Świat dopiero co odszedł od modelu postprzemysłowego do fazy gospodarki opartej na wiedzy, a za zakrętem czekają na nas nowe wyzwania i trendy.
Przejście od ekonomii opartej na produkcji masowej do paradygmatu, w którym rozwój gospodarczy w największym stopniu zależy od innowacyjności, wymusiło nowy model pracy, a co za tym idzie – również nowy wzorzec miejsca pracy. Postępująca cyfryzacja i przejęcie części zadań przez sztuczną inteligencję ostatecznie uczyni biuro miejscem tworzenia pomysłów i interakcji z innymi ludźmi, z którymi współdzielimy te same wartości. – Nasz strach przed wszechobecną digitalizacją i zastąpieniem człowieka przez inteligentne maszyny przypomina ten, który przeżywali nasi przodkowie, kiedy w ich fabryce zainstalowano pierwsze maszyny. Zmiany techniczne wymuszają społeczną adaptację, a na rynku biznesowym wygrają ci, którzy już dziś stworzą ekosystem dla pracowników jutra – uważa Jarosław Bator, dyrektor zarządzający Business Link.
W 1989 r. Ray Oldenburg opisał swoją teorię trzeciego miejsca. Poza domem i miejscem pracy wyróżnił trzecie miejsce, czyli przestrzeń publiczną, w której człowiek realizuje swoje potrzeby społeczne, spotyka znajome twarze i poznaje nowych ludzi i, co najważniejsze, dzieli się swoją wiedzą i wpada na nowe pomysły. Nasze trzecie miejsca muszą dawać poczucie, że jesteśmy u siebie, zaspakajać potrzeby. W 2018 r. Arnault Morrison zanegował aktualność tego podziału, pokazując trendy łączenia domu i życia społecznego (coliving), oraz pracy i życia społecznego (coworking). W dzisiejszym świecie najczęściej przebywamy w czwartym miejscu, będącym hybrydą przenikających się aspektów życia, odpowiadającą na współczesne potrzeby ekonomii opartej na wiedzy.
Ten tekst jest częścią projektu Biura: nowa definicja przestrzeni. Architektura. Design. Komfort pracy. Funkcjonalność przestrzeni i efektywność pracowników. Podpowiadamy, co warto zmienić w otoczeniu biurowym, by codzienna praca była bardziej efektywna i przyjemna. Odkrywaj i zmieniaj swoje biuro »
Niestety rosnące tempo pracy i zagęszczenie globalnej wioski nie pozwala wielu osobom ze świata korporacji na przyjemne popołudnia w lokalnym pubie bez kontaktu ze służbowym mailem. Przeprowadzone w 2017 r. badanie, którego wyniki przedstawia I edycja raportu przygotowanego przez firmę doradczą Human Power we współpracy z Aon Hewitt, Grupą Pracuj, Kinnarps Polska oraz Polskim Stowarzyszeniem Zarządzania Kadrami pt. „Praca, moc energia w polskich firmach” pokazuje, że znacząca część pracowników polskich firm (32,6%) zabiera obowiązki do domu, a ponad połowa ankietowanych przyznaje, że pracuje dłużej niż 8 godzin dziennie.
Rosnąca automatyzacja procesów i zastosowanie nowych technologii w naturalny sposób przekierowują ludzkie aktywności na zadania wymagające kreatywności i tworzenia nowych wartości. Biuro musi pozwalać na koncentrację, ale też na relaks oraz oderwanie się od zadania, by odpocząć i zmienić perspektywę: we wspomnianym badaniu Human Power 47,35% respondentów przyznało, że przerwy w pracy dają im energię do nowych zadań. Tak samo kluczową rolę w procesie zapewnienia pełnej produktywności pełni właściwie odżywianie się. Badania wskazują, że ludzie szczęśliwi są o 12% bardziej produktywni (Andrew Osswald, Happiness Report 2017). Należy jednocześnie pamiętać, że pracownicy niezadowoleni ze swojej pracy częściej chorują, są bardziej podatni na wypalenie zawodowe i depresję.
W tym kontekście kluczowe jest zapewnienie pracownikom otoczenia, które buduje ich poczucie zadowolenia i prestiż organizacji poprzez spełniającą najwyższe standardy estetykę. 83% badanych klientów Bussines Link przyznaje, że design przestrzeni, w której pracują, wpływa na odczuwany prestiż. 41% użytkowników potwierdza, że BL to miejsce pracy profesjonalistów, co odczuwają w codziennej pracy („Badanie satysfakcji klienta”, Business Link 2018).
Sposób, w jaki biuro i praca są zorganizowane – pod względem architektonicznym, organizacyjnym, zarządczym – ma kluczowy wpływ na efekt, zaangażowanie,poziom innowacyjności i samopoczucie pracowników. Tradycyjne, silosowe myślenie o biurze jako wydzielonym miejscu, gdzie liczy się prostota i meble spełniające nomy BHP, odbiera zespołom możliwość komunikacji nie tylko w ramach jednej firmy, ale także w ekosystemie – wśród innych ludzi, pracujących nad innymi projektami. To wielka przewaga zespołów projektowych, pracujących w biurach typu flex, że mają styczność nie tylko ze swoimi współpracownikami, ale także z ludźmi o całkowicie innych pasjach i kierunkach rozwoju. Jakość obsługi, otoczenia i funkcjonalności przestrzeni ma kluczowy wpływ na dobrostan pracowników i pozwala im osiągać lepsze wyniki w pracy.
Przeprowadzone przez Business Link w 2018 r. roczne badanie satysfakcji klientów pokazało, że kluczowym obszarem budującym satysfakcję z pracy w przestrzeni biurowej BL, jest jakość obsługi rozumiana jako poziom dbałości o przestrzeń i pracujących w niej ludzi. Oczekiwanie pracownika, że ktoś będzie dbał o jego potrzeby, dobrze pokazuje nowy trend: profesjonalistom nie wystarczy. już samo biuro i realizacja przez działy wsparcia procedur zapewnienia mebli, sprzętu i papieru do drukarek. Pracownicy biurowi chcą, by obsługa zapewniała elastyczność i szybkość reakcji na ich pojawiające się potrzeby. W badaniu zapytano pracowników, jakiego rodzaju elementów brakuje im w biurze. Jednym z najczęściej podnoszonych wątków była strefa relaksu i ciszy oraz wygodne fotele. To doskonale pokazuje projektantom, że muszą się odciąć od myślenia o biurze w kategoriach ośmiogodzinnego dnia pracy bez przerwy na jedzenie, refleksję i odpoczynek poza piętnastominutową przerwą, wymuszoną przez kodeks pracy.
Polski rynek elastycznych przestrzeni biurowych podąża zgodnie z globalnymi trendami – ku konceptowi biur opartych na aktywności i zwinności. Klientami tego segmentu będą zarówno szybko rosnące młode przedsiębiorstwa, jak i zespoły projektowe dużych organizacji. Przestrzeń dedykowana dla tego modelu pracy w jeszcze większym stopniu musi dawać pracownikom opcję pracy o różnej porze w dowolnej formie. Miejsce pracy powinno być zaprojektowane z myślą o rosnących potrzebach elastyczności, współpracy i adaptacji do konkretnego projektu. Pracodawca musi dziś podejmować decyzje, które pozwolą jego pracownikom rozwinąć swój potencjał, zapewniając jednocześnie płynność, kontrolę kosztów oraz poczucie, że miejsce realizacji ambicji pracownika wykazuje wszystkie cechy typowe dla „czwartego miejsca”.
