Reklama
Dołącz do liderów przyszłości i zdobądź przewagę! Sprawdź najnowszą ofertę subskrypcji
INNOWACJE

Czy Polska w pełni wykorzysta potencjał AI?

23 sierpnia 2024 6 min czytania
Zdjęcie Paulina Kostro - Redaktor "MIT Sloan Management Review Polska"
Paulina Kostro

Transformacja cyfrowa, etyka w zarządzaniu danymi i rola sztucznej inteligencji to tematy, które coraz bardziej dominują w dzisiejszym dyskursie technologicznym, stanowiąc wyzwanie i szansę dla firm na całym świecie. W niedawnym podcaście przeprowadzonym przez Paulinę Kostro, redaktorkę „MIT Sloan Management Review Polska”, Dominika Bettman, prezeska polskiego oddziału Microsoftu, szczegółowo omówiła znaczenie odpowiedzialności, transparentności oraz właściwego wykorzystania nowoczesnych technologii.

Transformacja cyfrowa to termin, który od kilku lat zyskuje na popularności, ale jak podkreśla Dominika Bettman, nie chodzi tylko o modę czy chwilowy trend. To kluczowy element nowoczesnego biznesu, który może decydować o sukcesie lub porażce organizacji. „Transformacja cyfrowa stała się kluczem do sukcesu w biznesie i technologia jest teraz tematem na ustach wszystkich” – zaznacza Bettman, zwracając uwagę na rosnące znaczenie technologii w każdej branży.

Jednak, jak zaznacza ekspertka, sama fascynacja technologią to za mało. Kluczowe jest odpowiednie wdrożenie tych nowoczesnych narzędzi w codzienne życie firm. W Polsce obserwujemy, dwa podejścia do tego wyzwania. Pierwsze z nich reprezentują liderzy, którzy już teraz czerpią korzyści z zaawansowanych rozwiązań technologicznych, a drugie te przedsiębiorstwa, które dopiero uczą się, jak efektywnie korzystać z nowoczesnych narzędzi. Co istotne, Polska może pochwalić się firmami, które są pionierami w swoich branżach, jak choćby w sektorze bankowym czy handlu detalicznym. „Te przedsiębiorstwa nie tylko tworzą standardy, ale także budują ekosystemy, które są trudne do zastąpienia czy skopiowania” – dodaje Bettman, podkreślając znaczenie tworzenia unikalnych rozwiązań na rodzimym rynku, które dają długoterminową przewagę konkurencyjną.

Odpowiedzialne zarządzanie danymi

W erze cyfrowej, gdzie dane odgrywają coraz większą rolę, odpowiedzialność za ich zarządzanie staje się priorytetem. Etyka w zarządzaniu danymi to jeden z fundamentów odpowiedzialnej transformacji cyfrowej, co podkreśla Dominika Bettman. „To, jak wykorzystujemy dane, stało się kluczowe, jednak hasło dane są złotem XXI wieku stało się już trochę przebrzmiałe” – mówi Dominika Bettman, wskazując na to, że obecnie liczy się nie tylko zbieranie danych, ale ich transparentne i etyczne przetwarzanie.

Warto bowiem zauważyć, że w świecie, gdzie dane są wszędzie, coraz więcej mówi się o ich etycznym wykorzystaniu. „Ważne jest, aby dane zewnętrzne były wykorzystywane w zgodzie z ich właścicielami, co odzwierciedla podejście do transparentności i odpowiedzialności, które widzimy także w regulacjach takich jak RODO” – dodaje Bettman. Jednym z wyzwań, które pojawiają się w kontekście odpowiedzialnego zarządzania danymi, jest ich coraz większa ilość oraz złożoność. Firmy muszą nie tylko zbierać i przechowywać dane, ale także odpowiednio je przetwarzać, analizować i wykorzystywać w zgodzie z obowiązującymi standardami i regulacjami. Współpraca Microsoftu z OpenAI, o której wspomina Bettman podczas podcastu, ma być przykładem strategicznego podejścia do odpowiedzialnego zarządzania technologią. Chociaż obie firmy działają oddzielnie, współpracują w wybranych projektach, co pozwala na większą transparentność oraz efektywne wykorzystanie zasobów intelektualnych i finansowych.

Rola AI w pracy

Sztuczna inteligencja (AI) to jedno z najważniejszych narzędzi współczesnego biznesu, które zmienia sposób, w jaki pracujemy, umożliwiając pracownikom skupienie się na bardziej kreatywnych i wartościowych zadaniach. „AI ma potencjał uwolnienia nas od monotonnych obowiązków, co nie tylko oszczędza czas, ale również zwiększa zdolność mózgu do przetwarzania informacji i kreatywnego myślenia – podkreśla Bettman.

AI pozwala pracownikom na rozwijanie swoich umiejętności i wykorzystywanie zaoszczędzonego czasu na działania, które mają większą wartość dodaną dla firmy. Jednak, jak zauważa Bettman, „kluczowe jest, aby narzędzia sztucznej inteligencji były używane w sposób właściwy”. Zbyt często użytkownicy traktują AI jak tradycyjne narzędzia IT, zamiast w pełni wykorzystać jej potencjał. W przyszłości, idealnie, narzędzia te będą obsługiwać aspekty administracyjne, pozwalając pracownikom skupić się na rozmowach dotyczących dobrostanu pracownika i jego rozwoju.

W kontekście wzmacniania relacji międzyludzkich, Bettman zauważa, że „interakcje międzyludzkie pozostają niezwykle ważne, mimo rosnącej roli narzędzi cyfrowych.” Liderzy muszą umieć znaleźć równowagę między technologią a osobistymi kontaktami, zapewniając wysoką jakość interakcji. Dobrze zintegrowane podejście do AI może poprawić satysfakcję z pracy i więź z organizacją.

Z drugiej strony, istnieją obawy dotyczące potencjalnych negatywnych skutków nadmiernego polegania na AI, co może odbić się jakości relacji międzyludzkich. Bettman ostrzega, że „sztuczna inteligencja, mimo że może imitować rozmowę, nie zastąpi prawdziwego dialogu”. Korzystanie z AI wymaga ostrożności; technologia nie ma zdolności do prawdziwego rozumienia ani moralności. Dlatego ważne jest, aby użytkownicy nie traktowali jej odpowiedzi jako ostatecznej prawdy, ale weryfikowali informacje i stosowali je jako jedno z wielu źródeł wiedzy.

Polska jako Data Center Nation

Na koniec Bettman zwróciła uwagę na potencjał naszego kraju w kontekście rozwoju sztucznej inteligencji. Polska, jako państwo z rozwiniętą infrastrukturą technologiczną, ma szansę stać się jednym z liderów w tej dziedzinie na świecie. „Potencjał Polski jest ogromny, przede wszystkim dzięki rozwiniętej infrastrukturze – Polska staje się Data Center Nation, z dużą liczbą centrów danych” –mówi Bettman, dodając, że kluczowym elementem sukcesu są dobrze wykształceni specjaliści, którzy są w stanie rozwijać i wdrażać technologie AI.

Jednak sukces Polski na arenie międzynarodowej zależy nie tylko od technologii, ale także od odpowiedniego kształcenia przyszłych pokoleń. Bettman podkreśla, że chodzi przede wszystkim o edukację, która powinna obejmować nie tylko nauki techniczne, ale też umiejętności miękkie, takie jak kreatywne myślenie i rozwiązywanie złożonych problemów. To połączenie wiedzy technicznej i umiejętności miękkich może pozwolić Polsce na wykorzystanie pełnego potencjału sztucznej inteligencji, co z kolei może przyczynić się do wzrostu gospodarczego i społecznego kraju.


Zachęcamy do wysłuchania całej rozmowy z Dominiką Bettman na kanale youtube.com/@MITSMRpl, gdzie poruszono wiele innych istotnych kwestii związanych z transformacją cyfrową, odpowiedzialnością za dane oraz przyszłością sztucznej inteligencji w biznesie.

O autorach
Tematy

Może Cię zainteresować

Multimedia
Jak zaplanować swoją karierę. Rozmowa z Sergiuszem Trzeciakiem

Każda kariera jest drogą indywidualną i nikt nie zna uniwersalnego przepisu na sukces. Nie można skopiować czyjejś kariery i nałożyć na własne życie. Ale jedno jest pewne: większe szanse na sukces mają te osoby, które przemyślą i dobrze zaplanują swoją drogę zawodową.

Multimedia
LIMITY AI: Czy AI naprawdę odbiera pracę programistom?

W szóstym odcinku „Limitów AI” Iwo Zmyślony rozmawia z Wiktorem Żołnowskim (Co-CEO i Co-Founder Pragmatic Coders) o transformacji rynku IT i roli, jaką odgrywa w niej sztuczna inteligencja. Dlaczego polskie firmy zwalniają programistów? Czy ten trend się utrzyma? Czy mamy już do czynienia z krachem, czy jedynie z korektą? Z czego to się bierze i na czym właściwie polega? Do jakiego stopnia to zasługa AI, a do jakiego tańszej siły roboczej z Wietnamu, Meksyku, Egiptu, Argentyny czy Indii? Jak te zmiany wpływają na pracę programisty? Ile jest warta ta praca? Jakiej pracy biznes przestaje potrzebować, a jakiej poszukuje i nie może znaleźć? Odpowiedzi na te pytania znajdziesz w załączonym podcaście.

Cyberbezpieczeństwo w epoce AI: Polska na cyfrowej krawędzi

Tylko 3% firm w Polsce osiągnęło pełną gotowość na cyberzagrożenia – alarmuje najnowszy raport Cisco. Sztuczna inteligencja staje się nie tylko narzędziem wzrostu, ale też źródłem coraz bardziej wyrafinowanych zagrożeń, polski sektor biznesu balansuje na granicy cyfrowej odporności. Czy liderzy są gotowi spojrzeć prawdzie w oczy?

Zielone wskaźniki mogą być powodem do niepokoju. Dlaczego liderzy powinni się martwić, gdy widzą tylko pozytywne wyniki?

Czy rosnące wskaźniki na prezentacji wyników firmy rzeczywiście zawsze są powodem do radości? Niekoniecznie. Jeśli pojawiają się zbyt często, mogą świadczyć nie o wyjątkowo korzystnej passie, ale o presji dostarczania pozytywnych wiadomości przełożonym. Zamiecione pod dywan problemy jednak prędzej czy później wyjdą na jaw.

Pozytywne wyniki napawają optymizmem. Jeśli jednak pojawiają się zbyt często, powinny stanowić sygnał alarmowy. Czy koniunktura może być bowiem nieprzerwanie korzystna? Jeśli zbyt długo wszystkie wewnętrzne wskaźniki rosną, warto się nad nimi pochylić. Z doświadczeń renomowanej firmy consultingowej Bain & Company wynika, że aż 70% programów transformacji organizacyjnej kończy się fiaskiem. Bardzo często zdarza się tak, że wszystkie założone cele pozornie są realizowane, a dopiero pod koniec projektu wychodzą na jaw mankamenty. Aby uniknąć takich sytuacji, trzeba dokładnie zbadać źródło błędów.

Multimedia
ZDROWIE LIDERA: Zarządzasz firmą. Ale czy zarządzasz swoim zdrowiem?

Codzienność Szpitalnego Oddziału Ratunkowego potrafi być brutalnym lustrem stylu życia liderów. Klaudia Knapik rozmawia z dr Anną Słowikowską – kardiolożką, która zderza mity o zdrowiu z faktami i opowiada o pacjentach, którzy nie zdążyli… wysłać ostatniego maila. To rozmowa o sercu – dosłownie i w przenośni. Dla każdego, kto żyje intensywnie i chce żyć długo.

płaska struktura organizacyjna Ludzie podążają za strukturą: jak mniejsza hierarchia zmienia miejsce pracy

Przejście na samoorganizujące się zespoły i danie większej autonomii pracownikom skutkuje większym zaangażowaniem i lepszymi wynikami. Jednak nie każdemu pracownikowi odpowiada taka zmiana. Menedżerowie coraz częściej dostrzegają, że sposób organizacji firmy wpływa na jej wyniki, dlatego regularnie modyfikują strukturę, licząc na poprawę efektów. Znacznie mniej uwagi poświęca się jednak temu, jak takie zmiany oddziałują na samych pracowników.

Abstrakcyjna ilustracja symbolizująca przywództwo w erze AI: po lewej – chłodne, geometryczne wzory przypominające dane i algorytmy; po prawej – ciepłe, organiczne formy nawiązujące do ludzkiej intuicji. Centralny punkt styku sugeruje integrację logiki i emocji w kontekście sztucznej inteligencji. Lider w erze AI: jak zachować ludzką przewagę w świecie algorytmów

Między AI a ludzką kreatywnością

Kreatywność, wyobraźnia, humor – dotąd uznawane za wyłącznie ludzkie – dziś są imitowane przez sztuczną inteligencję, stawiając fundamentalne pytania o przywództwo w erze AI. Sztuczna inteligencja generuje teksty, obrazy, muzykę, a nawet żarty. Czy oznacza to, że maszyny dorównały człowiekowi także w jego najbardziej subtelnych umiejętnościach?

Bob Mankoff, rysownik magazynu „The New Yorker”, uważa, że nie. Jego zdaniem humor nie rodzi się z danych, lecz z emocji, świadomości własnej niedoskonałości i wrażliwości na kontekst. AI może symulować humor, lecz nie rozumie jego źródła.

To właśnie napięcie – pomiędzy potęgą obliczeniową a nieuchwytną ludzką intuicją – stawia liderów przed istotnymi pytaniami: gdzie kończy się autentyczna twórczość człowieka, a zaczyna jej algorytmiczna symulacja? Jak zarządzać w rzeczywistości, w której inteligencja staje się sztuczna, ale autentyczne przywództwo nadal wymaga człowieka?

Ludzka przewaga: humor, empatia, kreatywność

<!– wp:paragraph –>

W czasach postępującej automatyzacji, paradoksalnie to właśnie cechy głęboko ludzkie – humor, empatia i kreatywność – stają się zasobami o kluczowym znaczeniu dla liderów.

Zdolności metapoznawcze w budowaniu przewagi konkurencyjnej Od tych kompetencji zależy wygrana w dobie AI

Temat rozwoju generatywnej sztucznej inteligencji nie traci na popularności. Rewolucja AI wciąż postępuje. Choć GenAI zyskało zarówno zwolenników, jak i sceptyków, korzystanie z niej nie jest już kwestią wyboru. Stało się koniecznością. Jak uzyskać przewagę w tym obszarze? Kluczem do sukcesu okazuje się nie sam dostęp do technologii, lecz umiejętność właściwego jej wykorzystywania. Na jakie kompetencje zatem postawić?

Wiele organizacji popełnia ten sam błąd. Wdraża narzędzia oparte na AI z przekonaniem, że sam fakt ich wprowadzenia nie wystarczy, by zwiększyć efektywność pracy. Tymczasem problem nie leży w samej technologii, lecz w tym, jak ludzie potrafią ją wykorzystywać. Jest to podobna sytuacja do tej z początku epoki cyfrowej. Obsługa komputera, która była wtedy kluczową kompetencją, wkrótce stała się podstawą. Podobnie dziś samo sprawne posługiwanie się narzędziem AI to dopiero początek. Rzeczywista przewaga wynika ze zdolności łączenia technologii z głębokim rozumieniem potrzeb biznesowych i otoczenia. Zdaniem czołowych ekspertów, przewagę konkurencyjną osiągną organizacje, które zainwestują nie tylko w technologię, lecz także w umiejętności metapoznawcze. Chodzi o zdolność do analizy, interpretacji, krytycznego osądu i dynamicznej współpracy z AI.

Trzeba zmienić sposób myślenia o AI, stawiając w centrum umiejętności metapoznawcze

Osiągnięcie sukcesu w dobie generatywnej AI wymaga zmiany sposobu myślenia o tej technologii. Nie wystarczy wiedzieć, jak używać nowego narzędzia. Trzeba też rozumieć, po co to robić, kiedy i czy w ogóle warto. Ta transformacja musi się zacząć od liderów, którzy wytyczą drogę dla reszty organizacji. Prezesi i członkowie zarządów muszą zdać sobie sprawę, że w większości zadań AI nie zastępuje ludzkiej pracy, lecz ją uzupełnia. Przykładowo, przy sprzedaży skomplikowanych usług, takich jak ubezpieczenia bądź rozwiązania finansowe, ważne są relacje międzyludzkie i wzajemne zaufanie. AI nie powinna wypierać tych kompetencji, lecz wzmacniać je, by ułatwić komunikację.

Trzy kluczowe wnioski na temat postaw pracowników wobec elastyczności w pracy

Potrzeby pracowników są zróżnicowane, podobnie jak ich preferencje dotyczące miejsca i czasu wykonywania obowiązków zawodowych. Pięć lat po masowym przejściu na pracę zdalną – i w obliczu rosnącej liczby nakazów powrotu do biur – jakie są obecne nastroje pracowników wobec elastycznych form zatrudnienia? Wyniki naszych badań rzucają światło na to, jak bardzo pracownicy w różnym wieku cenią sobie elastyczność.

nowe spojrzenie na wzrost gospodarczy Nowe spojrzenie na wzrost gospodarczy

Kwestionowanie przekonania, że przedsiębiorstwa muszą nieustannie się rozwijać, odsłania nowe ścieżki prowadzące do odporności i zrównoważonego rozwoju.

Karl-Johan Perrson, prezes zarządu i były dyrektor generalny H&M, zadał kiedyś pytanie: „Co by się stało, gdybyśmy wszyscy konsumowali o 20% mniej? Uważam, że oznaczałoby to katastrofę. 20% mniej miejsc pracy, 20% mniej wpływów podatkowych, 20% mniej pieniędzy przeznaczanych na szkoły, opiekę zdrowotną czy drogi. Światowa gospodarka uległaby załamaniu. Jestem głęboko przekonany, że to właśnie wzrost gospodarczy sprawił, iż świat jest dzisiaj lepszym miejscem niż dwie dekady temu. A za kolejne 20 lat będzie jeszcze lepszym”.

Czy rzeczywiście tak jest? Jeśli tak, to stoimy przed problemem, który J.B. MacKinnon określa mianem „dylematu konsumenta”. W swojej książce The Day the World Stops Shopping [Dzień, w którym świat przestanie kupować] stwierdza: „Stan planety jasno pokazuje, że konsumujemy zbyt wiele. W samej Ameryce Północnej zużywamy zasoby Ziemi pięciokrotnie szybciej, niż są one w stanie się odnowić. Pomimo naszych wysiłków podejmowanych w celu »zazielenienia« konsumpcji – poprzez recykling, poprawę efektywności energetycznej czy wykorzystanie energii słonecznej – globalna emisja dwutlenku węgla wciąż nie maleje. Ekonomia nakazuje nam jednak nieustannie zwiększać konsumpcję. Wiek XXI uwypuklił ten kluczowy wniosek: musimy przestać kupować”.

Problem polega na założeniu, lansowanym w edukacji biznesowej, że gospodarka może i musi stale rosnąć – założeniu, które przenika strategie korporacyjne, nakazując firmom nieustanny rozwój pod groźbą utraty znaczenia na rynku. Jednak ciągły wzrost gospodarczy jest niemożliwy, a rozpowszechniony dogmat, że wzrost jest warunkiem koniecznym dla ludzkiego dobrobytu, tworzy pułapkę, z której wielu nie dostrzega drogi wyjścia. Jak pisze Paul Farrell w „The Wall Street Journal”: „Jesteśmy uzależnieni od mitu nieustającego wzrostu gospodarczego – mitu, który zabija Amerykę”. Dlatego edukacja biznesowa powinna zacząć uwzględniać ograniczenia wzrostu oraz pokazywać różne jego modele.

Materiał dostępny tylko dla subskrybentów

Jeszcze nie masz subskrypcji? Dołącz do grona subskrybentów i korzystaj bez ograniczeń!

Subskrybuj

Newsletter

Otrzymuj najważniejsze artykuły biznesowe — zapisz się do newslettera!