Reklama
LETNIA PROMOCJA! Odbierz 50% rabatu na NAJWYŻSZY pakiet subskrypcji! Wersję Platinum - oferta do 15.08.2025
Kompetencje przywódcze

Jak skutecznie zbudować zaufanie w zespole

24 stycznia 2024 5 min czytania
Zdjęcie Paweł Kubisiak - Redaktor i analityk biznesowy, autor książek i licznych publikacji poświęconych tematyce przywództwa, strategii i zarządzania. Obecnie pełni funkcję redaktora naczelnego MIT Sloan Management Review Polska, wcześniej kierował redakcją polskiej edycji Harvard Business Review, ICAN Management Review oraz był wicenaczelnym Pulsu Biznesu i szefem pb.pl.
Paweł Kubisiak
Jak skutecznie zbudować zaufanie w zespole

Badania prowadzone w miejscach pracy dowodzą, że zespoły o wysokim poziomie zaufania są zdrowsze i bardziej produktywne. Przedstawiamy cztery naukowo potwierdzone sposoby budowania zaufania przez liderów.

Dzisiaj prawdziwe przywództwo jest trudniejsze, ale też ważniejsze niż kiedykolwiek. W świecie, który staje się coraz bardziej zmienny, złożony i niejednoznaczny, liderzy pełnią kluczową rolę w tworzeniu warunków, w których pracownicy mogą rozwijać się, a organizacje mogą osiągać lepsze wyniki. W tym procesie najważniejsze jest zaufanie. Kiedy ludzie ufają swoim liderom, są bardziej skłonni do zaangażowania, wspierania pozytywnej kultury organizacyjnej i odczuwania trwałej więzi z organizacją.

Chociaż ważność zaufania może wydawać się oczywista, fascynujące jest rozważenie jego wpływu na podstawie badań, które wyraźnie wskazują na potencjalne duże korzyści, jakie liderzy mogą osiągnąć, podejmując wysiłek w celu wzmocnienia zaufania. Jedno badanie wykazało, że pracownicy w firmach o wysokim poziomie zaufania zgłaszają o 106% więcej energii w biurze, o 74% niższy poziom stresu, o 76% większe zaangażowanie i o 50% wyższą produktywność niż pracownicy w organizacjach o niskim poziomie zaufania. Inne badanie opublikowane w czasopiśmie Journal of Production Economics wykazało, że wydajność rosła, gdy ludzie mieli wyższy poziom zaufania.

Dodatkowo, gdy liderzy skupiali się na potrzebach swoich podwładnych i budowaniu zaufania, pracownicy byli bardziej pozytywnie nastawieni do swojej pracy i uskrzydlani. To zaowocowało większą kreatywnością, innowacyjnością i produktywnością, zgodnie z badaniami opublikowanymi w czasopiśmie Journal of Occupational and Organizational Psychology. A gdy badacze z firmy Slack przeprowadzili ankietę wśród ponad 10 000 pracowników biurowych na całym świecie, stwierdzili, że poczucie zaufania w miejscu pracy ma największy wpływ na produktywność pracowników.

– Na szczęście liderzy mogą budować zaufanie w zadziwiająco prosty sposób – jak stwierdziła na łamach Fast Company Tracy Brower, doktor socjologii i wiceprezeska w firmie Steelcase. Zebrała ona najnowsze badania naukowe poświęcone zaufaniu w miejscu pracy i wytypowała cztery skuteczne metody budowania zaufania w zespole.

  1. BĄDŹ WIDOCZNY I DOSTĘPNY Nie musisz być dostępny 24 godziny na dobę, 7 dni w tygodniu, ale gdy liderzy są bardziej dostępni, wzbudzają zaufanie. Globalne badanie przeprowadzone przez Oracle na prawie 5000 osób wykazało, że gdy liderzy byli bardziej widoczni i dostępni, członkowie zespołu byli bardziej pewni siebie i osiągali lepsze wyniki. Ludzie zazwyczaj ufają tym, których widują częściej, wiedzą lepiej i więcej rozumieją. Ponadto, gdy lider jest bardziej dostępny, wysyła sygnał, że jest uważny i zależy mu na dostrojeniu się i wspieraniu zespołu. Liderzy mogą budować zaufanie, będąc widoczni zarówno osobiście, jak i na odległość – utrzymując regularny kontakt i komunikację z członkami zespołu, włączając kamerę podczas wirtualnych dyskusji i celowo spędzając czas na spotkaniach jeden na jednego.

  2. BĄDŹ ODPOWIEDZIALNY Innym głównym sposobem, w jaki liderzy mogą budować zaufanie, jest reagowanie na członków zespołu. Jedno z badań wykazało, że kiedy liderzy byli otwarci na pytania ludzi, odpowiadali członkom zespołu i skutecznie podejmowali decyzje, ludzie czuli się bezpieczniej, wiedząc, że liderzy będą tam, gdy pracownicy ich będą potrzebować. Ponadto responsywność zazwyczaj sugerowała szacunek i empatię, co wpływało na chęć pracowników do podejmowania wysiłku i osiągania dobrych wyników. Liderzy mogą wykazać się zdolnością reagowania, sprawdzając, jak radzą sobie ludzie i badając, czy potrzebują wsparcia, a także szybko i szczegółowo odpowiadając na pytania. Liderzy powinni także zachować proaktywność — być świadomi tego, co dzieje się w organizacji i pomagać ludziom przewidywać, co może nadejść w przyszłości i jak najlepiej zareagować.

  3. BĄDŹ PRZEWIDYWALNY Dodatkowym sposobem, w jaki liderzy budują zaufanie, jest bycie konsekwentnym. Oczywiście liderzy muszą dostosowywać się do zmieniających się wymagań rynku, klientów lub organizacji – a także do różnorodnych potrzeb członków zespołu – ale nawet po odpowiednich dostosowaniach ludzie chcą pracować z liderami, którzy są przewidywalni. Zwłaszcza jeśli chodzi o ich wartości, motywacje i charakter. Dowody na to można znaleźć w przekonujących badaniach opublikowanych przez Academy of Management. Naukowcy odkryli, że stres zmniejsza się, gdy szefowie są bardziej konsekwentni. A ludzie wolą lidera, który wykazuje złe zachowanie – ale robi to w sposób przewidywalny – od szefa, który jest niepewny lub zachowuje się nieobliczalnie. Liderzy mogą budować zaufanie, jeśli postępują przewidywalnie i priorytetowo traktują samodyscyplinę, skupienie i uważne myślenie.

  4. BUDUJ RÓŻNE RODZAJE ZAUFANIA Powinieneś rozważyć, w jaki sposób ludzie decydują się zaufać. Ludzie zwykle ufają w oparciu o dwa strumienie myśli. W jednym, często nazywanym „zaufaniem poznawczym”, podejmują racjonalne decyzje w oparciu o doświadczane zachowania. W innym, określanym jako „zaufanie afektywne”, decydują, jak bardzo komuś zaufać, na podstawie tego, jak się przez tę osobę czuje. Innym pomocnym sposobem myślenia o zaufaniu jest rozróżnienie między „zaufaniem zadaniowym” a „zaufaniem relacyjnym”. Dzięki zaufaniu do zadań ludzie wierzą, że będziesz podążać za nimi, robić to, co mówisz i wykonywać zadania. Zaufanie w związku ma miejsce wtedy, gdy ludzie ufają ci na poziomie osobistym. Relacje mogą opierać się na jednym lub drugim typie zaufania, ale te, które są najbardziej satysfakcjonujące i produktywne, zwykle charakteryzują się obydwoma.

KONKLUZJA: jako lider chcesz być dostępny dla członków swojego zespołu, otwarty, reagujący i konsekwentny w swoim zachowaniu. Powinieneś także cenić członków zespołu i ustalać priorytety dla ich potrzeb. Dzięki temu stworzysz środowisko, w którym pracownicy poczują się szanowani, doceniani i wspierani.

O autorach
Tematy

Może Cię zainteresować

Multimedia
Jak Polska przegoniła Szwajcarię? Sukces, o którym trzeba mówić!

Według MFW, Polska w tym roku awansuje na 20. miejsce wśród największych gospodarek świata, zastępują Szwajcarię na ostatnim miejscu tego prestiżowego rankingu. To wydarzenie ma charakter symboliczny i jest efektem transformacji gospodarczej Polski oraz dynamicznego rozwoju w ostatnich latach. Genezę tego sukcesu analizuje dr Marcin Piątkowski, w niezwykły sposób opowiadając o „polskim cudzie gospodarczym”.

GenAI w marketingu: od eksperymentów do strategii

Dyrektorzy marketingu na całym świecie redefiniują swoją rolę dzięki GenAI – od automatyzacji po wzrost przychodów. Najnowsze badanie BCG pokazuje, że 83% CMO z optymizmem patrzy na generatywną sztuczną inteligencję, a 71% planuje wielomilionowe inwestycje w jej rozwój. GenAI nie tylko zmienia sposób tworzenia treści i personalizacji ofert, ale także staje się fundamentem agentowych rozwiązań obsługujących klientów w czasie rzeczywistym. W artykule analizujemy, jak GenAI ewoluuje z narzędzia eksperymentalnego do kluczowego komponentu strategii marketingowej – i co to oznacza dla przyszłości tej funkcji w firmie.

Dyskryminacja ze względu na wiek Zdemaskuj ukryty ageizm w twojej organizacji
Jak liderzy mogą identyfikować uprzedzenia wpływające na pracowników oraz klientów? Oto pięcioczęściowy model audytu ageizmu, zawierający praktyczne pytania, które zainicjują kluczowe rozmowy i pomogą wprowadzić zmianę w organizacji. Wiele firm wciąż nie wykorzystuje potencjału rosnącej „gospodarki długowieczności”, czyli wartości ekonomicznej, jaką tworzą osoby po 50. roku życia jako konsumenci i pracownicy. Biznes często pomija tę […]
Ilustracja przedstawiająca lidera biznesowego analizującego mapę scenariuszy na ekranie dotykowym — symboliczna reprezentacja podejścia opartego na myśleniu strategicznym w warunkach radykalnej niepewności. Planowanie scenariuszy w obliczu radykalnej niepewności

W czasach głębokiego chaosu liderzy muszą przeciwdziałać paraliżowi decyzyjnemu — poprzez świadome i szerokie tworzenie mapy możliwych scenariuszy.

„Jaki jest najlepszy scenariusz, który możesz logicznie opisać?” — to pytanie słyszę regularnie jako badacz i doradca, który od ponad trzech dekad analizuje przyszłość u zbiegu technologii, społeczeństwa i gospodarki politycznej. Moja odpowiedź zawsze brzmi tak samo: nie istnieje coś takiego jak „najlepszy scenariusz”. Ani „najgorszy”. Przyszłość kształtowana przez ludzi to zawsze mieszanka niezrozumianych i niewyobrażalnych zagrożeń i szans.

Czym więc różnią się od siebie kolejne epoki? Zakresem i intensywnością niepewności, z jaką mierzą się decydenci — próbując wzmacniać pozytywne skutki zmian, a minimalizować ich negatywne konsekwencje.

To ważna obserwacja, bo politycy, prezesi, rynki finansowe i zwykli ludzie mają jedną wspólną cechę: nie znoszą radykalnej niepewności. Ona podważa sens ich działania i sprawia, że realizacja celów wydaje się niemożliwa.

Opór motorem postępu Pięć sposobów, w jakie liderzy mogą przekuć opór w postęp

Umiejętne reagowanie na opór lub sceptycyzm ze strony podwładnych to jedna z najważniejszych kompetencji, jakie może posiadać lider. Szczególnie w okresach zmian, takich jak powrót do biura po pandemii. Sprzeciw może dotyczyć poszczególnych decyzji lub całej polityki organizacyjnej oraz przybierać bardzo różne formy. Sięgają one od wyrażania wątpliwości i zadawania pytań, po otwarty opór, a nawet sabotaż.

zaufanie do AI Czy ufam, bo brzmi mądrze? Zaufanie poznawcze w interakcji człowiek–AI

Sztuczna inteligencja coraz częściej staje się naszym „domyślnym doradcą”. Pomaga nam w zakupach, decyzjach kadrowych czy diagnostyce medycznej. W rzeczywistości przeładowanej danymi i informacyjnym szumem AI filtruje, analizuje i podsuwa decyzje. Dla użytkownika to wygoda. Dla organizacji – potencjalna pułapka.

Pojawia się bowiem zasadnicze pytanie: kiedy i dlaczego ufamy rekomendacjom AI? I czy nasze zaufanie jest efektem racjonalnego osądu, czy może jedynie złudzeniem poznawczym?

Współpraca księgowego i controllera Controller i księgowy – jak wspólnie „dopłynąć” do celu

Poznaliście mnie jako praktyka zakochanego niezmiennie w księgowości i controllingu. A jednak bywam też członkiem załogi, który… uczy się, jak nie wypaść za burtę podczas rodzinnych rejsów. Uwielbiam żeglowanie z bliskimi, ale nie ukrywam, że to nie tylko słońce, wiatr i szanty. Przede wszystkim to dla nas szkoła współpracy, zaufania i szybkiego reagowania na zmienne warunki. Na jachcie każdy ma swoją rolę, a sukces rejsu zależy od tego, czy potrafimy działać razem. I właśnie ta żeglarska perspektywa pozwala mi z dystansem, ale i z humorem spojrzeć na współczesne wyzwania w finansach – bo czy to na wodzie, czy w firmie, bez współpracy daleko nie popłyniemy.

BYOD_bring your own device BYOD wraca z nową siłą

Przez lata kojarzony z elastycznością i oszczędnościami, model Bring Your Own Device znów zyskuje na popularności – tym razem w realiach pracy zdalnej i hybrydowej. Jednak współczesne zagrożenia, zwłaszcza cybernetyczne, sprawiają, że BYOD staje się poważnym wyzwaniem strategicznym. Czy liderzy są gotowi na nowe ryzyka związane z prywatnymi urządzeniami w służbowym środowisku?

Kiedy zmiana stanowiska na równorzędne ma sens Kiedy zmiana stanowiska na równorzędne ma sens

Ugrzązłeś w miejscu zawodowo? Przeniesienie się na inne, ale równorzędne stanowisko w firmie wiąże się z pewnym ryzykiem, jednak może być właśnie tym, czego potrzebujesz.
Wydłużony w czasie proces awansów i słabszy rynek pracy sprawiły, że wiele osób czuje, jakby utkSama kilkukrotnie zmieniałam stanowisko na równorzędne, a zdarzyło się nawet, że przeszłam „niżej” pod względem władzy i odpowiedzialności, z kilku powodów.nęło w miejscu. Rozwiązaniem może być zmiana stanowiska na inne, ale wciąż w obrębie tej samej firmy. Taki ruch może pomóc się rozwijać, pozostać zaangażowanym i zacieśniać współpracę między różnymi działami.

Grafika promocyjna w czerwonej kolorystyce prezentująca książkę dr n. med. Anny Słowikowskiej pt. „Serce w dobrym stylu. Jak zatroszczyć się o swoje zdrowie”. Po lewej stronie znajduje się biały napis: „MIT SMRP poleca książkę dr Anny Słowikowskiej”. Po prawej stronie okładka książki z dużym sercem z wykresu EKG na tle, tytułem i nazwiskiem autorki. „Serce w dobrym stylu. Jak zatroszczyć się o swoje zdrowie” – recenzja

Niejeden lider biznesu przekonał się zbyt późno, że największe zagrożenie dla jego imperium czaiło się nie na rynku, lecz we własnej piersi. W salach posiedzeń zarządów rzadko dyskutuje się o stanie tętnic prezesa – a przecież mogą one zaważyć na losach firmy równie mocno, co wyniki finansowe. Od lat korporacyjna kultura hołubi samopoświęcenie i żelazną wytrzymałość, przymykając oko na tlący się pod garniturem kryzys zdrowotny. Paradoksalnie ci sami menedżerowie, którzy szczycą się troską o swoje zespoły i deklarują dbałość o work-life balance, często ignorują własne symptomy i potrzeby ciała. Serce w dobrym stylu, książka dr n. med. Anny Słowikowskiej i Tomasza Słowikowskiego, stawia prowokacyjne pytanie: czy potrafisz zarządzać swoim zdrowiem równie świadomie, jak zarządzasz firmą? Autorzy nie mają wątpliwości, że zdrowie – a zwłaszcza serce – lidera to nie fanaberia, lecz strategiczny priorytet każdego człowieka sukcesu i każdej organizacji.

Materiał dostępny tylko dla subskrybentów

Jeszcze nie masz subskrypcji? Dołącz do grona subskrybentów i korzystaj bez ograniczeń!

Subskrybuj

Newsletter

Otrzymuj najważniejsze artykuły biznesowe — zapisz się do newslettera!