Reklama
Dołącz do liderów przyszłości i zdobądź przewagę! Sprawdź najnowszą ofertę subskrypcji
Kultura organizacyjna

Nowe środowisko pracy – oczami badaczy z MIT

10 stycznia 2022 9 min czytania
Opracowanie Mit Smrp
Nowe środowisko pracy – oczami badaczy z MIT

W wyniku galopującej transformacji cyfrowej i globalnej pandemii radykalnie zmienia się sposób wykonywania codziennych zadań w organizacjach. Jak na nowe środowisko pracy patrzą badacze z MIT Sloan School of Management?

Prof. Thomas W. Malone, profesor zarządzania na MIT Sloan School of Management i pierwszy dyrektor MIT Center for Collective Intelligence, uważa, że obawy o jakość pracy wykonywanej zdalnie są przesadzone. Jeszcze przed wybuchem pandemii przedstawiciele kadr zarządzających w firmach z wielu różnych branż obawiali się, że osoby pracujące zdalnie będą miały problemy ze współpracą i budowaniem relacji ze swoimi koleżankami i kolegami. Przegląd literatury dokonany przez Malone’a i kilku współautorów, obejmujący 22 odrębne badania przeprowadzone w ciągu ostatniej dekady, przeczy tej tezie.

Zapewnij optymalne warunki współpracy zespołom zdalnym

Okazuje się, że zbiorowa inteligencja zespołów zdalnych niewiele różni się od inteligencji zespołów, których członkowie spotykają się ze sobą twarzą w twarz. Dzieje się tak dlatego, że to, gdzie ludzie pracują, ma mniejsze znaczenie niż to, jak praca jest wykonywana i kto ją wykonuje. (Więcej na ten temat przeczytasz w artykule pt. „Zbiorowa inteligencja zdalnych zespołów”).

Co istotne, wspieranie zespołów zdalnych (które wcześniej pracowały stacjonarnie) zawsze będzie oznaczało konieczność przebudowania procesów. Przykładowo ciągła komunikacja podczas pracy zdalnej może nie być tak efektywna jak komunikacyjne zrywy, po których następuje cisza niezbędna z kolei do skupienia się na pracy i realizacji celów. Oczywiście, jak zauważa prof. Malone, te momenty ciszy mogą zakłócić funkcjonowanie firmy w modelu tradycyjnym, ale i przynieść ciekawe korzyści płynące z możliwości zebrania zróżnicowanego zespołu, w którym jednostki pracują z dowolnego miejsca na świecie, bo nie ogranicza ich fizyczna lokalizacja.

5 twierdzeń na temat pracy, które trzeba przeformułować

George Westerman, starszy wykładowca MIT Sloan School of Management i główny naukowiec J‑WEL Workforce Learning, zwraca uwagę na pięć powszechnie przyjmowanych twierdzeń, które w obecnym środowisku pracy należy zrewidować. Jakie to twierdzenia?

  1. Jeśli ludzie nie pracują w biurze, nie są produktywni.
    Powrót do biura nie powinien być postrzegany w sposób zero‑jedynkowy. Niektóre zadania lepiej wręcz wykonywać zdalnie. Dotyczy to zwłaszcza prac, w których postęp łatwo zmierzyć, na przykład kodowania. Ponadto niektórzy pracownicy, na przykład wykonujący pracę kreatywną, są lepiej zmotywowani, gdy nie są nieustająco nadzorowani.

  2. Te same zasady nie muszą obowiązywać wszystkich.
    Wyjątkowe przywileje, kiedyś przyznawane tylko niektórym i w szczególnych okolicznościach, takie jak elastyczne godziny pracy lub praca zdalna, powinny stać się standardem dotyczącym wszystkich pracowników. Niemniej liderzy i działy HR muszą zadbać o to, by nowy standard nie wpłynął na rozprężenie w firmie.

  3. Firma powinna mieć siedzibę blisko źródeł talentów.
    Kiedy możliwa jest praca z dowolnego miejsca, firmy nie potrzebują fizycznych siedzib w najlepszych (i najdroższych) lokalizacjach. Muszą jednak rozważyć, jak przekłada się to na możliwość pozyskiwania najzdolniejszych pracowników, na zasady ustalania wysokości wynagrodzeń i na jakość współpracy międzybranżowej.

  4. Ludzie, których zatrudniam, nie mogą pracować dla nikogo innego.
    Gdy pracownicy wykonują swoje obowiązki zdalnie, trudno jest ocenić, dlaczego ich produktywność spada – niezależnie od tego, czy mają dodatkowe zajęcie, czy chorego członka rodziny. Liderzy muszą więc znaleźć przejrzyste sposoby na mierzenie ich wydajności oraz motywowanie pracowników do tego, aby pracowali wtedy, kiedy mogą – nawet jeśli okaże się, że będzie to czas poza oficjalnymi godzinami pracy.

  5. Pracownicy będą pracować tak, jak im każemy.
    Współcześni pracownicy, i to we wszystkich branżach, protestują, gdy praca jest stresująca. Liderzy muszą uwzględniać ich głos w procesie zmiany sposobu wykonywania pracy i organizacji jednostek biznesowych, zamiast ślepo podążać za opiniami kadry kierowniczej.

Mierz wartość „widzialności”

Michael Schrage, profesor wizytujący w MIT Initiative on the Digital Economy uważa, że kwestia monitorowania pracy i wydajności pracowników wymaga ustalenia jasnych zasad.

Cyfryzacja napędzana przez COVID‑19 przyspieszyła i zmieniła nastawienie kierownictwa do śledzenia, co i jak robią pracownicy. Ten wzmożony monitoring, realizowany w różny sposób, zazwyczaj postrzegany jest przez pracowników jako nadzór korporacyjny, przejaw braku zaufania, a nawet naruszanie prywatności – zwłaszcza podczas pracy zdalnej. W końcu nikt nie czuje się komfortowo, gdy uważa, że jest szpiegowany. Dlatego pracownicy oczekują od liderów wiarygodnych argumentów tłumaczących korzyści, koszty i kompromisy związane z tzw. widocznością (ang. visibility).

Shrage przywołuje negatywny przykład firmy Netflix. Trzech członków kadry kierowniczej straciło pracę po tym, jak skrytykowało swoich szefów na używanym wyłącznie wewnątrz firmy komunikatorze Slack. Do tej pory Netflix miał reputację firmy o przejrzystej kulturze organizacyjnej. Organizacja chwaliła się m.in. uczciwością w komunikacji. Co więcej, dyrektor ds. treści Ted Sarandos oświadczył niegdyś, że firma nie monitoruje Slacka ani poczty elektronicznej.

Firma musiała więc znaleźć sposób na pogodzenie wartości korporacyjnych i cyfrowego monitoringu. Jak przekonuje Schrage, potrzeba monitorowania ludzi i procesów nie oznacza wejścia w konflikt z wartościami korporacyjnymi. Firmy powinny wprowadzić nowy KPI: wskaźnik zwrotu z widoczności. Dzięki temu pracownicy dowiedzą się, jakie realne korzyści może przynieść im i całej organizacji zrzeczenie się części prywatności. Schrage zaleca też liderom podjęcie inicjatyw, które pomogą zrealizować potencjał etycznej „widoczności”, a tym samym zwiększyć produktywność i poczucie sprawczości poszczególnych pracowników. Jakie to inicjatywy?

Prowadzenie analiz sentymentu związanych z przepływem pracy.
• Dbanie o większą przejrzystość kalendarzy w celu lepszego planowania spotkań i terminów.
• Udostępnienie liderom informacji o tym, jak ludzie współpracują ze sobą – najlepiej poprzez wykorzystanie dostępnych zasobów analitycznych do badania takich kwestii, jak dynamika interpersonalna i kultura zespołu.
• Tworzenie i udostępnianie przez liderów informacji dotyczących tego, czym jest widoczność, po to, aby upewnić się, że pracownicy postrzegają ją jako kluczową wartość korporacyjną, a nie tylko produkt uboczny coraz bardziej cyfrowego miejsca pracy.

Cyberbezpieczeństwo – niezmienny priorytet firm

Keri Pearlson, dyrektor ds. cyberbezpieczeństwa w MIT Sloan School of Management, i jej współpracownik Keman Huang przestrzegają, że mimo ogromnych wyzwań związanych z zarządzaniem pracownikami w nowej normalności, a może właśnie w związku z tymi wyzwaniami, liderzy nie powinni zaniedbywać cyberbezpieczeństwa. Niestety, jak wskazują eksperci, firmy rzadko myślą o cyberbezpieczeństwie podczas projektowania produktów i usług. Decydują się na wprowadzanie funkcji bezpieczeństwa dopiero po zakończeniu projektowania. Dzieje się tak, ponieważ cyberbezpieczeństwo nie przyczynia się bezpośrednio do przychodów, opóźnia czas wprowadzenia na rynek, a menedżerowie często nie są świadomi konsekwencji luk w zabezpieczeniach.

Z drugiej strony współcześni klienci coraz częściej oczekują, że produkty będą bezpieczne. Dlatego Pearlson i Huang zalecają firmom, by uwzględniały wymogi cyberbezpieczeństwa już na etapie projektu. Nie wystarczy jednak, aby liderzy po prostu polecili projektantom i zespołom programistycznym skupienie się na bezpieczeństwie. Zdając sobie z tego sprawę, Pearlson i Huang opracowali cztery wskazówki dla liderów, które pomogą im zachęcać do zmiany zachowań i większej troski o cyberbezpieczeństwo. Jakie to wskazówki?

  1. Powiąż ocenę wydajności z bezpieczeństwem cybernetycznym, a nie tylko z szybkością wprowadzania produktów na rynek. Nie bój się sytuacji, w której niewystarczający poziom bezpieczeństwa informatycznego opóźni pracę nad produktem czy usługą. Spraw, by zespół projektowy odpowiadał też za bezpieczeństwo produktu.

  2. Doceniaj projektantów angażujących się w pozytywne zachowania związane z bezpieczeństwem cybernetycznym, czy to na spotkaniach z liderami ds. bezpieczeństwa, czy w trakcie spotkań kierownictwa ze wszystkimi pracownikami.

  3. Zmodyfikuj proces tworzenia produktu tak, aby zawierał elementy dotyczące cyberbezpieczeństwa. Da to projektantom wiedzę, która pozwoli dokonać wstępnego przeglądu rozwiązań gwarantujących bezpieczeństwo, bez konieczności zapraszania zewnętrznych ekspertów.

  4. Konsekwentnie podkreślaj znaczenie bezpieczeństwa cybernetycznego w projektowaniu produktów. Żadna ilość informacji na ten temat nie jest zbyt duża.


Źródło: The changing world of work: 5 new ideas from MIT Sloan Management Review | MIT Sloan

O autorach
Tematy

Może Cię zainteresować

Trzy zielone flagi, których szukają w pracy utalentowani pracownicy

W obliczu rosnącej liczby pracowników poszukujących sensu w pracy, organizacje, które chcą przyciągnąć i zatrzymać najlepsze talenty, muszą świadomie tworzyć środowisko pracy sprzyjające poczuciu wspólnoty, wpływu i rozwoju. Autorzy wskazują trzy „zielone flagi”, na które zwracają uwagę kandydaci: poczucie wspólnoty, poczucie wpływu  i możliwości rozwoju. Już w procesie rekrutacyjnym warto opowiadać o konkretnych historiach i doświadczeniach pracowników, które potwierdzają istnienie tych elementów. Takie podejście nie tylko przyciąga utalentowanych kandydatów, ale też zwiększa ich zaangażowanie i długofalową motywację.

Jak odbudować zaufanie w zespole? Powrót do biur nie może się udać bez tego składnika. Jak odbudować psychologiczny kontrakt zaufania w zespole?

Powrót do biur nie może się udać bez tego składnika. Jak odbudować psychologiczny kontrakt zaufania w zespole?

Wdrażanie polityki powrotu do biur to nie tylko kwestia liczby dni spędzanych stacjonarnie. Badania wykazują, że ważniejszy może okazać się sposób jej wprowadzenia, komunikowania i elastyczność egzekwowania. Fala demotywacji, z którą boryka się wiele przedsiębiorstw, wynika z tego, że rynek pracy naruszył psychologiczny kontrakt, niepisanie definiujący relacje zawodowe. Co powinni wiedzieć liderzy, by odbudować utracone zaufanie i skutecznie przeprowadzić transformację?

Decyzja o powrocie do biur lub utrzymaniu pracy zdalnej to jedno z głównych źródeł polaryzacji. Choć obie strony doszukują się w nich niewłaściwych intencji – jedna wysuwając oskarżenia o mikrozarządzanie, druga z kolei o roszczeniowość i lenistwo – prawda leży w zupełnie innym miejscu. Badania pokazują, że każdy z  trybów pracy może zostać wprowadzony zarówno z pozytywnym, jak i z negatywnym rezultatem.  W czym zatem tkwi problem? W ograniczonym zaufaniu pomiędzy pracodawcami a pracownikami, wynikającym z czysto transakcyjnego traktowania stosunku pracy. Sytuacja wymaga natychmiastowej ze strony liderów, aby jej efekty nie przybrały na sile.

dane syntetyczne Dane syntetyczne dają drugą szansę. Tak SAS pomaga firmom pokonać barierę braku danych

Brakuje Ci danych do rozwoju AI, testowania nowych rozwiązań lub podejmowania kluczowych decyzji biznesowych? Nie jesteś sam – dla wielu firm to największa bariera na drodze do postępu. Odkryj, jak dane syntetyczne, inteligentnie generowane informacje naśladujące rzeczywiste zbiory bez naruszania prywatności, otwierają nowe możliwości. Dowiedz się, jak firmy – od ochrony zagrożonych wielorybów po sektor finansowy – wykorzystują je do przełamywania ograniczeń, trenowania skuteczniejszych modeli AI i przyspieszania transformacji. Przeczytaj, dlaczego eksperci SAS prognozują, że dane syntetyczne wkrótce staną się standardem i jak Twoja organizacja może na tym skorzystać.

przywództwo w czasach niepewności Czego potrzebują pracownicy od liderów w czasach niepewności?

W obliczu rosnącej niepewności geopolitycznej, gospodarczej i technologicznej, oczekiwania wobec liderów ulegają zasadniczej zmianie. Jak pokazują badania Gallupa, McKinsey & Company oraz MIT Sloan Management Review, tradycyjne modele przywództwa oparte na hierarchii, kontroli i przewidywalności coraz częściej zawodzą.

Centrum Dowodzenia Cłami: odpowiedź na geopolityczne wstrząsy

W odpowiedzi na rosnącą niepewność geopolityczną i agresywną politykę celną, Boston Consulting Group proponuje firmom stworzenie centrów dowodzenia cłami – wyspecjalizowanych jednostek analizujących zmiany regulacyjne i wspierających szybkie decyzje strategiczne. Artykuł pokazuje, jak takie centrum może pomóc chronić marże, przekształcić kryzys w szansę i wzmocnić odporność firmy w globalnym handlu.

Chief Geopolitics Officer: odpowiedź na zmienność świata

W coraz mniej przewidywalnej rzeczywistości 2025 roku funkcja Chief Geopolitics Officer nie jest chwilową modą, lecz strategiczną odpowiedzią na rosnącą złożoność otoczenia biznesowego. Geopolityka przestała być czynnikiem zewnętrznym, natomiast stała się integralnym elementem zarządzania ryzykiem, planowania rozwoju i budowania przewagi konkurencyjnej. Organizacje, które już teraz integrują kompetencje geopolityczne z procesami decyzyjnymi na poziomie zarządu, zyskują realną odporność na wstrząsy systemowe, szybszy dostęp do informacji oraz zdolność przewidywania i adaptacji.

Europejski Kongres Finansowy 2025 Europejski Kongres Finansowy 2025 pod znakiem geopolityki, bezpieczeństwa i transformacji

W ostatnich latach mapa ryzyk geopolitycznych i gospodarczych uległa gwałtownej zmianie. Agresywna polityka Rosji, napięcia na linii USA–Chiny oraz zmagania liberalnych demokracji z ruchami populistycznymi redefiniują globalny porządek. Europa staje przed fundamentalnymi pytaniami o bezpieczeństwo, integrację i odporność instytucjonalną. To właśnie o tych kluczowych zagadnieniach będzie się toczyć dyskusja podczas Europejskiego Kongresu Finansowego, który odbędzie się 2–4 czerwca w Sopocie.

EKF to jedno z najważniejszych spotkań finansowych w Europie Środkowo-Wschodniej

EKF ma miejsce w Sopocie. W ciągu trzech dni odbędzie się szereg nieskrępowanych debat, podczas których poruszane będą kluczowe tematy wynikające z sytuacji geopolitycznej i narastającej niepewności co do relacji gospodarczych, handlowych i finansowych na świecie, ale także tematyka stabilności europejskiego i polskiego systemu finansowego. Ich owocem będą rekomendacje dotyczące zmian systemowych w polityce gospodarczej, służące bezpiecznemu i zrównoważonemu rozwojowi.

Jak narzędzia GenAI mogą, a jak nie mogą pomóc w prezentacji

Narzędzia GenAI mogą pomóc nam zaoszczędzić czas podczas zbierania materiałów i pisania prezentacji. Jednak liderzy powinni unikać wykorzystywania GenAI zbyt wcześnie w kreatywnym procesie tworzenia prezentacji. Przekaz trafia do odbiorców wtedy, gdy nawiążą z nim więź, a ta więź wynika z trzech bardzo ludzkich umiejętności: naszej zdolności do projektowania strategicznego przekazu, naszej kreatywnej oceny oraz naszej empatii.

Jak koncepcje lean management i just-in-time sprawdzają się w czasach niepewności? Jak lean management i just-in-time sprawdzają się w czasach niepewności?

Nazbyt często reakcją biznesu na niepewne czasy jest nicnierobienie, czyli „czekanie i obserwowanie”. Niestety takie podejście oznacza, że ​​biznes nie jest przygotowany na nadchodzące zmiany. Zdecydowanie lepszym rozwiązaniem jest wykonanie proaktywnych kroków, zmierzających do uzbrojenia firmy w elastyczność, pozwalającą na szybkie reagowania na nieprzewidywalne zdarzenia. Oto, czego uczy nas podejście lean management.

Niepewność to według wielu ekspertów najgorsze, co może spotkać biznes. Nie można bowiem przyjąć za pewnik żadnego z dostępnych rozwiązań. Niektórzy decydują się nie wprowadzać żadnych działań, czekając na jakikolwiek sygnał o stabilizacji. Inni gromadzą zapasy, a jeszcze inni wybierają wręcz odwrotne rozwiązanie – reagowania na bieżąco na poszczególne sygnały. Do zalecanych rozwiązań zalicza się w tej sytuacji koncepcja „szczupłego zarządzania”, która swoimi korzeniami sięga do Japonii lat 80. Chociaż wiele z jej założeń może okazać się trafne, warto pamiętać, że czasy się zmieniły, a warunki gospodarcze podlegają ciągłej ewolucji. W związku z tym nawet do strategii opartej na elastyczności warto podejść z odrobiną dystansu i dostosować ją do wszystkich zmiennych. Jak właściwie zaimplementować lean management, ze szczególnym uwzględnieniem just-in-time, w realiach niepewności gospodarczej, żeby na tym skorzystać z jednoczesną redukcją ryzyka?

Lider przyszłości? Ten, który potrafi współpracować

Współczesne życie zawodowe wymaga nie tylko doskonałości indywidualnej, ale także rozwijania umiejętności współpracy. Mistrzostwo i współdziałanie to dwa filary produktywności i sensu pracy. Autorka pokazuje, że współpraca bywa trudna — krucha, podatna na obojętność i konflikty — ale też niezwykle wartościowa. Poprzez badania, osobiste doświadczenia i refleksje wskazuje, jak relacje, sieci kontaktów oraz świadome budowanie otwartości wpływają na rozwój zawodowy. Kluczowe jest pielęgnowanie postawy opartej na zaufaniu, hojności i ciekawości oraz umiejętność zadania pytania, które zapala iskrę porozumienia i wspólnego działania.

Materiał dostępny tylko dla subskrybentów

Jeszcze nie masz subskrypcji? Dołącz do grona subskrybentów i korzystaj bez ograniczeń!

Subskrybuj

Newsletter

Otrzymuj najważniejsze artykuły biznesowe — zapisz się do newslettera!