Reklama
OFERTA SPECJALNA na NAJWYŻSZY pakiet subskrypcji! Wersję Platinum - OFERTA LIMITOWANA
Kompetencje i szkolenia

Czy warto bać się piątku 13?

13 października 2023 3 min czytania
Zdjęcie Paweł Kubisiak - Redaktor i analityk biznesowy, autor książek i licznych publikacji poświęconych tematyce przywództwa, strategii i zarządzania. Obecnie pełni funkcję redaktora naczelnego MIT Sloan Management Review Polska, wcześniej kierował redakcją polskiej edycji Harvard Business Review, ICAN Management Review oraz był wicenaczelnym Pulsu Biznesu i szefem pb.pl.
Paweł Kubisiak
Czy warto bać się piątku 13?

Streszczenie: Piątek 13, znany również jako paraskewidekatriafobia, od wieków budzi w ludziach obawy. Korzenie tego przesądu sięgają czasów biblijnych, gdzie Judasz Iskariota był trzynastym gościem Ostatniej Wieczerzy, a Jezus umarł w piątek. Ponadto, w 1307 roku w piątek 13 października, na rozkaz króla Filipa IV Pięknego, aresztowano wszystkich templariuszy we Francji, co również przyczyniło się do negatywnego postrzegania tej daty. Współcześnie piątek 13 wpływa na produktywność w miejscach pracy, powodując straty finansowe szacowane na 700–900 milionów dolarów za każdym razem. Pracownicy unikają pracy, podróży służbowych i podejmowania ważnych decyzji. Jednak nie wszystkie skutki są negatywne. Badania wykazują, że tego dnia zdarza się mniej wypadków drogowych, pożarów i kradzieży. Ponadto przemysł filmowy korzysta na tym przesądzie, produkując filmy takie jak "Piątek 13", które przyniosły twórcom ponad 465 milionów dolarów.

Pokaż więcej

Strach przed piątkiem 13., znany również jako paraskewidekatriafobia, pojawił się na długo, zanim stał się popularny zabójca w masce hokejowej z filmu „Piątek 13”. I wciąż ma się dobrze.

Niektóre z najwcześniejszych źródeł awersji do tego felernego dnia można znaleźć w Biblii: Judasz Iskariota był trzynastym gościem Ostatniej Wieczerzy, a Jezus umarł w piątek. Jednak nawet w czasach przedbiblijnych pewien urzędnik pominął cyfrę 13 w Kodeksie Hammurabiego, co zapoczątkowało tysiące lat przesądów i niespokojnego spoglądania za siebie.

Bliższe źródła odwołują się do daty 13 października 1307 roku, gdy w piątek na rozkaz Filipa IV Pięknego aresztowani zostali wszyscy templariusze we Francji. Zadłużony po uszy król pozazdrościł majątku zakonowi i nakazał swojemu kanclerzowi, Wilhelmowi de Nogaret, pojmanie jego członków, zarzucając im herezję, świętokradztwo, czary, rozpustę i spiskowanie z Saracenami. Rzekomych wiarołomców, zdrajców i sodomitów kazał spalić na stosie, a ich majątek sobie przywłaszczył. Według legendy Ostatni Wielki Mistrz Zakonu, Jacques de Molay, zanim spłonął na stosie, rzucił klątwę na Filipa IV, papieża Klemensa V i Wilhelma de Nogaret. Od tego momentu żaden z nich nie przeżył roku.

Niestety w przeciwieństwie do francuskiej korony piątek trzynastego kojarzy się większości ze stratami. Piątek 13, jako najbardziej pechowy dzień w roku, wpływa na nasze miejsca pracy i obniża naszą produktywność. Wedle różnych szacunków ten dzień kosztuje organizacje od 700 do 900 milionów dolarów za każdym razem, a wszystko dlatego, że pracownicy nie chcą iść do pracy, ani nawet wychodzić z domów. W tym strasznym dniu szczególnie cierpią firmy z branży cateringowej, hotelarskiej i transportowej, ponieważ ludzie boją się wychodzić na posiłki, planować wydarzenia, brać ślub lub latać. Jednak efekt dotyczy wszystkich firm i miejsc pracy, ponieważ pracownicy unikają podróży służbowych, podejmowania ważnych decyzji, a w niektórych przypadkach w ogóle nie pojawiają się w pracy.

Czy te obawy są uzasadnione? W 1986 roku w piątek 13 technologiczny gigant IMB doznał nieodwracalnej utraty danych wywołanej przez Brain, najstarszy wirus komputerowy. W piątek, 13 stycznia 2012 roku, zatonął statek Costa Concordia. W wyniku katastrofy zginęły 32 osoby, a 64 zostały ranne, a wycena armatora również sięgnęła dna. Tego samego dnia ogłoszono, że PKB Chin spadł do najniższego poziomu od trzech lat, co z kolei wytrąciło Państwo Środka z cyklu nieprzerwanego wzrostu.

Ale piątek trzynastego może być też dobry dla biznesu. Badanie ubezpieczeniowe przeprowadzone na rynku amerykańskim wykazało, że w piątek 13 zdarza się mniej wypadków drogowych, a liczba pożarów i kradzieży spada.

Największym beneficjentem jest branża filmowa. „Piątek 13”, amerykański slasher wyreżyserowany przez Seana S. Cunninghama w 1980 roku, stał się klasykiem wśród horrorów oraz zapoczątkował jedną z najdłuższych serii filmów w historii kina. Dwanaście obrazów, które łączy postać Jasona Voorheesa, zabójcy w masce hokejowej, przyniosło twórcom ponad 465 mln dolarów! Z ich perspektywy paraskewidekatriafobia jest więc zjawiskiem z pewnością pozytywnym.

O autorach
Tematy

Może Cię zainteresować

Magazyn
Premium
Dlaczego uważni liderzy lepiej zarządzają zmianą
Samoświadomi i opanowani menedżerowie skuteczniej przeprowadzają swoje zespoły przez okresy niepewności związanej ze zmianami kierunku działania organizacji. Wdrażanie strategicznych zmian ma ogromny wpływ na wyniki przedsiębiorstw. Niezależnie od tego, czy chodzi o zwinne wykorzystanie nowej szansy rynkowej, czy o budowanie długoterminowej odporności. Wielu liderom jest jednak trudno skutecznie przeprowadzić zespół przez ten proces. Takie inicjatywy […]
Premium
W erze cyfrowej zaangażowanie nabiera nowego znaczenia

Automatyzacja bez ludzi nie działa. W erze AI to zaangażowanie, odpowiedzialność i zaufanie stają się nową walutą innowacyjnych organizacji.

chiński e-commerce i social commerce
Premium
Superaplikacje, social commerce i AI, czyli chiński przepis na sukces w e-handlu

Superaplikacje, handel społecznościowy i sztuczna inteligencja tworzą w Chinach nowy model handlu. Ashley Dudarenok tłumaczy, dlaczego przyszłość e-commerce należy do zintegrowanych ekosystemów i inteligentnych agentów AI.

Premium
Zaangażowania można się nauczyć

Zaangażowanie to nie magia, lecz kompetencja. Można je trenować – tak jak empatię, odpowiedzialność czy współpracę – pod warunkiem, że liderzy stworzą ku temu właściwe warunki.

strategie ochrony innowacji
Premium
Jak chronić innowacje przed kopiowaniem

Jak skutecznie bronić innowacji przed kopiowaniem? Czasem wystarczy mądrze zaprojektować produkt – tak, by jego kluczowych elementów nie dało się łatwo odtworzyć ani wykorzystać.

Premium
Efekt domina w zarządzaniu dobrostanem

Kultura dobrostanu staje się nowym filarem przywództwa. Firmy, które inwestują w wellbeing liderów i zespołów, uruchamiają efekt domina – rozwijają kompetencje, wzmacniają kulturę organizacyjną i budują przewagę na rynku.

Wybieram MIT

Cyfrowa transformacja to dziś nie wybór, lecz konieczność. Jak pokazuje doświadczenie Grupy Symfonia, przemyślane inwestycje w technologie potrafią odmienić kierunek rozwoju firmy i stać się impulsem do trwałej przewagi konkurencyjnej.

Premium
Jak zautomatyzować operacje bez nadwyrężania budżetu

Automatyzacja nie musi oznaczać milionowych nakładów. Dzięki tanim i elastycznym technologiom nawet małe firmy mogą usprawnić procesy i zwiększyć produktywność.

środowiska wirtualne w procesie design thinking
Premium
Jak praca zdalna zmienia design thinking

Design thinking wkracza w nowy wymiar. Dzięki środowiskom wirtualnym zespoły mogą współtworzyć, testować i analizować pomysły w czasie rzeczywistym – niezależnie od miejsca i strefy czasowej. To nie tylko narzędzie pracy zdalnej, lecz także przestrzeń do pogłębionej empatii, eksperymentowania i szybszego wdrażania innowacji.

Premium
Strategia zakorzeniona w przyszłości firmy

Technologia bez wizji to tylko narzędzie. Aby automatyzacja miała sens, musi wynikać z celów, wartości i przywództwa – a nie z mody na cyfrowość.

Materiał dostępny tylko dla subskrybentów

Jeszcze nie masz subskrypcji? Dołącz do grona subskrybentów i korzystaj bez ograniczeń!

Subskrybuj

Newsletter

Otrzymuj najważniejsze artykuły biznesowe — zapisz się do newslettera!