Reklama
Dołącz do liderów przyszłości i zdobądź przewagę! Sprawdź najnowszą ofertę subskrypcji
Kompetencje przywódcze

„Niewyraźni rycerze” polskiego biznesu

10 grudnia 2013 6 min czytania
Joanna Malinowska-Parzydło
"Niewyraźni rycerze" polskiego biznesu

Poprzednim razem mówiliśmy o wyblakłych damach i sytuacjach, w których dają się okradać z charakteru i wyrazistości. A jak wyglądają współcześni rycerze polskiego biznesu?

Rycerze? Jacy rycerze!? – spytacie. To już nie ta bajka. Czy, zatem, bohaterami tego wpisu są już tylko wojownicy w scenerii pola bitwy oraz zerojedynkowej walki o przetrwanie w konwencji „Kill Bill”?

Dzisiejszy post zainspirowały obserwacje zachowań polskich menedżerów na lotniskach i w samolotach. Dużo ostatnio podróżuję służbowo na trasach zdominowanych przez ludzi biznesu i w godzinach dla nich typowych.

W chmurach

Niezwykłe, że menedżerowie odmówili sobie czegoś, co dawniej odróżniało szlachetnie urodzonego od parobka. Dziś zaś odróżnia prawdziwego lidera od podróbki.

O czym mówię? O rycerskości, odpowiedzialności za otoczenie, gotowości do świadczenia pomocy słabszym i płci pięknej, stawania w obronie honoru i wartości, wspomnianej już kiedyś lojalności oraz szarmanckości, która dodawała im tyle uroku. Duże słowa, duże wymagania, powiesz – czy jednak na pewno?

Latający przedstawiciele świata biznesu są mentalnie nieobecni i niezaangażowani w relacje z otoczeniem. Nie jest ich sprawą starsza kobieta podnosząca walizkę, matka z małym dzieckiem manewrująca złożonym wózkiem przy próbie wejścia na pokład samolotu. Nie reagują, kiedy ktoś ma kłopot z otwarciem schowka bagażowego. Nie biegną, kiedy przewróci się walizka lub upadnie bilet. Ne przepuszczają na schodkach do samolotu, choć deszcz i wichura kobiece głowy potraktują przecież stokrotnie boleśniej. Są w głębokim kontakcie wyłącznie ze swoimi laptopami i smartfonami.

Czy w korporacjach jest inaczej? Mężczyźni nie mają nawyku puszczania kobiet przodem, kłaniania się z uprzejmym „dzień dobry”, otwierania drzwi samochodu czy ustępowania miejsca w firmowej kantynie. Ba, za zajęcie miejsca na firmowym parkingu gotowi są rozpętać kolejną wojnę światową – bo to w końcu strategiczna walka o zasoby i prestiż. Prawda jest taka, że każdy z nas jest tym samym człowiekiem prywatnie i zawodowo. Jeśli TO posiadamy, trudno TO ukryć w pracy. Jeśli nie, cóż… pytanie, czy mama, babcia i córka zawsze byłyby z nas dumne.

Każdy z nas jest tym samym człowiekiem prywatnie i zawodowo. Pytanie: czy jesteś niewyraźnym rycerzem?

Panowie, kto wam to zrobił?

Usłyszę zaraz, że kobiety same się o to prosiły, że próby traktowania ich szarmancko kończyły się na tyle marnie, że szkoda gadać. Usłyszę, że ktoś tych mężczyzn wychował, więc to kwestia wychowania i kształtowania postaw oraz kultury osobistej przez rodziców i system edukacji.

Jest w tym, z pewnością, sporo prawdy. Choć ma ona znaczenie do dnia, w którym mężczyzna żegna się ze swoim konikiem na biegunach i staje się mężczyzną. Tym bardziej, kiedy w odpowiedzialnej roli szefa wchodzi w środowisko biznesowe. Przypomnij sobie swojego ulubionego prezesa, autorytet, osobę, która osiągnęła zasłużony sukces i pozycję. Czy brakowało mu kultury osobistej i troski o innych?

Z moich doświadczeń wynika, że prawdziwego lidera charakteryzuje postawa pełna szacunku wobec innych i wysoka kultura osobista. Mój ulubiony prezes, z którym miałam przyjemność współpracować, wielka postać świata biznesu, zawsze przypominał mi, żebym nie sięgała za klamkę drzwi, opuszczając jego prezesowski gabinet, bo otwieranie drzwi przed kobietą jest jego zadaniem. Potrafił też w niezwykle uprzejmy i ujmujący sposób docenić styl i elegancję kobiecego ubioru. Wychodziłam ze spotkań biznesowych u niego podwójnie usatysfakcjonowana: jako doceniony zdolny menedżer i dowartościowana kobieta.

Dlatego mój trzynastoletni syn nigdy nie pozwoli kobiecie dźwigać czegoś cięższego, bo przecież kobieta jest pod jego opieką. Jest więc nadzieja na lepsze jutro.

Bylejakość relacji?

Budując firmy premium, marki premium, produkty premium zapominamy o relacjach międzyludzkich w wersji premium. To nie jest spójna strategia uwzględniająca wszystkie aspekty naszego biznesu. Jeśli przyzwolimy na bylejakość, to prędzej czy później ujawni się ona w niższych standardach oraz w relacjach z klientami zewnętrznymi. Skoro widzimy dobre wzorce, dlaczego przyzwalamy i bierzemy czynny bądź bierny udział w tworzeniu środowiska „przezroczystych dam” i „niewyraźnych rycerzy”? Czy to czyni lepszym tę część naszego życia, którą spędzamy w pracy? Kto nam to robi, panowie i panie?

Moim celem jest inspirowanie do myślenia o rzeczach ważnych, które nam umykają w codziennej, biznesowej gonitwie. Wiem, że omawiane dziś przeze mnie kwestie nie dotyczą każdego. Nie chcę dyskutować, czy można w sferze biznesowej nazywać kobiety „płcią piękną” – bo to dyskryminacja, etc. Nie o tym piszę. Piszę o kwestiach, które w moim przekonaniu są na tyle uniwersalne, że kiedy ich brakuje, nasze życie i relacje ubożeją. Piszę do nas w rolach (przyszłych) liderów i (przyszłych) rodziców.

Zostań mistrzem zarządzania sobą »

Kluczowe pytania

Czego zatem potrzebujemy, żeby oczekiwać od siebie w relacjach zawodowych wysokiej kultury osobistej oraz powrotu do naturalnych uprzejmości związanych z faktem, że ludzie mają zwykle jedną z dwu płci? Co nam pomoże z tej różnorodności czerpać w miejsce jej zaprzeczania? Jak przywrócić na twarzach bohaterów i bohaterek tego tekstu intensywne barwy świadczące o życiu w miejsce kolorów ochronnych? Nie ma jednoznacznej, łatwej odpowiedzi, z drugiej strony, może wystarczy – po prostu – pamiętać?

I jeszcze coś. Obiecałam pozdrowić dwóch cudownych dżentelmenów – rycerzy z Koszalina, których spotkałam w samolocie Szczecin‑Warszawa w trakcie pisania tego tekstu. Panowie, serdeczności i pozdrowienia.

Teraz – wyzwanie. Jak skutecznie wpisać wysoką kulturę osobistą w kryteria rekrutowania i awansowania ludzi w biznesie?

PRZECZYTAJ TAKŻE: Siłaczki. Cyborgi. Menedżerki bez uśmiechu »

„Wyblakłe damy” polskiego biznesu 

|

,

Joanna Malinowska-Parzydło PL

Jako sympatyk ludzi przyglądam się im często z życzliwością i dużą uwagą. Lata obserwacji w korporacjach, a teraz liczone w tysiącach spotkania podczas warsztatów i wykładów, doprowadziły mnie do tytułowej refleksji.

O autorach
Tematy

Może Cię zainteresować

Multimedia
Jak zaplanować swoją karierę. Rozmowa z Sergiuszem Trzeciakiem

Każda kariera jest drogą indywidualną i nikt nie zna uniwersalnego przepisu na sukces. Nie można skopiować czyjejś kariery i nałożyć na własne życie. Ale jedno jest pewne: większe szanse na sukces mają te osoby, które przemyślą i dobrze zaplanują swoją drogę zawodową.

Multimedia
LIMITY AI: Czy AI naprawdę odbiera pracę programistom?

W szóstym odcinku „Limitów AI” Iwo Zmyślony rozmawia z Wiktorem Żołnowskim (Co-CEO i Co-Founder Pragmatic Coders) o transformacji rynku IT i roli, jaką odgrywa w niej sztuczna inteligencja. Dlaczego polskie firmy zwalniają programistów? Czy ten trend się utrzyma? Czy mamy już do czynienia z krachem, czy jedynie z korektą? Z czego to się bierze i na czym właściwie polega? Do jakiego stopnia to zasługa AI, a do jakiego tańszej siły roboczej z Wietnamu, Meksyku, Egiptu, Argentyny czy Indii? Jak te zmiany wpływają na pracę programisty? Ile jest warta ta praca? Jakiej pracy biznes przestaje potrzebować, a jakiej poszukuje i nie może znaleźć? Odpowiedzi na te pytania znajdziesz w załączonym podcaście.

Cyberbezpieczeństwo w epoce AI: Polska na cyfrowej krawędzi

Tylko 3% firm w Polsce osiągnęło pełną gotowość na cyberzagrożenia – alarmuje najnowszy raport Cisco. Sztuczna inteligencja staje się nie tylko narzędziem wzrostu, ale też źródłem coraz bardziej wyrafinowanych zagrożeń, polski sektor biznesu balansuje na granicy cyfrowej odporności. Czy liderzy są gotowi spojrzeć prawdzie w oczy?

Zielone wskaźniki mogą być powodem do niepokoju. Dlaczego liderzy powinni się martwić, gdy widzą tylko pozytywne wyniki?

Czy rosnące wskaźniki na prezentacji wyników firmy rzeczywiście zawsze są powodem do radości? Niekoniecznie. Jeśli pojawiają się zbyt często, mogą świadczyć nie o wyjątkowo korzystnej passie, ale o presji dostarczania pozytywnych wiadomości przełożonym. Zamiecione pod dywan problemy jednak prędzej czy później wyjdą na jaw.

Pozytywne wyniki napawają optymizmem. Jeśli jednak pojawiają się zbyt często, powinny stanowić sygnał alarmowy. Czy koniunktura może być bowiem nieprzerwanie korzystna? Jeśli zbyt długo wszystkie wewnętrzne wskaźniki rosną, warto się nad nimi pochylić. Z doświadczeń renomowanej firmy consultingowej Bain & Company wynika, że aż 70% programów transformacji organizacyjnej kończy się fiaskiem. Bardzo często zdarza się tak, że wszystkie założone cele pozornie są realizowane, a dopiero pod koniec projektu wychodzą na jaw mankamenty. Aby uniknąć takich sytuacji, trzeba dokładnie zbadać źródło błędów.

Multimedia
ZDROWIE LIDERA: Zarządzasz firmą. Ale czy zarządzasz swoim zdrowiem?

Codzienność Szpitalnego Oddziału Ratunkowego potrafi być brutalnym lustrem stylu życia liderów. Klaudia Knapik rozmawia z dr Anną Słowikowską – kardiolożką, która zderza mity o zdrowiu z faktami i opowiada o pacjentach, którzy nie zdążyli… wysłać ostatniego maila. To rozmowa o sercu – dosłownie i w przenośni. Dla każdego, kto żyje intensywnie i chce żyć długo.

płaska struktura organizacyjna Ludzie podążają za strukturą: jak mniejsza hierarchia zmienia miejsce pracy

Przejście na samoorganizujące się zespoły i danie większej autonomii pracownikom skutkuje większym zaangażowaniem i lepszymi wynikami. Jednak nie każdemu pracownikowi odpowiada taka zmiana. Menedżerowie coraz częściej dostrzegają, że sposób organizacji firmy wpływa na jej wyniki, dlatego regularnie modyfikują strukturę, licząc na poprawę efektów. Znacznie mniej uwagi poświęca się jednak temu, jak takie zmiany oddziałują na samych pracowników.

Abstrakcyjna ilustracja symbolizująca przywództwo w erze AI: po lewej – chłodne, geometryczne wzory przypominające dane i algorytmy; po prawej – ciepłe, organiczne formy nawiązujące do ludzkiej intuicji. Centralny punkt styku sugeruje integrację logiki i emocji w kontekście sztucznej inteligencji. Lider w erze AI: jak zachować ludzką przewagę w świecie algorytmów

Między AI a ludzką kreatywnością

Kreatywność, wyobraźnia, humor – dotąd uznawane za wyłącznie ludzkie – dziś są imitowane przez sztuczną inteligencję, stawiając fundamentalne pytania o przywództwo w erze AI. Sztuczna inteligencja generuje teksty, obrazy, muzykę, a nawet żarty. Czy oznacza to, że maszyny dorównały człowiekowi także w jego najbardziej subtelnych umiejętnościach?

Bob Mankoff, rysownik magazynu „The New Yorker”, uważa, że nie. Jego zdaniem humor nie rodzi się z danych, lecz z emocji, świadomości własnej niedoskonałości i wrażliwości na kontekst. AI może symulować humor, lecz nie rozumie jego źródła.

To właśnie napięcie – pomiędzy potęgą obliczeniową a nieuchwytną ludzką intuicją – stawia liderów przed istotnymi pytaniami: gdzie kończy się autentyczna twórczość człowieka, a zaczyna jej algorytmiczna symulacja? Jak zarządzać w rzeczywistości, w której inteligencja staje się sztuczna, ale autentyczne przywództwo nadal wymaga człowieka?

Ludzka przewaga: humor, empatia, kreatywność

<!– wp:paragraph –>

W czasach postępującej automatyzacji, paradoksalnie to właśnie cechy głęboko ludzkie – humor, empatia i kreatywność – stają się zasobami o kluczowym znaczeniu dla liderów.

Zdolności metapoznawcze w budowaniu przewagi konkurencyjnej Od tych kompetencji zależy wygrana w dobie AI

Temat rozwoju generatywnej sztucznej inteligencji nie traci na popularności. Rewolucja AI wciąż postępuje. Choć GenAI zyskało zarówno zwolenników, jak i sceptyków, korzystanie z niej nie jest już kwestią wyboru. Stało się koniecznością. Jak uzyskać przewagę w tym obszarze? Kluczem do sukcesu okazuje się nie sam dostęp do technologii, lecz umiejętność właściwego jej wykorzystywania. Na jakie kompetencje zatem postawić?

Wiele organizacji popełnia ten sam błąd. Wdraża narzędzia oparte na AI z przekonaniem, że sam fakt ich wprowadzenia nie wystarczy, by zwiększyć efektywność pracy. Tymczasem problem nie leży w samej technologii, lecz w tym, jak ludzie potrafią ją wykorzystywać. Jest to podobna sytuacja do tej z początku epoki cyfrowej. Obsługa komputera, która była wtedy kluczową kompetencją, wkrótce stała się podstawą. Podobnie dziś samo sprawne posługiwanie się narzędziem AI to dopiero początek. Rzeczywista przewaga wynika ze zdolności łączenia technologii z głębokim rozumieniem potrzeb biznesowych i otoczenia. Zdaniem czołowych ekspertów, przewagę konkurencyjną osiągną organizacje, które zainwestują nie tylko w technologię, lecz także w umiejętności metapoznawcze. Chodzi o zdolność do analizy, interpretacji, krytycznego osądu i dynamicznej współpracy z AI.

Trzeba zmienić sposób myślenia o AI, stawiając w centrum umiejętności metapoznawcze

Osiągnięcie sukcesu w dobie generatywnej AI wymaga zmiany sposobu myślenia o tej technologii. Nie wystarczy wiedzieć, jak używać nowego narzędzia. Trzeba też rozumieć, po co to robić, kiedy i czy w ogóle warto. Ta transformacja musi się zacząć od liderów, którzy wytyczą drogę dla reszty organizacji. Prezesi i członkowie zarządów muszą zdać sobie sprawę, że w większości zadań AI nie zastępuje ludzkiej pracy, lecz ją uzupełnia. Przykładowo, przy sprzedaży skomplikowanych usług, takich jak ubezpieczenia bądź rozwiązania finansowe, ważne są relacje międzyludzkie i wzajemne zaufanie. AI nie powinna wypierać tych kompetencji, lecz wzmacniać je, by ułatwić komunikację.

Trzy kluczowe wnioski na temat postaw pracowników wobec elastyczności w pracy

Potrzeby pracowników są zróżnicowane, podobnie jak ich preferencje dotyczące miejsca i czasu wykonywania obowiązków zawodowych. Pięć lat po masowym przejściu na pracę zdalną – i w obliczu rosnącej liczby nakazów powrotu do biur – jakie są obecne nastroje pracowników wobec elastycznych form zatrudnienia? Wyniki naszych badań rzucają światło na to, jak bardzo pracownicy w różnym wieku cenią sobie elastyczność.

nowe spojrzenie na wzrost gospodarczy Nowe spojrzenie na wzrost gospodarczy

Kwestionowanie przekonania, że przedsiębiorstwa muszą nieustannie się rozwijać, odsłania nowe ścieżki prowadzące do odporności i zrównoważonego rozwoju.

Karl-Johan Perrson, prezes zarządu i były dyrektor generalny H&M, zadał kiedyś pytanie: „Co by się stało, gdybyśmy wszyscy konsumowali o 20% mniej? Uważam, że oznaczałoby to katastrofę. 20% mniej miejsc pracy, 20% mniej wpływów podatkowych, 20% mniej pieniędzy przeznaczanych na szkoły, opiekę zdrowotną czy drogi. Światowa gospodarka uległaby załamaniu. Jestem głęboko przekonany, że to właśnie wzrost gospodarczy sprawił, iż świat jest dzisiaj lepszym miejscem niż dwie dekady temu. A za kolejne 20 lat będzie jeszcze lepszym”.

Czy rzeczywiście tak jest? Jeśli tak, to stoimy przed problemem, który J.B. MacKinnon określa mianem „dylematu konsumenta”. W swojej książce The Day the World Stops Shopping [Dzień, w którym świat przestanie kupować] stwierdza: „Stan planety jasno pokazuje, że konsumujemy zbyt wiele. W samej Ameryce Północnej zużywamy zasoby Ziemi pięciokrotnie szybciej, niż są one w stanie się odnowić. Pomimo naszych wysiłków podejmowanych w celu »zazielenienia« konsumpcji – poprzez recykling, poprawę efektywności energetycznej czy wykorzystanie energii słonecznej – globalna emisja dwutlenku węgla wciąż nie maleje. Ekonomia nakazuje nam jednak nieustannie zwiększać konsumpcję. Wiek XXI uwypuklił ten kluczowy wniosek: musimy przestać kupować”.

Problem polega na założeniu, lansowanym w edukacji biznesowej, że gospodarka może i musi stale rosnąć – założeniu, które przenika strategie korporacyjne, nakazując firmom nieustanny rozwój pod groźbą utraty znaczenia na rynku. Jednak ciągły wzrost gospodarczy jest niemożliwy, a rozpowszechniony dogmat, że wzrost jest warunkiem koniecznym dla ludzkiego dobrobytu, tworzy pułapkę, z której wielu nie dostrzega drogi wyjścia. Jak pisze Paul Farrell w „The Wall Street Journal”: „Jesteśmy uzależnieni od mitu nieustającego wzrostu gospodarczego – mitu, który zabija Amerykę”. Dlatego edukacja biznesowa powinna zacząć uwzględniać ograniczenia wzrostu oraz pokazywać różne jego modele.

Materiał dostępny tylko dla subskrybentów

Jeszcze nie masz subskrypcji? Dołącz do grona subskrybentów i korzystaj bez ograniczeń!

Subskrybuj

Newsletter

Otrzymuj najważniejsze artykuły biznesowe — zapisz się do newslettera!