Liderzy nie zawsze potrafią projektować zdrowe, produktywne stanowiska pracy w organizacji. ChatGPT może przyjść im z pomocą, pod warunkiem że będzie stosowany mądrze i rozważnie.

Dzisiejsi prezesi robią wszystko, co w ich mocy, by zwiększyć zaangażowanie pracowników i obniżyć ich rotację, ale rzeczywistość jest nieubłagana: wypalenie zawodowe zatacza coraz szersze kręgi. W walce z tym zjawiskiem menedżerowie muszą zaoferować podwładnym możliwość pracy, która nie ma negatywnego wpływu na zdrowie, a do tego nadaje życiu głębsze znaczenie. W badaniach przeprowadzonych w 2022 roku przez Instytut Gallupa w Stanach Zjednoczonych 40% ankietowanych pracowników zgłaszało negatywny wpływ swojej pracy na zdrowie psychiczne, a około 30% przyznawało się do częstego poczucia wypalenia. Ponadto zaangażowanie pracowników amerykańskich przedsiębiorstw osiągnęło najniższy poziom od siedmiu lat. Zaledwie 32% zatrudnionych twierdziło, że czuje zaangażowanie w swoją pracę, 17% zaś wskazywało na brak zaangażowania. W ujęciu globalnym koszty tego braku zaangażowania dla pracodawców szacuje się na 7,8 biliona dolarów, co odpowiada 11% światowego PKB.

Przyczyn tej apatii oraz stresu związanego z pracą należy upatrywać w sposobie konstruowania stanowisk w organizacjach. Badania naukowe prowadzone konsekwentnie od dziesiątków lat wskazują na powiązanie pomiędzy niewłaściwym projektowaniem pracy a złym stanem zdrowia psychicznego pracowników, czego przejawami są między innymi: poczucie przeciążenia, rotacja, niezadowolenie z pracy i osłabiona zdolność uczenia się. Wiele firm próbuje to zmienić. Niestety, z naszych badań wynika, że menedżerom brakuje odpowiedniej wiedzy i świadomości niezbędnych do projektowania wysokiej jakości stanowisk pracy. Tutaj z pomocą może przyjść sztuczna inteligencja, na przykład ChatGPT, który jest w stanie zniwelować braki po stronie kadry kierowniczej i wspierać ją w takim projektowaniu pracy, by przynosiła ona korzyści zarówno pracownikom, jak i organizacji. Najpierw jednak niezwykle istotne jest to, by menedżerowie poznali wady i zalety stosowania ChatuGPT w procesie projektowania pracy. Poniżej przedstawiamy wnioski płynące z przeprowadzonego przez nas badania.

Wyzwania dla menedżerów: nużąca i niewdzięczna praca

Jakie czynniki decydują o tym, że dane stanowisko i praca na nim mają wysoką jakość? Model projektowania pracy SMART (skrót od pierwszych liter angielskich nazw pięciu cech: stimulating, mastery, agentic, relational, tolerable), czyli schemat opracowany przez Sharon K. Parker, charakteryzuje pracę wysokiej jakości jako: stymulującą (stimulating; różnorodność zadań i możliwość zdobywania nowych umiejętności), sprzyjającą doskonaleniu (mastery; jasno wyznaczone role i informacja zwrotna), dającą poczucie sprawczości (agentic; autonomia i szansa na uczestniczenie w zmianach), opartą na relacjach (relational; wsparcie społeczne i pozytywne doświadczenia w pracy zespołowej) i co najmniej znośną (tolerable; godziny pracy dające się pogodzić z innymi zobowiązaniami, niewygórowany poziom presji czasowej).