Reklama
Dołącz do liderów przyszłości i zdobądź przewagę! Sprawdź najnowszą ofertę subskrypcji
Analityka i Business Intelligence

Black Friday i Cyber Monday – jak szybko zyskują na popularności?

28 listopada 2019 4 min czytania
Zdjęcie Tomasz Kulas - Redaktor "MIT Sloan Management Review Polska", redaktor prowadzący "ICAN Management Review"
Tomasz Kulas
Black Friday i Cyber Monday – jak szybko zyskują na popularności?

CZY WIESZ, ŻE: Cyber Monday może za kilka lat okazać się ważniejszy dla rynku e‑commerce niż Black Friday? Nie jest równie popularny, ale tego dnia możesz sprzedać… więcej.

Polski internet zaczął na serio zauważać zjawisko, jakim jest Black Friday, w listopadzie 2012 roku. Na pierwszy naprawdę wyraźny szczyt popularności w wyszukiwaniach trzeba było czekać jeszcze trzy lata, do listopada 2015. Od tego czasu popularność hasła Black Friday w polskiej sieci internetowej i polskim e‑commerce gwałtownie rośnie – o 40‑50% każdego roku. Wszystko wskazuje też na to, że w tym roku czarnopiątkowe szaleństwo po raz kolejny okaże się w Polsce rekordowo intensywne:

Skąd się wziął Black Friday?

Black Friday, czyli czarny piątek (stosujemy wyjątkowo określenie oryginalne, bo w ten sposób funkcjonuje ono w Polsce) to zjawisko, które pojawiło się na początku w Stanach Zjednoczonych. Obchodzony jest w pierwszy piątek po Święcie Dziękczynienia, a pochodzenie jego nazwy nie jest do końca pewne. Dwie najbardziej prawdopodobne hipotezy dotyczą… przedsiębiorców i policjantów. Przedsiębiorcy określili ten piątek jako czarny, ponieważ był to dla nich okres dużego niedoboru pracowników. Masowo zgłaszali oni w pracy problemy zdrowotne, aby przedłużyć sobie okres wypoczynku. Według innej teorii to policjanci określili ten piątek jako czarny ze względu na tłumy osób na ulicach i w sklepach, a zatem konieczność znacznie częstszych interwencji.

Ale to nie jedyne hipotezy. Są tacy, którzy łączą nazwę Black Friday z gwałtownym spadkiem kursu złota, a jeszcze inni wywodzą to określenie od koloru tuszu, którym zapisywane były wyniki sprzedaży w sklepach.

Jedno jest pewne. Black Friday to czas, w którym Amerykanów – i coraz częściej nie tylko ich – ogarnia masowe zakupowe szaleństwo. W 2017 roku wpływy sprzedawców w samych Stanach Zjednoczonych wyniosły tego dnia 5 miliardów dolarów. W 2018 roku było to już 6,2 miliarda dolarów, zaś przewidywania dotyczące czarnego piątku w roku obecnym mówią o 7,5 miliarda dolarów.

Black Friday na świecie

Co ciekawe, jeśli spojrzymy na trendy wyszukiwań tego hasła w sieci internetowej, to okaże się, że Amerykanie nie są pod tym względem najaktywniejsi. Wyprzedzają ich minimalnie mieszkańcy Republiki Południowej Afryki:

Jak łatwo też było przewidzieć, rozwój popularności zjawiska określanego mianem Black Friday w ujęciu globalnym zaczął się – w porównaniu z polskim kontekstem – zdecydowanie wcześniej. Już w 2004 roku Google rejestrował sporo zapytań związanych z tym terminem, zaś od 2015 roku ich liczba regularnie wzrasta:

Warto jednak zauważyć, że nie jest to tempo wzrostu dorównujące gwałtownej popularności tego zjawiska w polskiej sieci internetowej i e‑commerce – ok. 15‑25% rok do roku.

Black Friday czy Cyber Monday?

Cyber Monday, czyli cyfrowy poniedziałek, to zjawisko młodsze od czarnego piątku. I zdecydowanie mniej popularne. W skali globalnej częstość wyszukiwania obu haseł wygląda następująco:

Podobny trend – a raczej brak wyraźnego trendu wzrostu liczby wyszukiwań związanych z hasłem Cyber Monday – obserwujemy również w obszarze polskiej sieci internetowej. Wygląda więc na to, że cyfrowy poniedziałek, jako narzędzie do dodatkowego napędzenia cyfrowej sprzedaży, sam sprzedaje się raczej słabo…

Co ciekawe, na terenie Stanów Zjednoczonych skuteczność sprzedaży podczas Cyber Monday przewyższa wyniki uzyskiwane w Black Friday. Również w tym roku przewidywana suma przychodów sprzedawców w USA po cyfrowym poniedziałku wynieść ma 9,4 miliarda dolarów, wobec 7,5 miliarda po czarnym piątku. Jeśli również ten trend przeniesie się z poziomu Stanów Zjednoczonych na cały świat, to właśnie poniedziałek ma szansę stać się ulubionym dniem sprzedawców. Także w Polsce.

O autorach
Tematy

Może Cię zainteresować

Multimedia
Metaverse to szansa dla biznesu. Czy Twoja firma jest gotowa?

W świecie zdominowanym przez sztuczną inteligencję, Metaverse może wydawać się technologią drugiego planu. Jednak ignorowanie jej potencjału to błąd strategiczny. Dowiedz się, dlaczego technologia Metaverse, mimo obecnej fazy rozwoju, jest kluczowa dla przyszłości biznesu i jak firmy mogą przygotować się na nadchodzącą transformację.

Horyzontalna ilustracja 3D w stylu hiperrealistycznym przedstawia długą, cienką belkę zawieszoną na centralnym trójkątnym wsporniku. Po lewej stronie belki znajduje się przezroczysty sześcian z delikatnie świecącymi, schematycznymi wzorami przypominającymi układ scalony – symbolizując sztuczną inteligencję. Po prawej stronie – surowy, ciężki kamień o nieregularnej fakturze – symbol ludzkiego myślenia i refleksji. Kompozycja jest idealnie wyważona, a tło utrzymane w subtelnym gradiencie błękitno-beżowego światła tworzy spokojną, kontemplacyjną atmosferę. Czy sztuczna inteligencja osłabia zdolności krytycznego myślenia liderów biznesu?

Sztuczna inteligencja radykalnie przekształca współczesne zarządzanie, stawiając przed liderami fundamentalne pytanie strategiczne. Czy jednocześnie systematyczne poleganie na zaawansowane systemy AI nie prowadzi do erozji kluczowych kompetencji poznawczych kadry kierowniczej?

Analitycy Brookings Institution przedstawili niepokojące ostrzeżenie. Nadmierne zaufanie do systemów AI może systematycznie osłabiać zdolności kreatywnego oraz krytycznego myślenia w organizacjach. Zjawisko to przypomina mechanizm, w którym technologie GPS ograniczyły umiejętności nawigacyjne, a wyszukiwarki internetowe zredukowały potrzebę zapamiętywania faktów.

Mechanizm intelektualnej degeneracji: zaufanie kontra weryfikacja

Kluczowym czynnikiem degradacji poznawczej jest bezwarunkowe zaufanie do technologii. Systemy AI generują pozornie precyzyjne odpowiedzi w ułamkach sekund, w rezultacie tworząc złudne wrażenie nieomylności algorytmów.

Badanie Microsoft/CMU ujawniło krytyczny wzorzec behawioralny. Użytkownicy narzędzi generatywnych automatycznie akceptują propozycje AI bez pogłębionej analizy. Co więcej, szczególnie niebezpieczne okazuje się przekonujące przedstawienie interfejsu algorytmu.

Polacy chcą AI w pracy – ale na własnych zasadach. Co zaufanie do wirtualnych agentów mówi o przyszłości przywództwa?

Coraz więcej firm wdraża wirtualnych asystentów i analityków opartych na sztucznej inteligencji, chcąc zyskać na efektywności i innowacyjności. Ale co na to pracownicy? Najnowsze badanie przeprowadzone przez ASM na zlecenie Salesforce ujawnia jednoznacznie: Polacy są otwarci na AI w miejscu pracy, ale tylko pod warunkiem zachowania kontroli i zrozumienia jej działania.

Gorące serca i brutalna rzeczywistość, czyli o budowaniu empatii w organizacji

Empatia liderów to za mało, gdy systemy, procesy i decyzje organizacji świadczą o braku troski. Oto cztery strategie, które skutecznie adresują to wyzwanie.  W świecie biznesu często słyszymy o „wyścigu szczurów” i bezwzględnym pięciu się po korporacyjnej drabinie „po trupach”. Taki scenariusz często przywodzi na myśl „Władcę Much”, gdzie prym wiodą najsilniejsi, a słabsi muszą ustąpić. Wielu uważa, że aby przetrwać i odnieść sukces, po prostu „trzeba być twardym”. Ale czy to jedyna droga?

Konferencja „Odpowiedzialny biznes w praktyce – zrównoważony rozwój jako klucz do przyszłości”

Podsumowanie

Konferencja „Odpowiedzialny biznes w praktyce – zrównoważony rozwój jako klucz do przyszłości” odbyła się 15 kwietnia 2025 roku z inicjatywy ICAN Institute oraz Partnerów. Wydarzenie było poświęcone tematyce zrównoważonego rozwoju, ESG oraz społecznej odpowiedzialności biznesu.

Obecność licznych przedstawicieli biznesu oraz ich aktywne uczestnictwo w dyskusjach miały istotny wpływ na wysoki poziom merytoryczny konferencji. Wymiana wiedzy, doświadczeń i dobrych praktyk w zakresie ESG stanowiła ważny element wydarzenia, przyczyniając się do kształtowania odpowiedzialnych postaw w środowisku biznesowym oraz wspierania długofalowych, wartościowych inicjatyw.

Pięć lekcji przywództwa dla „twardych” prezesów

Choć może się wydawać, że styl przywództwa oparty na kontroli i wydawaniu poleceń wraca do łask, rzeczywistość pokazuje coś zupełnie innego — to liderzy o wysokiej inteligencji emocjonalnej osiągają lepsze rezultaty

Jak fundusz Apollo wdraża AI w spółkach portfelowych

Apollo Global Management uczyniło ze sztucznej inteligencji priorytet: intensywnie pracuje nad rozwojem zdolności AI w swoich spółkach portfelowych, by uczynić je bardziej konkurencyjnymi i wartościowymi. Firma szczegółowo analizuje, jaki wpływ może mieć wdrożenie AI na projekty w tych spółkach oraz jak ewoluuje wykorzystanie AI w ich branżach. Sukcesy Apollo z ostatnich pięciu lat stanowią dowód, że AI może już dziś tworzyć realną wartość biznesową.

Spójrz na swoją firmę z zewnątrz, aby ocenić jej atuty Chcesz przestać popełniać te same błędy? Spójrz na swoją organizację z zewnątrz!

Liderzy muszą nauczyć się patrzeć na własną organizację oczami innych. Kluczowe znaczenie ma tu umiejętność zdystansowania się wobec osobistych emocji i spojrzenie z zewnątrz, na przykład oczami potencjalnego inwestora. Istotne jest również nawiązanie dialogu z pracownikami lub kontrahentami. Pozwala to dostrzec nowe możliwości oraz ukryte zagrożenia.

„Ślepe punkty” przywództwa

Samoewaluacja  to wyjątkowo trudne zadanie. Tymczasem liderzy stojący na czele organizacji powinni dokonywać jej cyklicznie. I to nie tylko w kontekście oceny samego siebie, ale też całej działalności. Szukając odpowiedzi na strategiczne dylematy, osoby zarządzające często angażują się w prowadzenie coraz to większej liczby badań i analiz. W wielu sytuacjach jednak może się wydawać, że wynikają z nich wciąż te same wnioski i rozwiązania, a cały proces myślowy kołem się toczy. Jak wskazuje ekspertyza McKinsey & Company takie sytuacje mogą pojawiać się wtedy, kiedy pomija się tak zwane ślepe punkty przywództwa. Są to obszary, w których łatwo nie zauważyć istotnych kwestii. To zjawisko może nasilać się ze względu na utarte przekonania, ograniczenia poznawcze lub brak różnorodności perspektyw. Przywódcy są często tak mocno zaangażowani w losy firmy, że nie zauważają swojego zbytniego przywiązania do znanych rozwiązań. Ponadto wielostopniowa struktura hierarchiczna oraz zawiły sposób raportowania może zakrzywiać informacje docierające na szczyt.

Cieśnina Ormuz: ceny ropy i łańcuchy dostaw pod presją

Kiedy wojna wybucha w sercu globalnego szlaku paliwowego, konsekwencje są natychmiastowe: rosną ceny paliw, spadają indeksy, narasta niepewność. Cieśnina Ormuz – wąskie gardło, przez które przepływa jedna trzecia światowej ropy raz jeszcze przypomina, jak bardzo biznes jest uzależniony od geopolityki. Czy Europa i Polska są gotowe na kolejne uderzenie w gospodarkę?

Multimedia
Ukryty rynek pracy menedżerów: nowa rzeczywistość rekrutacyjna

Rynek pracy, szczególnie dla kadry menedżerskiej i C-level, dynamicznie się zmienia. W ostatnich latach obserwowana jest ograniczona liczba publikowanych ofert pracy, a procesy rekrutacyjne wydłużają się, osiągając nawet kilkanaście etapów. Agnieszka Myśliwczyk, IT headhunterka i ekspertka rynku, podkreśla, że nie jest to tyle kryzys, co „wyzwanie”, z którym mierzą się liderzy. Ważne jest także odważne sięganie po nowe, z ciekawością i satysfakcją, bez „dziadowania” czy poczucia zmęczenia życiem. Mimo wyzwań, takich jak ageizm czy podwójna dyskryminacja kobiet 50+, optymizm i proaktywne podejście są kluczowe.

Materiał dostępny tylko dla subskrybentów

Jeszcze nie masz subskrypcji? Dołącz do grona subskrybentów i korzystaj bez ograniczeń!

Subskrybuj

Newsletter

Otrzymuj najważniejsze artykuły biznesowe — zapisz się do newslettera!