Reklama
Dołącz do liderów przyszłości i zdobądź przewagę! Sprawdź najnowszą ofertę subskrypcji
Kompetencje i szkolenia

10 kroków, które musisz podjąć, gdy Twój zespół nie może bez Ciebie funkcjonować

15 lipca 2024 7 min czytania
Ben Laker
10 kroków, które musisz podjąć, gdy Twój zespół nie może bez Ciebie funkcjonować

Bycie osobą, która utrzymuje działanie zespołu, może być satysfakcjonujące, ale jednocześnie może prowadzić do kryzysu. Oznaką naprawdę efektywnego zespołu jest nie tylko jego zdolność do sprawnego wykonywania zadań, ale także jego odporność i niezależność.

Nadmierna zależność od jednej osoby wskazuje na głębsze problemy – od luk w dzieleniu się wiedzą, przez brak różnorodności umiejętności, po nierównomierne obciążenie pracą. Taka zależność nie tylko dotyka bezpośrednio samego lidera, ale także hamuje potencjał zespołu do rozwoju i odporności. Aby wyjść z tej niekomfortowej sytuacji, potrzebne jest strategiczne podejście. Oto dziesięć kroków, które możesz podjąć, aby wzmocnić swój zespół i zmniejszyć jego zależność od Ciebie.

1. Oceń sytuację

Zanim przejdziesz do wdrażania rozwiązań, kluczowe jest zrozumienie, dlaczego Twój zespół jest zbyt zależny od Ciebie. Ta zależność może wynikać z Twoich unikalnych umiejętności, kluczowej roli w podejmowaniu decyzji lub braku zasobów w zespole. Dokładne zrozumienie przyczyn, pomoże w opracowaniu dopasowanego podejścia do zmniejszenia tej zależności. Zastanów się, czy dynamika zespołu uległaby zmianie, gdyby Twój wkład był mniej dostępny. Czy projekty by się zatrzymały, czy zespół poradziłby sobie z wyzwaniami bez Twojego ciągłego nadzoru? Refleksja nad tymi pytaniami może wiele powiedzieć o istniejących słabościach i mocnych stronach operacyjnych zespołu, torując drogę do celowych usprawnień.

2. Rozwiń umiejętności zespołu przez szkolenia

Wzmacnianie zespołu zaczyna się od nabycia pewności, że jego członkowie mają wystarczające umiejętności do samodzielnego działania. Może to oznaczać organizowanie formalnych sesji szkoleniowych, warsztatów lub programów mentoringowych w organizacji. Twoim celem jest promowanie kultury ciągłego uczenia się i samodoskonalenia. W ten sposób wyposażasz zespół w narzędzia, których potrzebują, aby z pewnością siebie mogli realizować swoje role. Ten proces pomaga również zidentyfikować obszary, w których zespół może mieć braki i dostarcza strukturalnej ścieżki do ich rozwiązania. Inwestycja w rozwój umiejętności zespołu zwraca się w ich zdolności do działania bez ciągłego przewodnictwa.

3. Efektywne delegowanie

Delegowanie to coś więcej niż tylko rozdzielanie zadań; chodzi o wzmacnianie zespołu. Proces ten obejmuje rozpoznawanie mocnych stron i obszarów do rozwoju, przydzielanie zadań, które zachęcają do samodoskonalenia. Efektywne delegowanie wymaga również zaufania do możliwości zespołu, wzmacniając ich pewność siebie i autonomię. Delegując, oferuj wsparcie i informacje zwrotne, aby zespół czuł się zarówno zmotywowany, jak i wspierany. Ta równowaga jest kluczowa, by zachęcić zespół do samodzielnego rozwiązywania problemów i podejmowania decyzji, stopniowo zmniejszając ich zależność od Ciebie.

4. Wspieraj kulturę współpracy

Kultywowanie kultury opartej na współpracy jest kluczowe dla zmniejszenia zależności od jednej osoby. Zachęcaj do otwartej komunikacji, by członkowie zespołu czuli się swobodnie, dzieląc się pomysłami, wyzwaniami i rozwiązaniami. Wykorzystuj działania integracyjne, aby wzmacniać relacje i poprawiać współpracę w zespole. Takie środowisko nie tylko zachęca do wspólnej odpowiedzialności, ale także tworzy poczucie wspólnoty i wzajemnego wsparcia. Chodzi o stworzenie miejsca pracy, w którym każdy czuje się ceniony i zdolny do wniesienia wkładu, co zmniejsza potrzebę ciągłego nadzoru.

5. Wprowadź praktyki dzielenia się wiedzą

Niedzielenie się wiedzą w zespole jest znaczącym czynnikiem powodującym zależność. Aby temu zapobiec, wprowadź systematyczne praktyki dzielenia się wiedzą, takie jak dokumentowanie procesów, regularne spotkania wymiany informacji oraz utrzymywanie centralnego repozytorium cyfrowego. Udostępnianie wiedzy sprawia, że zespół staje się bardziej niezależny, eliminując efekt wąskiego gardła związany z oczekiwaniem na wkład lub zatwierdzenie jednej osoby. Takie podejście przygotowuje zespół do samodzielnego radzenia sobie z zadaniami i podejmowania decyzji w oparciu o wspólną wiedzę na temat procesów i najlepszych praktyk.

6. Rozwijaj przywództwo w zespole

Rozwijanie przywództwa w zespole to doskonały sposób na budowanie bardziej odpornego i elastycznego zespołu. Identyfikując i rozwijając potencjalnych liderów, tworzysz system wsparcia w zespole, co pozwoli podejmować decyzję i dostarczać wskazówek podczas Twojej nieobecności. Rozwój przywództwa może obejmować formalne szkolenia lub przydzielanie ról liderów w projektach. Ta strategia nie tylko zmniejsza zależność od Ciebie, ale również przygotowuje zespół na przyszłe wyzwania, zapewniając autonomię przywództwa i wsparcia.

7. Zachęcaj do autonomii i odpowiedzialności

Zachęcanie członków zespołu do brania odpowiedzialności za swoją pracę jest kluczowe dla promowania poczucia  niezależności. Dając autonomię do podejmowania decyzji w ramach pełnionych ról, wzmacniasz w zespole poczucie samodzielnego rozwiązywania problemów i podejmowania inicjatywy. Ta autonomia powinna być zrównoważona z odpowiedzialnością, zapewniając, że członkowie zespołu rozumieją konsekwencje swoich decyzji i działań. Takie środowisko nie tylko promuje osobisty rozwój, ale także buduje zespół, który może działać bez ciągłego nadzoru.

8. Ustal jasne oczekiwania i wyznacz granice

Jasna komunikacja dotycząca Twoich oczekiwań w zakresie terminów, komunikacji i jakości pracy jest kluczowa. Równocześnie, wyznaczenie granic zapewni, że nie jesteś jedyną osobą od rozwiązywania problemów. Zachęcaj swój zespół do poszukiwania rozwiązań lub przy minimalnym wsparciu, promując poczucie samodzielności. Te oczekiwania i granice pomagają stworzyć bardziej ustrukturyzowane środowisko, w którym zespół wie, kiedy i jak szukać pomocy, zachęcając do rozwiązywania problemów i innowacji we własnym zakresie.

9. Wykorzystaj technologię i narzędzia

W dzisiejszej cyfrowej erze technologia odgrywa kluczową rolę we wspieraniu pracy zespołowej i budowaniu niezależności. Narzędzia takie jak oprogramowanie do zarządzania projektami, platformy komunikacyjne i narzędzia do współpracy mogą pomóc w równomiernym obciążeniu pracą oraz informowaniu wszystkich na bieżąco o postępach realizowanych zadań. Te narzędzia nie tylko zwiększają efektywność, ale także zapewniają, że zespół może efektywnie współpracować bez potrzeby stałego kierowania przez jedną osobę, zmniejszając tym samym zależność od niej.

10. Regularnie oceniaj i dostosowuj

Wreszcie, ciągła ocena wdrożonych strategii jest kluczowa dla zapewnienia ich skuteczności. Regularne zbieranie opinii od zespołu na temat tego, co działa, a co nie, pozwala na terminowe dostosowanie podejścia. Ten ciągły proces oceny i dostosowywania jest kluczowy dla promowania kultury ciągłego doskonalenia, dążącej do zespołu, który jest nie tylko bardziej niezależny, ale także bardziej odporny i elastyczny wobec zmian.

Oczywiście, przekształcenie zespołu z nadmiernie zależnego od lidera w samodzielną jednostkę wymaga strategicznego planowania, cierpliwości i konsekwentnego wysiłku. Poprzez zwiększenie umiejętności zespołu, efektywne delegowanie, wspieranie współpracy i rozwijanie przywództwa, możesz stworzyć bardziej zrównoważone, efektywne i szczęśliwsze środowisko pracy. Pamiętaj, celem nie jest uczynienie siebie zbędnym, ale zapewnienie, że zespół jest kompetentny, pewny siebie i potrafi efektywnie funkcjonować, nawet podczas Twojej nieobecności. To nie tylko przynosi poprawę wydajności zespołu, ale także wspiera Twój własny rozwój zawodowy i równowagę między pracą a życiem prywatnym.

O autorach
Tematy

Może Cię zainteresować

Multimedia
Jak zaplanować swoją karierę. Rozmowa z Sergiuszem Trzeciakiem

Każda kariera jest drogą indywidualną i nikt nie zna uniwersalnego przepisu na sukces. Nie można skopiować czyjejś kariery i nałożyć na własne życie. Ale jedno jest pewne: większe szanse na sukces mają te osoby, które przemyślą i dobrze zaplanują swoją drogę zawodową.

Multimedia
LIMITY AI: Czy AI naprawdę odbiera pracę programistom?

W szóstym odcinku „Limitów AI” Iwo Zmyślony rozmawia z Wiktorem Żołnowskim (Co-CEO i Co-Founder Pragmatic Coders) o transformacji rynku IT i roli, jaką odgrywa w niej sztuczna inteligencja. Dlaczego polskie firmy zwalniają programistów? Czy ten trend się utrzyma? Czy mamy już do czynienia z krachem, czy jedynie z korektą? Z czego to się bierze i na czym właściwie polega? Do jakiego stopnia to zasługa AI, a do jakiego tańszej siły roboczej z Wietnamu, Meksyku, Egiptu, Argentyny czy Indii? Jak te zmiany wpływają na pracę programisty? Ile jest warta ta praca? Jakiej pracy biznes przestaje potrzebować, a jakiej poszukuje i nie może znaleźć? Odpowiedzi na te pytania znajdziesz w załączonym podcaście.

Cyberbezpieczeństwo w epoce AI: Polska na cyfrowej krawędzi

Tylko 3% firm w Polsce osiągnęło pełną gotowość na cyberzagrożenia – alarmuje najnowszy raport Cisco. Sztuczna inteligencja staje się nie tylko narzędziem wzrostu, ale też źródłem coraz bardziej wyrafinowanych zagrożeń, polski sektor biznesu balansuje na granicy cyfrowej odporności. Czy liderzy są gotowi spojrzeć prawdzie w oczy?

Zielone wskaźniki mogą być powodem do niepokoju. Dlaczego liderzy powinni się martwić, gdy widzą tylko pozytywne wyniki?

Czy rosnące wskaźniki na prezentacji wyników firmy rzeczywiście zawsze są powodem do radości? Niekoniecznie. Jeśli pojawiają się zbyt często, mogą świadczyć nie o wyjątkowo korzystnej passie, ale o presji dostarczania pozytywnych wiadomości przełożonym. Zamiecione pod dywan problemy jednak prędzej czy później wyjdą na jaw.

Pozytywne wyniki napawają optymizmem. Jeśli jednak pojawiają się zbyt często, powinny stanowić sygnał alarmowy. Czy koniunktura może być bowiem nieprzerwanie korzystna? Jeśli zbyt długo wszystkie wewnętrzne wskaźniki rosną, warto się nad nimi pochylić. Z doświadczeń renomowanej firmy consultingowej Bain & Company wynika, że aż 70% programów transformacji organizacyjnej kończy się fiaskiem. Bardzo często zdarza się tak, że wszystkie założone cele pozornie są realizowane, a dopiero pod koniec projektu wychodzą na jaw mankamenty. Aby uniknąć takich sytuacji, trzeba dokładnie zbadać źródło błędów.

Multimedia
ZDROWIE LIDERA: Zarządzasz firmą. Ale czy zarządzasz swoim zdrowiem?

Codzienność Szpitalnego Oddziału Ratunkowego potrafi być brutalnym lustrem stylu życia liderów. Klaudia Knapik rozmawia z dr Anną Słowikowską – kardiolożką, która zderza mity o zdrowiu z faktami i opowiada o pacjentach, którzy nie zdążyli… wysłać ostatniego maila. To rozmowa o sercu – dosłownie i w przenośni. Dla każdego, kto żyje intensywnie i chce żyć długo.

płaska struktura organizacyjna Ludzie podążają za strukturą: jak mniejsza hierarchia zmienia miejsce pracy

Przejście na samoorganizujące się zespoły i danie większej autonomii pracownikom skutkuje większym zaangażowaniem i lepszymi wynikami. Jednak nie każdemu pracownikowi odpowiada taka zmiana. Menedżerowie coraz częściej dostrzegają, że sposób organizacji firmy wpływa na jej wyniki, dlatego regularnie modyfikują strukturę, licząc na poprawę efektów. Znacznie mniej uwagi poświęca się jednak temu, jak takie zmiany oddziałują na samych pracowników.

Abstrakcyjna ilustracja symbolizująca przywództwo w erze AI: po lewej – chłodne, geometryczne wzory przypominające dane i algorytmy; po prawej – ciepłe, organiczne formy nawiązujące do ludzkiej intuicji. Centralny punkt styku sugeruje integrację logiki i emocji w kontekście sztucznej inteligencji. Lider w erze AI: jak zachować ludzką przewagę w świecie algorytmów

Między AI a ludzką kreatywnością

Kreatywność, wyobraźnia, humor – dotąd uznawane za wyłącznie ludzkie – dziś są imitowane przez sztuczną inteligencję, stawiając fundamentalne pytania o przywództwo w erze AI. Sztuczna inteligencja generuje teksty, obrazy, muzykę, a nawet żarty. Czy oznacza to, że maszyny dorównały człowiekowi także w jego najbardziej subtelnych umiejętnościach?

Bob Mankoff, rysownik magazynu „The New Yorker”, uważa, że nie. Jego zdaniem humor nie rodzi się z danych, lecz z emocji, świadomości własnej niedoskonałości i wrażliwości na kontekst. AI może symulować humor, lecz nie rozumie jego źródła.

To właśnie napięcie – pomiędzy potęgą obliczeniową a nieuchwytną ludzką intuicją – stawia liderów przed istotnymi pytaniami: gdzie kończy się autentyczna twórczość człowieka, a zaczyna jej algorytmiczna symulacja? Jak zarządzać w rzeczywistości, w której inteligencja staje się sztuczna, ale autentyczne przywództwo nadal wymaga człowieka?

Ludzka przewaga: humor, empatia, kreatywność

<!– wp:paragraph –>

W czasach postępującej automatyzacji, paradoksalnie to właśnie cechy głęboko ludzkie – humor, empatia i kreatywność – stają się zasobami o kluczowym znaczeniu dla liderów.

Zdolności metapoznawcze w budowaniu przewagi konkurencyjnej Od tych kompetencji zależy wygrana w dobie AI

Temat rozwoju generatywnej sztucznej inteligencji nie traci na popularności. Rewolucja AI wciąż postępuje. Choć GenAI zyskało zarówno zwolenników, jak i sceptyków, korzystanie z niej nie jest już kwestią wyboru. Stało się koniecznością. Jak uzyskać przewagę w tym obszarze? Kluczem do sukcesu okazuje się nie sam dostęp do technologii, lecz umiejętność właściwego jej wykorzystywania. Na jakie kompetencje zatem postawić?

Wiele organizacji popełnia ten sam błąd. Wdraża narzędzia oparte na AI z przekonaniem, że sam fakt ich wprowadzenia nie wystarczy, by zwiększyć efektywność pracy. Tymczasem problem nie leży w samej technologii, lecz w tym, jak ludzie potrafią ją wykorzystywać. Jest to podobna sytuacja do tej z początku epoki cyfrowej. Obsługa komputera, która była wtedy kluczową kompetencją, wkrótce stała się podstawą. Podobnie dziś samo sprawne posługiwanie się narzędziem AI to dopiero początek. Rzeczywista przewaga wynika ze zdolności łączenia technologii z głębokim rozumieniem potrzeb biznesowych i otoczenia. Zdaniem czołowych ekspertów, przewagę konkurencyjną osiągną organizacje, które zainwestują nie tylko w technologię, lecz także w umiejętności metapoznawcze. Chodzi o zdolność do analizy, interpretacji, krytycznego osądu i dynamicznej współpracy z AI.

Trzeba zmienić sposób myślenia o AI, stawiając w centrum umiejętności metapoznawcze

Osiągnięcie sukcesu w dobie generatywnej AI wymaga zmiany sposobu myślenia o tej technologii. Nie wystarczy wiedzieć, jak używać nowego narzędzia. Trzeba też rozumieć, po co to robić, kiedy i czy w ogóle warto. Ta transformacja musi się zacząć od liderów, którzy wytyczą drogę dla reszty organizacji. Prezesi i członkowie zarządów muszą zdać sobie sprawę, że w większości zadań AI nie zastępuje ludzkiej pracy, lecz ją uzupełnia. Przykładowo, przy sprzedaży skomplikowanych usług, takich jak ubezpieczenia bądź rozwiązania finansowe, ważne są relacje międzyludzkie i wzajemne zaufanie. AI nie powinna wypierać tych kompetencji, lecz wzmacniać je, by ułatwić komunikację.

Trzy kluczowe wnioski na temat postaw pracowników wobec elastyczności w pracy

Potrzeby pracowników są zróżnicowane, podobnie jak ich preferencje dotyczące miejsca i czasu wykonywania obowiązków zawodowych. Pięć lat po masowym przejściu na pracę zdalną – i w obliczu rosnącej liczby nakazów powrotu do biur – jakie są obecne nastroje pracowników wobec elastycznych form zatrudnienia? Wyniki naszych badań rzucają światło na to, jak bardzo pracownicy w różnym wieku cenią sobie elastyczność.

nowe spojrzenie na wzrost gospodarczy Nowe spojrzenie na wzrost gospodarczy

Kwestionowanie przekonania, że przedsiębiorstwa muszą nieustannie się rozwijać, odsłania nowe ścieżki prowadzące do odporności i zrównoważonego rozwoju.

Karl-Johan Perrson, prezes zarządu i były dyrektor generalny H&M, zadał kiedyś pytanie: „Co by się stało, gdybyśmy wszyscy konsumowali o 20% mniej? Uważam, że oznaczałoby to katastrofę. 20% mniej miejsc pracy, 20% mniej wpływów podatkowych, 20% mniej pieniędzy przeznaczanych na szkoły, opiekę zdrowotną czy drogi. Światowa gospodarka uległaby załamaniu. Jestem głęboko przekonany, że to właśnie wzrost gospodarczy sprawił, iż świat jest dzisiaj lepszym miejscem niż dwie dekady temu. A za kolejne 20 lat będzie jeszcze lepszym”.

Czy rzeczywiście tak jest? Jeśli tak, to stoimy przed problemem, który J.B. MacKinnon określa mianem „dylematu konsumenta”. W swojej książce The Day the World Stops Shopping [Dzień, w którym świat przestanie kupować] stwierdza: „Stan planety jasno pokazuje, że konsumujemy zbyt wiele. W samej Ameryce Północnej zużywamy zasoby Ziemi pięciokrotnie szybciej, niż są one w stanie się odnowić. Pomimo naszych wysiłków podejmowanych w celu »zazielenienia« konsumpcji – poprzez recykling, poprawę efektywności energetycznej czy wykorzystanie energii słonecznej – globalna emisja dwutlenku węgla wciąż nie maleje. Ekonomia nakazuje nam jednak nieustannie zwiększać konsumpcję. Wiek XXI uwypuklił ten kluczowy wniosek: musimy przestać kupować”.

Problem polega na założeniu, lansowanym w edukacji biznesowej, że gospodarka może i musi stale rosnąć – założeniu, które przenika strategie korporacyjne, nakazując firmom nieustanny rozwój pod groźbą utraty znaczenia na rynku. Jednak ciągły wzrost gospodarczy jest niemożliwy, a rozpowszechniony dogmat, że wzrost jest warunkiem koniecznym dla ludzkiego dobrobytu, tworzy pułapkę, z której wielu nie dostrzega drogi wyjścia. Jak pisze Paul Farrell w „The Wall Street Journal”: „Jesteśmy uzależnieni od mitu nieustającego wzrostu gospodarczego – mitu, który zabija Amerykę”. Dlatego edukacja biznesowa powinna zacząć uwzględniać ograniczenia wzrostu oraz pokazywać różne jego modele.

Materiał dostępny tylko dla subskrybentów

Jeszcze nie masz subskrypcji? Dołącz do grona subskrybentów i korzystaj bez ograniczeń!

Subskrybuj

Newsletter

Otrzymuj najważniejsze artykuły biznesowe — zapisz się do newslettera!