Reklama
Dołącz do liderów przyszłości i zdobądź przewagę! Sprawdź najnowszą ofertę subskrypcji
Jakość i obsługa

7 wskazówek, jak napisać e-mail biznesowy, by inni czytali go z przyjemnością i ze zrozumieniem

4 sierpnia 2020 7 min czytania
Zdjęcie Joanna Koprowska - Redaktorka „ICAN Management Review” oraz „MIT Sloan Management Review Polska”
Joanna Koprowska
7 wskazówek, jak napisać e-mail biznesowy, by inni czytali go z przyjemnością i ze zrozumieniem

E‑maile nie zawsze usprawniają komunikację biznesową. Gdy są nieprzemyślane i chaotyczne mogą ją wręcz utrudniać. Jak pisać je lepiej?

E‑mailowe nieporozumienia są zmorą wielu firm. Powód jest prosty – wiele osób tworzy niechlujne i nieprzemyślane e‑maile. Odbiorcy muszą się wówczas nieźle natrudzić, by wyłuskać kluczowe informacje. Bywają też e‑maile zdawkowe, ich nadawcy są tak oszczędni w słowach, że odbiorcy muszą się długo zastanawiać: „o co chodzi?”, „co ja mam z tym wspólnego?”, „co mam w związku z tym zrobić?”. Owszem, dociekliwi adresaci upewnią się, czy dobrze interpretują to, co przeczytali, i dopytają, jakich zadań mają się podjąć. Duże grono osób jednak postanowi się domyślić, o co chodziło, i na tej podstawie przejdzie do działań, często błędnych.

O tak! E‑maile bywają źródłem nieporozumień, dlatego warto zadbać o ich klarowność, prostotę i zwięzłość. Poniżej znajdziesz siedem wskazówek, które ci w tym pomogą.

1. Przemyśl, co chcesz napisać

Czy lubisz słuchać osób, które mówią, co im ślina na język przyniesie? Bez refleksji, bez zastanowienia, bez sensu? Zapewne nie. Początkujący pisarzy często wpadają w pewną pułapkę – od razu przelewają na papier to, co im wpadnie do głowy. W efekcie powstaje miszmasz, czyli niekonkretny, chaotyczny i często zbyt długi tekst. Unikaj takiego podejścia przy pisaniu e‑maili biznesowych.

Nie bądź w gorącej wodzie kąpany i nim napiszesz wiadomość, zastanów się, co masz do przekazania odbiorcy. Jeśli pójdziesz na żywioł, wystukasz na klawiaturze potok słów, bez ładu i składu, popadniesz w dygresje, odwrócisz uwagę od meritum. Nie o to ci chodzi.

2. Zacznij od tego, co najważniejsze

Czas to pieniądz, dlatego nie zanudzaj swoich odbiorców pięcioakapitowymi e‑mailami, w których gdzieniegdzie ukryjesz ważne kwestie. Litości! Szanuj czas klientów, współpracowników, szefa i podawaj w pierwszej kolejności najistotniejsze informacje.

Zamiast się rozpisywać, wyłóż kawę na ławę. W biznesie docenia się ludzi, którzy mają jasny punkt widzenia. Jeśli piszesz do kogoś z jakąś propozycją, już w pierwszych 2–3 zdaniach określ problem i zaproponuj rozwiązanie. Na rozwinięcie pomysłu przyjdzie jeszcze pora, np. podczas rozmowy.

Szanuj czas klientów, współpracowników, szefa i podawaj w pierwszej kolejności najistotniejsze informacje.

3. Bądź zwięzły

Łatwiej jest powiedzieć, co chcesz, w kilkunastu słowach niż w kilku, ale trudniej to przeczytać. Stań się wyznawcą zasady Davida Ogilvy’ego, uznanego za ojca współczesnej reklamy. Tak jak on używaj krótkich słów, zdań i akapitów. Pozbądź się każdego niepotrzebnego słowa lub zdania, które nie wnosi istotnych informacji. Oto kilka konkretów:

  • Usuwaj przyimki, takie jak np. bardzo, istotnie, ogromnie, gdyż nie wnoszą żadnej wartości do wypowiedzi, a tylko ją wydłużają. Jeśli coś ci się podobało, wystarczy napisać „podobało mi się”, a nie „bardzo mi się podobało”.

  • Używaj czasowników w stronie czynnej, np. zamiast pisać: „zadania zostały rozdzielone w moim zespole”, napisz „rozdzieliłem zadania w zespole”.

  • Czyść swój e‑mail z zawiłych porównań i powtórzeń.

  • Unikaj wielowyrazowych połączeń charakterystycznych dla stylu urzędowego, np. zamiast „z dniem dzisiejszym” pisz „dzisiaj”, zamiast „w miesiącu sierpniu” – „w sierpniu”, „zamiast „uiściłem opłatę” – „zapłaciłem”.

4. Nie przesadzaj z żargonem

Język biznesowy rządzi się swoimi prawami, wiele w nim zapożyczeń z obcych języków, określeń branżowych i specjalistycznych zwrotów tzw. -izmów, -yzmów. Łatwo ulec pokusie, by naszpikować e‑mail czy prezentacje takimi wyrażeniami, jednak przed tym przestrzegam. Często przynosi to odwrotny skutek od zamierzonego. Zwłaszcza jeśli komunikujesz się z przedstawicielem innej branży, możesz zostać źle zrozumiany, uznany za niekomunikatywnego, a nawet problematycznego. Nie musisz się wymądrzać, by wyjść na profesjonalistę.

PRZECZYTAJ TAKŻE: Nowe zasady komunikacji wewnętrznej »

Sekret skutecznej komunikacji 

Mariusz Smoliński , Piotr Kwiatkowski PL

We współczesnej rzeczywistości biznesowej coraz częściej liczą się sprawność działania i produktywność organizacji. Aby je wzmacniać, potrzeba narzędzi do lepszej komunikacji i integracji działań.

5. Wprowadzaj poprawki

Dla artysty pierwszy szkic to jedynie wstępna wersja dzieła sztuki, którą należy udoskonalić. Tę zasadę stosuj też do swoich listów i zawsze poprawiaj ich pierwszą wersję. Przed wysłaniem wiadomości sprawdź, czy jest poprawnie napisana. Poszukaj literówek, błędów interpunkcyjnych, ortograficznych czy składniowych, pamiętając o tym, że autokorekta bywa podstępna.

Jeśli to szczególnie ważna wiadomość, przeczytaj ją na głos. W ten sposób możesz wyłapać więcej usterek, niż czytając po cichu. W wypadku wyjątkowo ważnych e‑maili warto też skorzystać z pomocy zaufanej osoby i poprosić, aby przejrzała wiadomość. Tak upewnisz się, że niczego nie przegapiłeś.

6. Poczuj się jak architekt… tekstu

Zasadę podwójnego czytania dobrze znają copywriterzy, którzy sprzedają słowem. Ty, pisząc e‑mail, też sprzedajesz swoje pomysły, spostrzeżenia lub dzielisz się stanowiskiem w danej sprawie, chcąc wywrzeć na innych wpływ. Skorzystaj z prostcyh wskazówek, które pozwolą ci wyeksponować najważniejsze elementy twojej wiadomości:

  • zapisz pogrubioną czcionką kluczowe przesłanie lub skorzystaj z funkcji podkreślenia

  • stosuj wypunktowania lub numerację, gdy wymieniasz kilka opcji lub zadajesz kilka pytań z rzędu;

  • w wypadku długich e‑maili dotyczących kilku kwestii możesz różnicować wielkość czcionki czy jej kolor, co pozwoli ci oddzielić poszczególne wątki.

7. Poświęć czas na doskonalenie warsztatu

Aby doskonalić jakąś umiejętność, należy poświęcać na to czas. Podobnie jest z pisaniem. Chcąc poprawić warsztat, musisz i pisać (to gwarantuje ci praca), i krytycznie patrzeć na swoje e‑maile (do tego musisz się zmotywować). Jeśli chcesz udoskonalić swój styl, na początek wygospodaruj chociaż kwadrans. W tym czasie podkręć styl wybranej wiadomości, wybierz wyrazistsze określenia, usuń nieistotne informacje.

Jak podkreśla Steven Pinker (kognitywista i popularyzator nauki), dobre pisarstwo zaczyna się od „smakowania znakomitej prozy innych autorów”. Czytanie jest świetnym sposobem na poprawę pisania, o ile podczas lektury świadomie zwrócisz uwagę na strukturę materiałów i dobór słów, a następnie zastanowisz się, jak możesz zaadaptować wybrane rozwiązania na swoje potrzeby. Możesz też zainwestować w podręcznik dobrego stylu pisania, np. „Piękny styl. Przewodnik człowieka myślącego po sztuce pisania XXI wieku” wspomnianego Pinkera czy „Sztukę projektowania tekstów. Jak tworzyć treści, które podbiją internet” Ewy Szczepaniak.

Pamiętaj, że jak podkreśla Marc Effron, autor wydanej przez ICAN Institute książki „Osiem kroków do wyższej efektywności”, efektywność wynika w dużej mierze z robienia wielu rzeczy dobrze. Czasami trudno to osiągnąć, bo nie wszystko zależy od ciebie, jednak to, jakie e‑maile wysyłasz do innych, jak najbardziej.

PRZECZYTAJ TAKŻE: Poznaj przepis na komunikację w kryzysie »

Małgorzata Bieniaszewska: Dzisiaj silny znaczy zwinny. Teraz jest najlepszy czas na działanie 

,

Joanna Koprowska PL, Małgorzata Bieniaszewska PL

„Niektórzy mówią, że kryzys spowolnił ich działanie. W mojej firmie jest dokładnie na odwrót. Pracujemy ze zdwojoną siłą” – mówi Małgorzata Bieniaszewska z MB Pneumatyki. Za wszelką cenę chroni miejsca pracy, dywersyfikując klientów, branże, produkty. 

O autorach
Tematy

Może Cię zainteresować

Jak odbudować zaufanie w zespole? Powrót do biur nie może się udać bez tego składnika. Jak odbudować psychologiczny kontrakt zaufania w zespole?

Powrót do biur nie może się udać bez tego składnika. Jak odbudować psychologiczny kontrakt zaufania w zespole?

Wdrażanie polityki powrotu do biur to nie tylko kwestia liczby dni spędzanych stacjonarnie. Badania wykazują, że ważniejszy może okazać się sposób jej wprowadzenia, komunikowania i elastyczność egzekwowania. Fala demotywacji, z którą boryka się wiele przedsiębiorstw, wynika z tego, że rynek pracy naruszył psychologiczny kontrakt, niepisanie definiujący relacje zawodowe. Co powinni wiedzieć liderzy, by odbudować utracone zaufanie i skutecznie przeprowadzić transformację?

Decyzja o powrocie do biur lub utrzymaniu pracy zdalnej to jedno z głównych źródeł polaryzacji. Choć obie strony doszukują się w nich niewłaściwych intencji – jedna wysuwając oskarżenia o mikrozarządzanie, druga z kolei o roszczeniowość i lenistwo – prawda leży w zupełnie innym miejscu. Badania pokazują, że każdy z  trybów pracy może zostać wprowadzony zarówno z pozytywnym, jak i z negatywnym rezultatem.  W czym zatem tkwi problem? W ograniczonym zaufaniu pomiędzy pracodawcami a pracownikami, wynikającym z czysto transakcyjnego traktowania stosunku pracy. Sytuacja wymaga natychmiastowej ze strony liderów, aby jej efekty nie przybrały na sile.

dane syntetyczne Dane syntetyczne dają drugą szansę. Tak SAS pomaga firmom pokonać barierę braku danych

Brakuje Ci danych do rozwoju AI, testowania nowych rozwiązań lub podejmowania kluczowych decyzji biznesowych? Nie jesteś sam – dla wielu firm to największa bariera na drodze do postępu. Odkryj, jak dane syntetyczne, inteligentnie generowane informacje naśladujące rzeczywiste zbiory bez naruszania prywatności, otwierają nowe możliwości. Dowiedz się, jak firmy – od ochrony zagrożonych wielorybów po sektor finansowy – wykorzystują je do przełamywania ograniczeń, trenowania skuteczniejszych modeli AI i przyspieszania transformacji. Przeczytaj, dlaczego eksperci SAS prognozują, że dane syntetyczne wkrótce staną się standardem i jak Twoja organizacja może na tym skorzystać.

przywództwo w czasach niepewności Czego potrzebują pracownicy od liderów w czasach niepewności?

W obliczu rosnącej niepewności geopolitycznej, gospodarczej i technologicznej, oczekiwania wobec liderów ulegają zasadniczej zmianie. Jak pokazują badania Gallupa, McKinsey & Company oraz MIT Sloan Management Review, tradycyjne modele przywództwa oparte na hierarchii, kontroli i przewidywalności coraz częściej zawodzą.

Centrum Dowodzenia Cłami: odpowiedź na geopolityczne wstrząsy

W odpowiedzi na rosnącą niepewność geopolityczną i agresywną politykę celną, Boston Consulting Group proponuje firmom stworzenie centrów dowodzenia cłami – wyspecjalizowanych jednostek analizujących zmiany regulacyjne i wspierających szybkie decyzje strategiczne. Artykuł pokazuje, jak takie centrum może pomóc chronić marże, przekształcić kryzys w szansę i wzmocnić odporność firmy w globalnym handlu.

Chief Geopolitics Officer: odpowiedź na zmienność świata

W coraz mniej przewidywalnej rzeczywistości 2025 roku funkcja Chief Geopolitics Officer nie jest chwilową modą, lecz strategiczną odpowiedzią na rosnącą złożoność otoczenia biznesowego. Geopolityka przestała być czynnikiem zewnętrznym, natomiast stała się integralnym elementem zarządzania ryzykiem, planowania rozwoju i budowania przewagi konkurencyjnej. Organizacje, które już teraz integrują kompetencje geopolityczne z procesami decyzyjnymi na poziomie zarządu, zyskują realną odporność na wstrząsy systemowe, szybszy dostęp do informacji oraz zdolność przewidywania i adaptacji.

Europejski Kongres Finansowy 2025 Europejski Kongres Finansowy 2025 pod znakiem geopolityki, bezpieczeństwa i transformacji

W ostatnich latach mapa ryzyk geopolitycznych i gospodarczych uległa gwałtownej zmianie. Agresywna polityka Rosji, napięcia na linii USA–Chiny oraz zmagania liberalnych demokracji z ruchami populistycznymi redefiniują globalny porządek. Europa staje przed fundamentalnymi pytaniami o bezpieczeństwo, integrację i odporność instytucjonalną. To właśnie o tych kluczowych zagadnieniach będzie się toczyć dyskusja podczas Europejskiego Kongresu Finansowego, który odbędzie się 2–4 czerwca w Sopocie.

EKF to jedno z najważniejszych spotkań finansowych w Europie Środkowo-Wschodniej

EKF ma miejsce w Sopocie. W ciągu trzech dni odbędzie się szereg nieskrępowanych debat, podczas których poruszane będą kluczowe tematy wynikające z sytuacji geopolitycznej i narastającej niepewności co do relacji gospodarczych, handlowych i finansowych na świecie, ale także tematyka stabilności europejskiego i polskiego systemu finansowego. Ich owocem będą rekomendacje dotyczące zmian systemowych w polityce gospodarczej, służące bezpiecznemu i zrównoważonemu rozwojowi.

Jak narzędzia GenAI mogą, a jak nie mogą pomóc w prezentacji

Narzędzia GenAI mogą pomóc nam zaoszczędzić czas podczas zbierania materiałów i pisania prezentacji. Jednak liderzy powinni unikać wykorzystywania GenAI zbyt wcześnie w kreatywnym procesie tworzenia prezentacji. Przekaz trafia do odbiorców wtedy, gdy nawiążą z nim więź, a ta więź wynika z trzech bardzo ludzkich umiejętności: naszej zdolności do projektowania strategicznego przekazu, naszej kreatywnej oceny oraz naszej empatii.

Jak koncepcje lean management i just-in-time sprawdzają się w czasach niepewności? Jak lean management i just-in-time sprawdzają się w czasach niepewności?

Nazbyt często reakcją biznesu na niepewne czasy jest nicnierobienie, czyli „czekanie i obserwowanie”. Niestety takie podejście oznacza, że ​​biznes nie jest przygotowany na nadchodzące zmiany. Zdecydowanie lepszym rozwiązaniem jest wykonanie proaktywnych kroków, zmierzających do uzbrojenia firmy w elastyczność, pozwalającą na szybkie reagowania na nieprzewidywalne zdarzenia. Oto, czego uczy nas podejście lean management.

Niepewność to według wielu ekspertów najgorsze, co może spotkać biznes. Nie można bowiem przyjąć za pewnik żadnego z dostępnych rozwiązań. Niektórzy decydują się nie wprowadzać żadnych działań, czekając na jakikolwiek sygnał o stabilizacji. Inni gromadzą zapasy, a jeszcze inni wybierają wręcz odwrotne rozwiązanie – reagowania na bieżąco na poszczególne sygnały. Do zalecanych rozwiązań zalicza się w tej sytuacji koncepcja „szczupłego zarządzania”, która swoimi korzeniami sięga do Japonii lat 80. Chociaż wiele z jej założeń może okazać się trafne, warto pamiętać, że czasy się zmieniły, a warunki gospodarcze podlegają ciągłej ewolucji. W związku z tym nawet do strategii opartej na elastyczności warto podejść z odrobiną dystansu i dostosować ją do wszystkich zmiennych. Jak właściwie zaimplementować lean management, ze szczególnym uwzględnieniem just-in-time, w realiach niepewności gospodarczej, żeby na tym skorzystać z jednoczesną redukcją ryzyka?

Lider przyszłości? Ten, który potrafi współpracować

Współczesne życie zawodowe wymaga nie tylko doskonałości indywidualnej, ale także rozwijania umiejętności współpracy. Mistrzostwo i współdziałanie to dwa filary produktywności i sensu pracy. Autorka pokazuje, że współpraca bywa trudna — krucha, podatna na obojętność i konflikty — ale też niezwykle wartościowa. Poprzez badania, osobiste doświadczenia i refleksje wskazuje, jak relacje, sieci kontaktów oraz świadome budowanie otwartości wpływają na rozwój zawodowy. Kluczowe jest pielęgnowanie postawy opartej na zaufaniu, hojności i ciekawości oraz umiejętność zadania pytania, które zapala iskrę porozumienia i wspólnego działania.

Intuicja w biznesie: Jak świadomie wykorzystywać nieświadome procesy decyzyjne

W dynamicznym środowisku współczesnego biznesu liderzy muszą szybko i skutecznie reagować na rosnącą złożoność oraz niepewność otoczenia. Choć przez dziesięciolecia dominowały podejścia oparte przede wszystkim na racjonalnej analizie danych, najnowsze badania psychologiczne wyraźnie wskazują na coraz większą rolę intuicji – zwłaszcza w sytuacjach wymagających podejmowania złożonych decyzji. Okazuje się, że myślenie intuicyjne, czyli procesy zachodzące poza świadomą percepcją decydenta, może być kluczem do lepszych wyników w sytuacjach, w których świadoma analiza osiąga swoje naturalne ograniczenia.

Niniejszy artykuł przedstawia koncepcję tzw. „deliberacji bez uwagi” (deliberation without attention), opisaną pierwotnie przez Maartena Bosa i jego współpracowników. Wyjaśnia, w jaki sposób menedżerowie mogą świadomie integrować intuicję z analitycznymi metodami decyzyjnymi, by poprawić skuteczność i trafność swoich wyborów.

Materiał dostępny tylko dla subskrybentów

Jeszcze nie masz subskrypcji? Dołącz do grona subskrybentów i korzystaj bez ograniczeń!

Subskrybuj

Newsletter

Otrzymuj najważniejsze artykuły biznesowe — zapisz się do newslettera!