Co każdy przedsiębiorca wiedzieć powinien?

Partnerem materiału jest Western Union.

Coraz więcej polskich firm wychodzi ze swoimi produktami na rynki zagraniczne. Są także takie, które przede wszystkim importują i/lub eksportują, nawiązując współpracę z międzynarodowymi odbiorcami lub dostawcami. W dobie światowej pandemii kontakty międzynarodowe stały się bardzo ograniczone lub nawet zawieszone. Jednak obecny kryzys w końcu minie, a produkty i usługi znowu zaczną płynąć pomiędzy krajami. Korzyści z międzynarodowej wymiany handlowej nie są jednak pozbawione ryzyka walutowego.

Na szczęście odpowiednio przygotowana strategia zarządzania ryzykiem walutowym może pomóc każdej firmie w zabezpieczeniu się przed nim. Nie wyeliminuje ona ryzyka całkowicie, ale może pomóc przedsiębiorcom uchronić się przed zagrożeniami, które mogą pogorszyć ostateczny wynik finansowy.

Analiza zmienności i identyfikacja ryzyka

Przygotowania do tworzenia strategii rozpoczynamy od analizy ryzyka walutowego, na które nasza firma jest narażona. Wahania kursów walut zaliczają się do najmniej przewidywalnych czynników w działalności międzynarodowej. Im większe obroty międzynarodowe, tym wyższe ryzyko walutowe ponoszone przez firmę. Staje się to jeszcze bardziej istotne w okresach niestabilności na rynku, np. w obliczu obecnej pandemii. Dlatego do analizy ryzyka niezbędna jest obserwacja zmienności interesującej nas pary walutowej, która pokazuje, o ile może się zmienić kurs w danej jednostce czasu.

Kolejnym krokiem jest audyt procesów sprzedaży lub zakupów i identyfikacja momentu, w którym pojawia się ryzyko walutowe. Z naszego doświadczenia wynika, że wielu przedsiębiorców zaczyna myśleć o nim dopiero w momencie otrzymania lub wystawienia faktury, a tymczasem ryzyko to najczęściej rozpoczyna się już w okresie prognozy zakupów lub sprzedaży, jeszcze przed przygotowaniem oferty cenowej.

Budowanie strategii

Niestety, nie istnieje strategia zarządzania ryzykiem walutowym idealna dla wszystkich firm. Jej struktura i czas trwania zależą od specyfiki przedsiębiorstwa i powinna być budowana po dogłębnej analizie struktury kosztów, przychodów, a także charakterystyki firmy. Eksperci wyróżniają dwa generalne podejścia do zarządzania ryzykiem: pasywne i aktywne. W tym pierwszym podejściu nasz wynik finansowy zupełnie nie zależy od rynku, eliminujemy ryzyko walutowe, ale też tracimy możliwość skorzystania z pozytywnych ruchów waluty. Podejście aktywne zakłada wykorzystanie bardziej elastycznych instrumentów, które pozwalają na partycypowanie w pozytywnych zmianach na rynku, jednak często niosą za sobą wyższy koszt i/lub ryzyko. Trzecią alternatywą jest oczywiście brak jakiejkolwiek strategii.

Wachlarz instrumentów

Niezależnie od rodzaju strategii często pojawiają się w niej najpopularniejsze instrumenty, czyli forwardy i opcje walutowe. Kontrakty terminowe forward pozwalają na „sztywne” zabezpieczenie kursu, czyli niezależnie od przyszłych zmian na rynku walutowym firma już dzisiaj ustala z bankiem kurs, po jakim rozliczy transakcję w przyszłości. Natomiast opcja walutowa daje prawo, ale nie zobowiązuje do kupna lub sprzedaży wybranej waluty za inną w dniu rozliczenia w przyszłości. Z użyciem opcji walutowych można także zbudować bardziej elastyczne struktury zabezpieczające indywidualne ryzyko walutowe danej firmy z uwzględnieniem konkretnych terminów, wolumenów i kursów rozliczeń.

Strategia w 4 krokach

Podsumowując, opracowanie strategii zarządzania ryzykiem można zawrzeć w 4 podstawowych krokach. Pierwszym jest identyfikacja ryzyka i porównanie bieżących kursów z kursem budżetowym firmy. Następnie należy ustalić główne cele, które chcemy osiągnąć, oraz oszacować wpływ zmienności na danej parze walutowej na marżę firmy. Kolejnym krokiem jest już budowanie strategii złożonej np. z zestawu instrumentów opisanych powyżej. Proces kończy wprowadzenie strategii w życie.