwej inteligencji. Nie mają świadomości ani zdolności do adaptacji. Takie wnioski płyną z rozmowy Iwo Zmyślonego z Pawłem Szczęsnym z Neurofusion Lab, który podkreśla, że nadużywanie antropomorfizujących określeń („AI myśli”, „uczy się”) wynika głównie z marketingu i prowadzi do fałszywych oczekiwań. Krytykuje przy okazji pojęcie „halucynacji AI”, wskazując, że błędy modeli są nieuniknione ze względu na ich budowę. Ostatecznie AI może przynieść znaczące korzyści biznesowi, ale tylko gdy rozumiemy jej rzeczywiste możliwości i ograniczenia.

Grafika promocyjna w czerwonej kolorystyce prezentująca książkę dr n. med. Anny Słowikowskiej pt. „Serce w dobrym stylu. Jak zatroszczyć się o swoje zdrowie”. Po lewej stronie znajduje się biały napis: „MIT SMRP poleca książkę dr Anny Słowikowskiej”. Po prawej stronie okładka książki z dużym sercem z wykresu EKG na tle, tytułem i nazwiskiem autorki. „Serce w dobrym stylu. Jak zatroszczyć się o swoje zdrowie” – recenzja

Niejeden lider biznesu przekonał się zbyt późno, że największe zagrożenie dla jego imperium czaiło się nie na rynku, lecz we własnej piersi. W salach posiedzeń zarządów rzadko dyskutuje się o stanie tętnic prezesa – a przecież mogą one zaważyć na losach firmy równie mocno, co wyniki finansowe. Od lat korporacyjna kultura hołubi samopoświęcenie i żelazną wytrzymałość, przymykając oko na tlący się pod garniturem kryzys zdrowotny. Paradoksalnie ci sami menedżerowie, którzy szczycą się troską o swoje zespoły i deklarują dbałość o work-life balance, często ignorują własne symptomy i potrzeby ciała. Serce w dobrym stylu, książka dr n. med. Anny Słowikowskiej i Tomasza Słowikowskiego, stawia prowokacyjne pytanie: czy potrafisz zarządzać swoim zdrowiem równie świadomie, jak zarządzasz firmą? Autorzy nie mają wątpliwości, że zdrowie – a zwłaszcza serce – lidera to nie fanaberia, lecz strategiczny priorytet każdego człowieka sukcesu i każdej organizacji.

Pomoc AI przy podejmowaniu decyzji
Jak AI może pomóc podejmować lepsze decyzje pod presją?

Dane firmy Oracle wskazują, że aż 85% menedżerów doświadcza stresu decyzyjnego, a 75% z nich deklaruje dziesięciokrotny wzrost liczby podejmowanych decyzji w ciągu ostatnich trzech lat. Wsparcie ze strony sztucznej inteligencji wydaje się więc atrakcyjną alternatywą przy ciągłej pracy pod presją. Prawdziwy sukces w zarządzaniu zależy jednak od świadomego połączenia potencjału AI z ludzkimi możliwościami, takimi jak intuicja, doświadczenie i umiejętności interpersonalne.

Co potrafi AI, działając pod presją?

Potencjał technologiczny wzrasta z roku na rok. Sztuczna inteligencja, która jeszcze niedawno stanowiła bardziej symbol rozwoju niż realne wsparcie w codziennych obowiązkach, stała się obecnie powszechnym narzędziem pracy. W jakich obszarach wykorzystuje się ją najczęściej?

  • Monitoring i predykcja. Firmy takie jak Unilever wykorzystują sztuczną inteligencję do monitorowania łańcuchów dostaw w czasie rzeczywistym. Dzięki algorytmom AI możliwe jest wychwycenie anomalii, zanim doprowadzą one do poważnych konsekwencji biznesowych. Oprócz sfery biznesowej, inteligentne algorytmy są wykorzystywane w ten sposób na przykład do wykrywania na podstawie zdjęć satelitarnych powstających zagrożeń ekologicznych, które mogłyby zakłócić łańcuchy dostaw.

Horyzontalna ilustracja w realistycznym stylu przedstawia zmęczonego lidera siedzącego samotnie przy biurku w półmroku. Wokół niego porozrzucane są pomięte notatki, pusta filiżanka po kawie i otwarty laptop emitujący chłodne, niebieskie światło. Mężczyzna opiera głowę na dłoni, z pochyloną sylwetką i oznakami wyczerpania. Całość utrzymana jest w stonowanej kolorystyce, symbolizując przeciążenie pracą i emocjonalne wypalenie. Ilustracja odwołuje się do problematyki, jaką porusza psychologia pracy w kontekście przywództwa. Jak liderzy radzą sobie z przepracowaniem

Uważność nie wystarczy, gdy toniemy w nadmiarze obowiązków. Poznaj zaskakujące strategie zapracowanych liderów, które naprawdę działają.

W ostatnich latach wiele nagłówków sugerowało, że wszyscy jesteśmy już nieco wypaleni zawodowo. Od pasywno-agresywnego „quiet quitting” po tajemniczo brzmiącą „ghost work” – narracja głosi, że ludzie zasypiają za kierownicą, a w najlepszym razie przysypiają co kilka kilometrów.

Ale co, jeśli ta diagnoza nie jest do końca trafna – przynajmniej w odniesieniu do sporej grupy z nas?

Co, jeśli istnieje znacząca liczba osób, które czują się przeciążone pracą, a mimo to pozostają zmotywowane i skuteczne? W dzisiejszej rzeczywistości, gdzie zmiana warunków zatrudnienia często wydaje się poza naszym zasięgiem, warto przyjrzeć się tym pracownikom i zastanowić, czego możemy się od nich nauczyć, by nadal działać efektywnie.

dobrostan Zadbaj o siebie i swój zespół. Jak budować dobrostan w niestabilnych czasach?

Współczesny świat biznesu to arena ciągłych zmian, która wystawia na próbę odporność psychiczną pracowników i liderów. Jak w obliczu narastającej presji i niepewności budować organizacje, gdzie dobrostan jest filarem sukcesu? Zapraszamy do lektury artykułu, w którym Agata Swornowska-Kurto, bazując na raporcie „Sukces na wagę zdrowia – o kondycji psychicznej i przyszłości pracy”, odkrywa kluczowe strategie dla liderów. Dowiedz się, jak przeciwdziałać wypaleniu, budować autentyczne wsparcie i tworzyć środowisko, które inspiruje, zamiast przytłaczać.

nękanie oddolne Co zrobić, gdy podwładni cię sabotują?
Jak reagować, gdy wiarygodność lidera jest podkopywana – otwarcie lub za kulisami – a atmosfera w zespole staje się coraz bardziej toksyczna? Nękanie w miejscu pracy nie zawsze płynie z góry na dół Contrapower harassment to rzadko poruszany, lecz istotny temat związany z nękaniem w pracy. W przeciwieństwie do tradycyjnego postrzegania tego zjawiska, dotyczy ono […]
EOD Jak automatyzacja obiegu dokumentów wspiera zarządzanie czasem pracy

W dzisiejszej rzeczywistości biznesowej niezbędne jest sięganie po innowacyjne rozwiązania technologiczne. Taką decyzję podjęła firma Vetrex, wdrażając w swoich strukturach elektroniczny obieg dokumentów Vario firmy Docusoft, członka grupy kapitałowej Arcus. O efektach tego działania opowiedział Przemysław Szkatuła – dyrektor działu IT w firmie Vetrex.

Jakie cele biznesowe przyświecały firmie przy podjęciu decyzji o wdrożeniu systemu elektronicznego obiegu dokumentów?

Przemysław Szkatuła: Przede wszystkim chodziło o usprawnienie procesów wewnętrznych. Wcześniej obieg dokumentów był głównie manualny, co generowało wiele problemów kumulujących się pod koniec każdego miesiąca. Dzięki wdrożeniu systemu Vario wszystko odbywa się elektronicznie i wiemy dokładnie, na którym etapie procesu znajduje się faktura. To usprawnia przepływ informacji nie tylko w działach finansowych, lecz także między zwykłymi użytkownikami systemu. Dzięki wprowadzeniu powiadomień mailowych każdy użytkownik otrzymuje niezwłocznie informację o nowej aktywności, a kierownicy działów są świadomi, jakie koszty wystąpiły.

quiet quitting Nie pozwól by quiet quitting zrujnowało twoją karierę

Quiet quitting to nie cicha rewolucja, lecz ryzykowna strategia wycofania się z aktywnego życia zawodowego. W świecie przeciążonych pracowników i liderów często niedostrzegających rzeczywistych wyzwań swoich zespołów, bierna rezygnacja z zaangażowania może być kusząca, ale długofalowo – szkodzi wszystkim.

Case study
Premium
Czy planowanie strategiczne ma jeszcze sens?

Krakowski producent słodyczy Zafiro Sweets był przez lata doceniany w branży i wśród pracowników za wieloletni, stabilny wzrost poparty wysoką jakością produktów. Turbulencje rynkowe, napędzane dynamiką mediów społecznościowych i zmieniającymi się oczekiwaniami klientów, podważyły jednak jego dotychczasowy model działania, oparty na planowaniu strategicznym. Firma szuka sposobu, który pozwoli jej się zaadaptować do szybkich zmian zachodzących w jej otoczeniu. Marta Wilczyńska, CEO Zafiro Sweets, z niedowierzaniem patrzyła na slajd, który dostała od działu sprzedaży. Siedziała w restauracji w warszawskim Koneserze, gdzie wraz z Tomaszem Lemańskim, dyrektorem operacyjnym, oraz Justyną Sawicką, dyrektorką marketingu, uczestniczyli w Festiwalu Słodkości – jednej z branżowych imprez, które sponsorowali.

Premium
Zalecenia prof. Kazimierza suwalskiego dla młodych i doświadczonych liderów

Doświadczenie prof. Kazimierza Suwalskiego, chirurga i lidera, przekłada się na uniwersalne zasady skutecznego przywództwa. Poniższe zestawienie to zbiór praktycznych wskazówek, które wspierają rozwój zarówno młodych, jak i doświadczonych liderów – od budowania autorytetu i zarządzania zespołem po radzenie sobie z kryzysami i sukcesję przywództwa.

Materiał dostępny tylko dla subskrybentów

Jeszcze nie masz subskrypcji? Dołącz do grona subskrybentów i korzystaj bez ograniczeń!

Subskrybuj

Newsletter

Otrzymuj najważniejsze artykuły biznesowe — zapisz się do newslettera!