Reklama
Dołącz do liderów przyszłości i zdobądź przewagę! Sprawdź najnowszą ofertę subskrypcji
Kompetencje i szkolenia

6 kroków w budowaniu nowych kompetencji w firmie

6 sierpnia 2020 11 min czytania
Filip Szumowski
6 kroków w budowaniu nowych kompetencji w firmie

Kryzys spowodowany koronawirusem wymógł na firmach zmianę technologii, kanałów sprzedaży, a nawet modeli biznesowych. Aby dobrze wykorzystywać nowe szanse przedsiębiorstwa muszą jednak wdrożyć strategie mające na celu rozwój nowych umiejętności. Oto sześć kroków, które pomogą przywódcom osiągnąć ten rezultat.

Nadejście wirusa COVID‑19 przyspieszyło rozwój wielu firm. Pierwsze, co musieli zrobić przywódcy, to zapewnienie swoim zespołom technologicznych warunków do pracy zdalnej. Firma farmaceutyczna wspominana w artykule To emerge stronger from the COVID‑19 crisis, companies should start reskilling their workforces now musiała z dnia na dzień zmienić tryb pracy na zdalny u wszystkich swoich sprzedawców. Teraz, gdy restrykcje wynikłe z pandemii zostały zniesione, ta sama firma zdecydowała się wykorzystać nowe kompetencje swoich pracowników, przechodząc na tryb hybrydowy – w 30% zdalny. Wiele firm na całym świecie postępuje podobne, to jednak wymaga całkiem nowych kompetencji po stronie menedżerów i przywódców, którzy są zmuszeni dostosować swój styl zarządzania no nowych warunków.

Jednak sposób wykonywania pracy nie jest jedynym aspektem, jaki uległ zmianie. Wiele firm, odpowiadając na potrzeby klientów, otworzyło, lub ulepszyło swoje kanały sprzedaży internetowej, a co za tym idzie, sprzedawcy potrzebują nowych umiejętności, by pełnić role ekspertów i konsultantów w dzisiejszej e‑konomii. Wzrosło też wykorzystanie narzędzi, które jeszcze parę miesięcy temu zaliczylibyśmy do „technologii przyszłości”. Mowa tu choćby o sztucznej inteligencji, dla której wciąż znajdujemy nowe zastosowania. Efekt jest bardzo podobny: firmy muszą zadbać o rozwój pracowników, by ci mogli zapewnić firmie rozwój w nowej rzeczywistości. Ale jak zbudować strategię, która pozwalałaby przedsiębiorstwom rozwój szerokiej gamy nowych kompetencji w sposób systemowy? Eksperci firmy McKinsey proponują wykonanie sześciu następujących kroków.

Szybko zidentyfikuj umiejętności, od których zależy twój model biznesowy

Gdy firmy decydują się na strategie, które wzmocnią przyszłość firmy, muszą określić, które umiejętności będą miały największy wpływ na jej powodzenie. Aby to zrobić, powinni szybko zidentyfikować grupy pracowników i czynniki napędzające wartość. Jakie nowe działania i zachowania są potrzebne, który zespół miałby je wdrażać i jakich nowych kompetencji będzie on w tym celu potrzebował?

Buduj umiejętności krytyczne dla nowego modelu biznesowego

Rozpocznij podnoszenie kwalifikacji wybranej grupy pracowników. Pierwszym krokiem jest zbudowanie zestawu umiejętności, które będą przydatne bez względu na to, jak ewoluuje konkretna rola pracownika. Skoncentruj swoje inwestycje na czterech rodzajach umiejętności: cyfrowych, kognitywnych, społeczno‑emocjonalnych oraz zdolnościach adaptacyjnych i odporności. Budowanie umiejętności w tych czterech obszarach powinno odbywać się głównie za pośrednictwem technologii komunikacyjnych, ale w większości przypadków nie musi być dostosowane do indywidualnych potrzeb.

Stwórz ścieżki rozwoju kluczowych pracowników

Firmy starają się przeformułować swoje modele biznesowe, dlatego ważne jest, aby podeszły strategicznie do rozwoju zatrudnienia. Liderzy potrzebują szczegółowego spojrzenia nie tylko na podstawowe działania, które wyselekcjonowane grupy pracowników zaczną podejmować w ciągu najbliższych 12 do 18 miesięcy, ale także na to, jakich umiejętności będzie potrzebować każda z tych grup. Aby dostosować się do szybko zmieniającego się środowiska, kluczem jest powtarzanie strategicznego planowania siły roboczej w celu określenia odpowiednich umiejętności do rozwoju w sposób. Ścieżki rozwoju powinny być dostosowane do każdej konkretnej roli, ale firmy mogą zwiększyć swoją skalę i efektywność kosztową, dostarczając większość szkoleń w formie cyfrowej.

Zacznij teraz, testuj szybko i powtarzaj

Badania McKinsey pokazują, że samo uruchomienie programu budowania nowych kompetencji pozwala firmom lepiej radzić sobie z lukami kompetencyjnymi powstałymi na skutek pojawienia się nowych technologii, wdrażać nowe modele biznesowe i strategie. Natomiast te przedsiębiorstwa, które poniosły porażkę w tworzeniu nowych kompetencji wciąż uznały, że wyniosły z tych doświadczeń ważne lekcje i są lepiej przygotowane na realizację podobnych programów w przyszłości. Wniosek jest taki, że działanie jest lepsze niż czekanie.

Zachowuj się jak mała firma, aby mieć duży wpływ

Globalne badanie wykazało, że programy przekwalifikowania w organizacjach poniżej 1000 pracowników, są często bardziej skuteczne niż w dużych. Może to niektórych zaskoczyć – w końcu większe firmy na ogół mają dostęp do większej ilości zasobów. Jednak mniejsze firmy często odnoszą większe sukcesy w przestrzeganiu zasad zwinności – wykonują odważne ruchy szybciej, ponieważ szybciej podejmują decyzje. Jednocześnie, mniejsze firmy mają zwykle jaśniejszy obraz swoich braków, więc lepiej ustalają priorytety i cele do zrealizowania. Dla dużych organizacji zwinność jest z reguły trudniejsza, co nie znaczy, że niemożliwa.

Chroń budżety edukacyjne

Firmy nie powinny ograniczać swoich budżetów na szkolenia pracowników. Według raportu branży szkoleniowej, dane z USA w trakcie Wielkiej Recesji i po niej wykazały znaczny spadek ogólnych wydatków szkoleniowych w latach 2009 i 2010, po którym nastąpił gwałtowny wzrost w 2011 r. I spadek do poziomów z 2008 r. w 2012 r. To mówi nam, że jeśli firmy tną teraz swoje budżety na naukę, to tylko opóźniają inwestycje, a nie oszczędzają – zwłaszcza, że obecny kryzys będzie wymagał większej zmiany umiejętności niż kryzys finansowy z 2008 roku. Należy wykorzystywać budżet szkoleniowy tak, aby budowanie umiejętności stało się kluczową strategiczną dźwignią do przystosowania się do następnej normalności. Należy też uczynić szkolenia bardziej odpornymi na kryzys i dostępnymi dla pracowników. Można to zrobić poprzez cyfryzację programów szkoleniowych i korzystanie z gotowych ścieżek rozwoju.

PRZECZYTAJ TAKŻE: Długie łańcuchy dostaw nie są wirusoodporne »

https://www.mckinsey.com/business-functions/organization/our-insights/to-emerge-stronger-from-the-covid-19-crisis-companies-should-start-reskilling-their-workforces-now?cid=other-eml-alt-mip-mck&hlkid=42b644b98b334985bc8ccb97d2291b4b&hctky=11755533&hdpid=b21a2ed0-6d9e-4ebe-9675-619f3afd6531

musiała z dnia na dzień zmienić tryb pracy na zdalny u wszystkich swoich sprzedawców. Teraz, gdy restrykcje wynikłe z pandemii zostały zniesione, ta sama firma zdecydowała się wykorzystać nowe kompetencje swoich pracowników, przechodząc na tryb hybrydowy – w 30% zdalny. Wiele firm na całym świecie postępuje podobne, to jednak wymaga całkiem nowych kompetencji po stronie menedżerów i przywódców, którzy są zmuszeni dostosować swój styl zarządzania no nowych warunków.

Jednak sposób wykonywania pracy nie jest jedynym aspektem, jaki uległ zmianie. Wiele firm, odpowiadając na potrzeby klientów, otworzyło, lub ulepszyło swoje kanały sprzedaży internetowej, a co za tym idzie, sprzedawcy potrzebują nowych umiejętności, by pełnić role ekspertów i konsultantów w dzisiejszej e‑konomii. Wzrosło też wykorzystanie narzędzi, które jeszcze parę miesięcy temu zaliczylibyśmy do „technologii przyszłości”. Mowa tu choćby o sztucznej inteligencji, dla której wciąż znajdujemy nowe zastosowania. Efekt jest bardzo podobny: firmy muszą zadbać o rozwój pracowników, by ci mogli zapewnić firmie rozwój w nowej rzeczywistości. Ale jak zbudować strategię, która pozwalałaby przedsiębiorstwom rozwój szerokiej gamy nowych kompetencji w sposób systemowy? Eksperci firmy McKinsey proponują wykonanie sześciu następujących kroków.

Szybko zidentyfikuj umiejętności, od których zależy twój model biznesowy

Gdy firmy decydują się na strategie, które wzmocnią przyszłość firmy, muszą określić, które umiejętności będą miały największy wpływ na jej powodzenie. Aby to zrobić, powinni szybko zidentyfikować grupy pracowników i czynniki napędzające wartość. Jakie nowe działania i zachowania są potrzebne, który zespół miałby je wdrażać i jakich nowych kompetencji będzie on w tym celu potrzebował?

Buduj umiejętności krytyczne dla nowego modelu biznesowego

Rozpocznij podnoszenie kwalifikacji wybranej grupy pracowników. Pierwszym krokiem jest zbudowanie zestawu umiejętności, które będą przydatne bez względu na to, jak ewoluuje konkretna rola pracownika. Skoncentruj swoje inwestycje na czterech rodzajach umiejętności: cyfrowych, kognitywnych, społeczno‑emocjonalnych oraz zdolnościach adaptacyjnych i odporności. Budowanie umiejętności w tych czterech obszarach powinno odbywać się głównie za pośrednictwem technologii komunikacyjnych, ale w większości przypadków nie musi być dostosowane do indywidualnych potrzeb.

Stwórz ścieżki rozwoju kluczowych pracowników

Firmy starają się przeformułować swoje modele biznesowe, dlatego ważne jest, aby podeszły strategicznie do rozwoju zatrudnienia. Liderzy potrzebują szczegółowego spojrzenia nie tylko na podstawowe działania, które wyselekcjonowane grupy pracowników zaczną podejmować w ciągu najbliższych 12 do 18 miesięcy, ale także na to, jakich umiejętności będzie potrzebować każda z tych grup. Aby dostosować się do szybko zmieniającego się środowiska, kluczem jest powtarzanie strategicznego planowania siły roboczej w celu określenia odpowiednich umiejętności do rozwoju w sposób. Ścieżki rozwoju powinny być dostosowane do każdej konkretnej roli, ale firmy mogą zwiększyć swoją skalę i efektywność kosztową, dostarczając większość szkoleń w formie cyfrowej.

Zacznij teraz, testuj szybko i powtarzaj

Badania McKinsey pokazują, że samo uruchomienie programu budowania nowych kompetencji pozwala firmom lepiej radzić sobie z lukami kompetencyjnymi powstałymi na skutek pojawienia się nowych technologii, wdrażać nowe modele biznesowe i strategie. Natomiast te przedsiębiorstwa, które poniosły porażkę w tworzeniu nowych kompetencji wciąż uznały, że wyniosły z tych doświadczeń ważne lekcje i są lepiej przygotowane na realizację podobnych programów w przyszłości. Wniosek jest taki, że działanie jest lepsze niż czekanie.

Zachowuj się jak mała firma, aby mieć duży wpływ

Globalne badanie wykazało, że programy przekwalifikowania w organizacjach poniżej 1000 pracowników, są często bardziej skuteczne niż w dużych. Może to niektórych zaskoczyć – w końcu większe firmy na ogół mają dostęp do większej ilości zasobów. Jednak mniejsze firmy często odnoszą większe sukcesy w przestrzeganiu zasad zwinności – wykonują odważne ruchy szybciej, ponieważ szybciej podejmują decyzje. Jednocześnie, mniejsze firmy mają zwykle jaśniejszy obraz swoich braków, więc lepiej ustalają priorytety i cele do zrealizowania. Dla dużych organizacji zwinność jest z reguły trudniejsza, co nie znaczy, że niemożliwa.

Chroń budżety edukacyjne

Firmy nie powinny ograniczać swoich budżetów na szkolenia pracowników. Według raportu branży szkoleniowej, dane z USA w trakcie Wielkiej Recesji i po niej wykazały znaczny spadek ogólnych wydatków szkoleniowych w latach 2009 i 2010, po którym nastąpił gwałtowny wzrost w 2011 r. I spadek do poziomów z 2008 r. w 2012 r. To mówi nam, że jeśli firmy tną teraz swoje budżety na naukę, to tylko opóźniają inwestycje, a nie oszczędzają – zwłaszcza, że obecny kryzys będzie wymagał większej zmiany umiejętności niż kryzys finansowy z 2008 roku. Należy wykorzystywać budżet szkoleniowy tak, aby budowanie umiejętności stało się kluczową strategiczną dźwignią do przystosowania się do następnej normalności. Należy też uczynić szkolenia bardziej odpornymi na kryzys i dostępnymi dla pracowników. Można to zrobić poprzez cyfryzację programów szkoleniowych i korzystanie z gotowych ścieżek rozwoju.

PRZECZYTAJ TAKŻE: Długie łańcuchy dostaw nie są wirusoodporne »

Jak odbudować trwałe łańcuchy dostaw 

,

Grzegorz Urban

Niespodziewane zakłócenia powodują gigantyczne perturbacje logistyczne w całym biznesowym ekosystemie, co najlepiej pokazuje pandemia COVID-19.

O autorach
Tematy

Może Cię zainteresować

Multimedia
Metaverse to szansa dla biznesu. Czy Twoja firma jest gotowa?

W świecie zdominowanym przez sztuczną inteligencję, Metaverse może wydawać się technologią drugiego planu. Jednak ignorowanie jej potencjału to błąd strategiczny. Dowiedz się, dlaczego technologia Metaverse, mimo obecnej fazy rozwoju, jest kluczowa dla przyszłości biznesu i jak firmy mogą przygotować się na nadchodzącą transformację.

Horyzontalna ilustracja 3D w stylu hiperrealistycznym przedstawia długą, cienką belkę zawieszoną na centralnym trójkątnym wsporniku. Po lewej stronie belki znajduje się przezroczysty sześcian z delikatnie świecącymi, schematycznymi wzorami przypominającymi układ scalony – symbolizując sztuczną inteligencję. Po prawej stronie – surowy, ciężki kamień o nieregularnej fakturze – symbol ludzkiego myślenia i refleksji. Kompozycja jest idealnie wyważona, a tło utrzymane w subtelnym gradiencie błękitno-beżowego światła tworzy spokojną, kontemplacyjną atmosferę. Czy sztuczna inteligencja osłabia zdolności krytycznego myślenia liderów biznesu?

Sztuczna inteligencja radykalnie przekształca współczesne zarządzanie, stawiając przed liderami fundamentalne pytanie strategiczne. Czy jednocześnie systematyczne poleganie na zaawansowane systemy AI nie prowadzi do erozji kluczowych kompetencji poznawczych kadry kierowniczej?

Analitycy Brookings Institution przedstawili niepokojące ostrzeżenie. Nadmierne zaufanie do systemów AI może systematycznie osłabiać zdolności kreatywnego oraz krytycznego myślenia w organizacjach. Zjawisko to przypomina mechanizm, w którym technologie GPS ograniczyły umiejętności nawigacyjne, a wyszukiwarki internetowe zredukowały potrzebę zapamiętywania faktów.

Mechanizm intelektualnej degeneracji: zaufanie kontra weryfikacja

Kluczowym czynnikiem degradacji poznawczej jest bezwarunkowe zaufanie do technologii. Systemy AI generują pozornie precyzyjne odpowiedzi w ułamkach sekund, w rezultacie tworząc złudne wrażenie nieomylności algorytmów.

Badanie Microsoft/CMU ujawniło krytyczny wzorzec behawioralny. Użytkownicy narzędzi generatywnych automatycznie akceptują propozycje AI bez pogłębionej analizy. Co więcej, szczególnie niebezpieczne okazuje się przekonujące przedstawienie interfejsu algorytmu.

Polacy chcą AI w pracy – ale na własnych zasadach. Co zaufanie do wirtualnych agentów mówi o przyszłości przywództwa?

Coraz więcej firm wdraża wirtualnych asystentów i analityków opartych na sztucznej inteligencji, chcąc zyskać na efektywności i innowacyjności. Ale co na to pracownicy? Najnowsze badanie przeprowadzone przez ASM na zlecenie Salesforce ujawnia jednoznacznie: Polacy są otwarci na AI w miejscu pracy, ale tylko pod warunkiem zachowania kontroli i zrozumienia jej działania.

Gorące serca i brutalna rzeczywistość, czyli o budowaniu empatii w organizacji

Empatia liderów to za mało, gdy systemy, procesy i decyzje organizacji świadczą o braku troski. Oto cztery strategie, które skutecznie adresują to wyzwanie.  W świecie biznesu często słyszymy o „wyścigu szczurów” i bezwzględnym pięciu się po korporacyjnej drabinie „po trupach”. Taki scenariusz często przywodzi na myśl „Władcę Much”, gdzie prym wiodą najsilniejsi, a słabsi muszą ustąpić. Wielu uważa, że aby przetrwać i odnieść sukces, po prostu „trzeba być twardym”. Ale czy to jedyna droga?

Konferencja „Odpowiedzialny biznes w praktyce – zrównoważony rozwój jako klucz do przyszłości”

Podsumowanie

Konferencja „Odpowiedzialny biznes w praktyce – zrównoważony rozwój jako klucz do przyszłości” odbyła się 15 kwietnia 2025 roku z inicjatywy ICAN Institute oraz Partnerów. Wydarzenie było poświęcone tematyce zrównoważonego rozwoju, ESG oraz społecznej odpowiedzialności biznesu.

Obecność licznych przedstawicieli biznesu oraz ich aktywne uczestnictwo w dyskusjach miały istotny wpływ na wysoki poziom merytoryczny konferencji. Wymiana wiedzy, doświadczeń i dobrych praktyk w zakresie ESG stanowiła ważny element wydarzenia, przyczyniając się do kształtowania odpowiedzialnych postaw w środowisku biznesowym oraz wspierania długofalowych, wartościowych inicjatyw.

Pięć lekcji przywództwa dla „twardych” prezesów

Choć może się wydawać, że styl przywództwa oparty na kontroli i wydawaniu poleceń wraca do łask, rzeczywistość pokazuje coś zupełnie innego — to liderzy o wysokiej inteligencji emocjonalnej osiągają lepsze rezultaty

Jak fundusz Apollo wdraża AI w spółkach portfelowych

Apollo Global Management uczyniło ze sztucznej inteligencji priorytet: intensywnie pracuje nad rozwojem zdolności AI w swoich spółkach portfelowych, by uczynić je bardziej konkurencyjnymi i wartościowymi. Firma szczegółowo analizuje, jaki wpływ może mieć wdrożenie AI na projekty w tych spółkach oraz jak ewoluuje wykorzystanie AI w ich branżach. Sukcesy Apollo z ostatnich pięciu lat stanowią dowód, że AI może już dziś tworzyć realną wartość biznesową.

Spójrz na swoją firmę z zewnątrz, aby ocenić jej atuty Chcesz przestać popełniać te same błędy? Spójrz na swoją organizację z zewnątrz!

Liderzy muszą nauczyć się patrzeć na własną organizację oczami innych. Kluczowe znaczenie ma tu umiejętność zdystansowania się wobec osobistych emocji i spojrzenie z zewnątrz, na przykład oczami potencjalnego inwestora. Istotne jest również nawiązanie dialogu z pracownikami lub kontrahentami. Pozwala to dostrzec nowe możliwości oraz ukryte zagrożenia.

„Ślepe punkty” przywództwa

Samoewaluacja  to wyjątkowo trudne zadanie. Tymczasem liderzy stojący na czele organizacji powinni dokonywać jej cyklicznie. I to nie tylko w kontekście oceny samego siebie, ale też całej działalności. Szukając odpowiedzi na strategiczne dylematy, osoby zarządzające często angażują się w prowadzenie coraz to większej liczby badań i analiz. W wielu sytuacjach jednak może się wydawać, że wynikają z nich wciąż te same wnioski i rozwiązania, a cały proces myślowy kołem się toczy. Jak wskazuje ekspertyza McKinsey & Company takie sytuacje mogą pojawiać się wtedy, kiedy pomija się tak zwane ślepe punkty przywództwa. Są to obszary, w których łatwo nie zauważyć istotnych kwestii. To zjawisko może nasilać się ze względu na utarte przekonania, ograniczenia poznawcze lub brak różnorodności perspektyw. Przywódcy są często tak mocno zaangażowani w losy firmy, że nie zauważają swojego zbytniego przywiązania do znanych rozwiązań. Ponadto wielostopniowa struktura hierarchiczna oraz zawiły sposób raportowania może zakrzywiać informacje docierające na szczyt.

Cieśnina Ormuz: ceny ropy i łańcuchy dostaw pod presją

Kiedy wojna wybucha w sercu globalnego szlaku paliwowego, konsekwencje są natychmiastowe: rosną ceny paliw, spadają indeksy, narasta niepewność. Cieśnina Ormuz – wąskie gardło, przez które przepływa jedna trzecia światowej ropy raz jeszcze przypomina, jak bardzo biznes jest uzależniony od geopolityki. Czy Europa i Polska są gotowe na kolejne uderzenie w gospodarkę?

Multimedia
Ukryty rynek pracy menedżerów: nowa rzeczywistość rekrutacyjna

Rynek pracy, szczególnie dla kadry menedżerskiej i C-level, dynamicznie się zmienia. W ostatnich latach obserwowana jest ograniczona liczba publikowanych ofert pracy, a procesy rekrutacyjne wydłużają się, osiągając nawet kilkanaście etapów. Agnieszka Myśliwczyk, IT headhunterka i ekspertka rynku, podkreśla, że nie jest to tyle kryzys, co „wyzwanie”, z którym mierzą się liderzy. Ważne jest także odważne sięganie po nowe, z ciekawością i satysfakcją, bez „dziadowania” czy poczucia zmęczenia życiem. Mimo wyzwań, takich jak ageizm czy podwójna dyskryminacja kobiet 50+, optymizm i proaktywne podejście są kluczowe.

Materiał dostępny tylko dla subskrybentów

Jeszcze nie masz subskrypcji? Dołącz do grona subskrybentów i korzystaj bez ograniczeń!

Subskrybuj

Newsletter

Otrzymuj najważniejsze artykuły biznesowe — zapisz się do newslettera!